De verhouding tusschen het recht, den staat en de overheid - pagina 28

30 D e privatus, als zoodanig zelfstandig en onafhankelijk tegenover den Populus Romanus, was dit niet als civis en had als civis geen rechten: de Staat was niet een levend organisme, maar een transcendente almachtige eenheid, eene eenheid die een steeds transcendenter en meer en meer »anstaltlich" karakter aannam, toen eenmaal de Imperator als de belichaming van die staatseenheid optrad. Wel was de souvereine burgerschap niet onbeperkt, maar behalve dat de Staat niet mocht treden op het geheel bui­ ten zijn sfeer liggende gebied van het privaatrecht, was het recht dat hem bond toch niets anders dan een slechts tot zijn verandering bindende rechtsnorm of een samenstel van administratieve bepalingen, i) Ook het vermogen van den Staat behoorde tot het pu­ bliekrecht en gold dienvolgens als res nullius, terwijl de op vermogensrechtelijk gebied bestaande rechtsbetrekkin­ gen tusschen populus en privatus, analoog aan die inter privatos, toch essentieel van deze onderscheiden waren, aan­ gezien haar de bescherming van het civielrechtelijk actiënsysteem ontbrak en zij onderworpen waren aan eene administratiefrechtelijke behandeling, waarvan grondtrek was dat de gemeente, door middel der magistrale cog­ nitie, als rechter in eigen zaak optrad Die publiekrechtelijke instellingen, welke eenigszins gele­ ken op corporatieve verhoudingen, en wel in het jus sacrum de sacrale collegiën en de goden, en buiten het jus sacrum de gemeente, waren niet meer dan staatsdeelen, staatsfunctiën uitoefenend en ten behoeve van een staatsdoel aanwezig. »Die publicistische Rechtswesenheit der Municipalgemeinde"', zegt Gierke 2), was tegelijk »Abbild und Ausfluss der publicistischen Rechtswesenheit des Staatsganzen.« Zoodat, toen in den Keizer den Staat een

1 ) cf. G i e r k e I I § 4 . 2) t. a. p . I I I . b l . 7 3 .

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen