De verhouding tusschen het recht, den staat en de overheid - pagina 14
Rede bij de aanvaarding van het ambt van buitengewoon hoogleeraar aan de Vrije Universiteit van Amsterdam
16 est
Ie genre humain, et contre Ie législateur de 1'univers,
qui est la nature".
Z o o was het en zoo is het nog.
De
mensch een slaaf, en de koning »un esclave révolté" 1 De consequente toepassing der absolute staatsleer moet eindigen
in eene volkomen vernietiging van de vrijheid.
Waar die leer er zich op beroemt de vrijheid te bescher men tegen inbreuken van den kant van een uit eigen recht regeerenden vorst, daar heeft zij de vrijheid onderworpen aan een
hulpelooze,
maar juist daardoor meedoogenlooze ab
stractie. Uit vrees voor de despotie van een mensch, hoe wel deze dan toch door God geschapen was met een hart om te zich
voelen en oogen om op te
de despotie
op
merken, heeft men
den hals gehaald van een
onzicht
baar wezen, dat,
onder den
schijn
rechtvaardigheid,
onderdrukt
wie zich tegen de inzichten
van
van handhaving van
het oogenblikkelijk bewind verzet.
alles opzuigende
macht
natuurlijk
beroofd en
hoofd
geworden:
De Staat is eene
de natie is van haar
moet, tot haar eigen souve-
rein verklaard, de functies uitoefenen,
die vroeger in haar
belang door een ander werden uitgeoefend. Nu niet enkel ten behoeve van, maar tevens in naam van het volk regeert de koning,
als een ambtenaar zonder recht op eene zelf
standige positie, welke hem vaak ook feitelijk reeds lang zoude ontnomen zijn, wanneer zich niet de historische her inneringen der Natie en het bewustzijn van genoten welda den tegen de consequente toepassing der leer hadden verzet. En vraagt ge dan nog wat eigenlijk dat souvereine volk is? eene bewegelijke, massa, door wogen
dagelijks van
gedaante
veranderende
allerlei wind van leering heen en weder be
op de groote
zee
van >het
algemeen
belang",
evenals een schip zonder roer, en los van het eenig plecht anker van zijn behoud, Gods Wet l Lettende op den oorsprong en de ontwikkeling van het dogma der Staatssouvereiniteit, zoo komt het mij onwederlegbaar voor, dat datgene wat dan door den souvereinen Staat
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 3 november 1890
Inaugurele redes | 46 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 3 november 1890
Inaugurele redes | 46 Pagina's