De verhouding tusschen het recht, den staat en de overheid - pagina 6
Rede bij de aanvaarding van het ambt van buitengewoon hoogleeraar aan de Vrije Universiteit van Amsterdam
8 samenleving genoemd, de profetie
der
toekomst schijnt.
Sedert toch willens en wetens die band werd doorgesneden, die zoowel heerscher als onderdaan, die den enkelen mensch en de gemeenschap bond aan eene hoogere zedelijke wet, — een wet alleen bestaanbaar en van dwingende kracht, waar men zich stelt onder de ordinantiën Gods, — zijn, met de gehoorzaamheid aan den Heer der Heeren en de liefde voor den naaste, die elementen uit den strijd geban nen die hem eenmaal in zijn omvang en hevigheid be perkten, en die, waar wonden geslagen waren, de olie reikten ter genezing. A a n den eenen kant toch is een samen leving zonder eenheid en zonder vrijheid tevens niet denk baar, terwijl aan den anderen kant bij het verlaten van Gods Woord de eenheid niet anders dan dwang en verdrukking der vrijheid kan zijn, en de vrijheid gelijk staat met bande loosheid, met een ontbinden van wat samenhoort. Deze vrijheid is als de dood, die door zijn gestadige werking alle atomen ontbindt, die niet rust, vóórdat die samenhang verbroken is, door welken alleen die duizende ondeelbare deeltjes een schoon en krachtig lichaam vormden, en die niets overlaat dan de ellende en vertering van de groeve. Deze ontbinding der menschelijke samenleving poogt men tegen te houden door de vereeniging van wat heterogeen is, en door kunstmatige ineensmelting en oplossing van wat een eigen bestaan steeds voerde. Met welk gevolg, heeft de geschiedenis geleerd aan hem wien het revolutie tijdperk van 1 7 8 9 tot nu toe niet onbekend is. Tot in bijzonderheden den aard en de werking dier beide beginselen en de gevolgen van den strijd tusschen beiden na te gaan, zou mij buiten den tijd voeren waarover ik beschikken mag. Ik wensch daarom, zonder hiermede partij te kiezen voor eene bedriegelijke vrijheidsleus, meer bijzonder stil te staan bij de centralisatie, welke trouwens ook door hare verdedigers niet zonder ophef het palladium van de vrijheid wordt genoemd.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 3 november 1890
Inaugurele redes | 46 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 3 november 1890
Inaugurele redes | 46 Pagina's