Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 175

167 gomena" (a. w., p. X L V I I I sq.) dan ook moesten zeggen, dat zij over dit geschrift geenerlei inlichting konden geven. Of er ook eene HoUandsche vertaling van is uitgekomen, is onbekend. Misschien wel. Immers, het was opzettelijk en rechtstreeks »aan de geloovigen in Nederland" geadresseerd. H e t strekte tot bestrijding van een boekje dat in het Hollandsch was uitgegeven, en waarvan de wederlegging dus weinig doel kon treffen, als zij ook niet in die taal kon gelezen worden. Het wordt in Coornherts Werken aangehaald als »het Boecxken, genaemt tegen den Botten Hollander"; welke bijvoeging bij het woord «Hollander" op den Franschen titel niet voorkomt, en dus denken doet aan eene HoUandsche vertaling, waarin die qualificatie uit het boekje zelf op den titel was overgebracht. En te meer moesten Calvijns Nederlandsche geestverwanten, die reeds sedert vele jaren zich beijverden zijne geschriften en adviezen in de Nederlanden te verspreiden, zich gedrongen voelen, dit boekje in het Hollandsch over te brengen, daar het de onhoudbaarheid van Coornherts schijnredenen op uitnemende wijze in het licht stelde; zóó duidelijk, dat Coornhert zelf, die anders een pennestrijd niet licht opgaf, en die zich daarna tegen Calvijn zeer verbitterd getoond heeft, er toch niets op heeft geantwoord. T o t kenschetsing volgen hier nog een paar uittreksels, waarin Calvijn een persoonlijken aanval van Coornhert beantwoordt. Hij schrijft (a. w., blz. 598): »Ie laisse les brocars dont ce chien nous a voulu diflfamer envers les simples. Il dit que nous aimons mieux estre confesseurs que martyrs. Comme si Dieu ne nous avoit pas plusieurs fois delivrez de la m o r t : comme si encore auiourd'huy nous n'avions point Ie cousteau a la gorge. Mais on void d'autant qu'il ne nous peut meurtrir, qu'il est enrage de cruaute', se despitant contre Dieu de ce qu'il nous conserve. Mesme ie voudroye bien savoir de luy, comment il ne practique mieux la dilection, de laquelle il parle tant. II n'y a autre Chrestiente, dit-il, que la dilection seule. Vous diriez qu'il y est tout confit. Or sainct Paul dit (1 Cor. 13, 4) que la dilection n'est point souspegonneuse, ni fiere, ni adonnée k detraction : comment done ose-il ainsi mesdire de gens incognus, voire contre toute verité ? II me fait compagnon de ie ne sgay quel fantastique Menno, avec lequel ie n'ay rien de commun, non plus que I'eau avec Ie feu. Qui plus est, il me fait compagnon en heresie avec Servet. VoilS, pour monstrer sa belle dilection, laquelle il presche. Ainsi il n'y aura nulle excuse de croire k un tel mocqueur puis que son impudence est toute notoire. Mesme il ose bien me faire de la secte d'Ebion ancien heretique: et cependant il condamne tous les peres et docteurs de I'Eglise qui ont combatu contre les oeuvres de ce mal-heureux-la. Mais il faut que Ie proverbe ancien soit verifié, assavoir, qu'il n'y a hardiesse telle que des ignorans. lamais il n'a leu un fueillet de tous les Docteurs anciens. Cependant par une calomnie supposee il voudroit faire k croire qu'il est grand suppost de la Foy catholique. Mais desia il a esté assez monstre', que nous n'avons rien de serablable a ceux

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen