Christelijke wereldbeschouwing - pagina 26
Rede bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
26 keer,
alleen
niet
maar ook geest
in de
zich
laat
stellen,
zelfs
zijn dorst
en geesteswetenschappen
theologie
in
wetenschap der natuur zijn
bij
zoeken
De
2).
i),
menschelijke
naar kennis geen grenzen
door Kant en Comte. Als de wetenschap
niet
naar waarheid niet lescht, strekt
hij
begeerig naar
de bron der wijsheid zich
uit.
Hij heeft immers niet alleen
waarnemingsvermogen
en
een verstand, maar ook eene
een rede,
die
alleen
het
in
rust en bevrediging
„Unbedingte"
kan vinden. Het onderscheid der wijsheid van de wetenschap echter haar band met deze niet door. culatie ijle
is
ware wijsheid
theorieën
Van
niet gediend
maar om kennis
;
aprioristische spe-
het
is
haar niet
om
der werkelijkheid te doen.
Zooals de zinlijke waarneming de grondslag schap,
snijdt
is
van
alle
weten-
zoo zijn en blijven de resultaten der wetenschap het
uitgangspunt der wijsbegeerte. Maar toch
is
het onjuist, dat
de philosophie niets anders wezen zou dan samenvattingvan de in
resultaten
der verschillende wetenschappen en ze alleen
elkaar zou hebben te zetten als de raderen van een uur-
werk
3).
Wijsheid
is
op wetenschap gegrond maar bhjft
bij
haar niet staan. Ze streeft boven de wetenschap uit en zoekt tot
de grima principia door te dringen.
als
zij
zeden,
eene recht,
speciale
groep
geschiedenis,
Zij
doet dat reeds,
van verschijnselen, godsdienst, taal,
cultuur enz. tot voorwerp
van haar denkende beschouwing maakt en er de leidende ideeën in tracht op te sporen. Maar
zij
doet dit bovenal, als
1) Wobbermin, Theologie und Metaphysik. Berlin 1901. Groeneicegen, De Theologie en hare wijsbegeerte. Amsterdam 1904. 2) Ostivald, Vorlesungen über Naturphilosophie Leipzig 1902. Reinkey Die Welt als That, 3e Aufl., Berlin 1903. Driesch, Naturbegriffe und Natururtheile, Leipzig Engelmann 1904. 3) Pesch, Die grossen Weltrathsel I 69.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's