Christelijke wereldbeschouwing - pagina 58

58

kunnen vervangen. Maar

te

en de vroeger

dit is niet zoo,

vermelde terugkeer tot de formae substantiales

woordig weer voldoende

Ideeën drukken de njnswijze, wetten de he-

onderscheiden.

naarmate

anders,

scheiding

oog

het

uit

anders

zij

ziJ7i.

loopt

verliest,

De schepselen Wie deze onder-

uit.

gevaar, de wetten te

met de ideeën

hypostaseeren op dezelfde wijze, als Plato dit

daemonische machten boven de dingen te laten

deed en ze

als

zweven

Maar omdat de schepselen door hun

^).

hun aard van elkander en werken

zij

tegen-

Ideeën en wetten zijn

in het licht.

wegings- en werkingswijze der schepselen tverhen

stelt dit

verschillen,

idee,

daarom bewegen

ook naar andere wetten. Deze

zijn

zij

naar zich

andere voor

mechanismen en voor organismen, voor het physische en het psychische, voor natuur en voor geschiedenis, voor hoofd en

voor hart, voor het verstandelijk en voor het zedelijk leven. Zelfs de wereld

van het wonder wordt door een eigen gedachte

en wet beheerscht.

Maar

al

schillende

volgens geheel

de

en

overal,

deze

in

aan een hoogste doel dienstbaar. Finaliteit het

anorganische

menigmaal niet

wij

ze

wel

ook

zien,

en

een

zeker

aanwendt en de wegen

in

inderdaad

doel

het

bewijst,

zien,

neemt ook overal de

wie

wetten

zijn

organische beschouwing opgenomen in één groot

ze

Zooals

en

krachten

ideeën,

wij

finaliteit

schepselen met hunne ver-

onderscheidene

substanties,

inslaat,

aanwezig

causaliteit

zich

om

organische.

dat

stelt,

zij is.

in

daar,

is

Dat

waar

Maar deze haar dienst.

daarna de middelen

het te bereiken, zoo

nemen

de causae finales allerwege de causae efficientes in dienst, zich te realiseeren.

1)

De

eerste zijn

er

om

daarom de ware oorzaken^

Willmann, Gesch. des Idealismus III 215.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen