Innerlijk beleven en kennen in de structuur der opvoeding - pagina 39

35 eerbiedige houding, evenzeer altijd in relatie tot een «gij". De bedoeling van opvoeding en onderwijs kan niet zijn, dat zekere neutrale, doode inhouden uit het volle vat opvoeder of onderwijzer worden overgegoten in het leege vat kind. Steeds moet het zoo zijn, dat uit de levensvolheid van den opvoeder het kind levende levensleiding en levensvervulling ontvangt. Natuurlijk beteekent dit niet, dat wij niet zouden aanvaarden het bestaan en de beteekenis van de kenakte als zoodanig. Dit is uit het bovengezegde stellig duidelijk. Het kennen heeft een eigen zin, evenzeer als het denken over het gekende. Het kind nu is eenerzij ds I niet los te maken van het denken, maar anderzijds evenmin los te 1 maken van de totaliteit van de belevingen van de persoonlijkheid. Doch al is hier een isoleering niet mogelijk, dan toch is het wel zoo, dat de levende mensch zich als kennend wezen in eigen betrekking geplaatst weet tot het object. En dat als kennend wezen, dat één is in al zijn functie-activiteit. Deze eenheid van geestelijke verrichtingen, die berust in de eenheid van onzen persoon, werd ook door ƒ. Wolijer gezien. Zoo sprak hij het uit, dat het kennen altijd min of meer een persoonlijke betrek.king ten opzichte van het voorwerp der kennis veronderstelt, ook waar dit niet een persoon, maar een ding is. Hij oordeelt dan ook, dat kennen en kunnen bij elkander behooren in het wezen van den mensch. Dat denken en doen samen het leven vormen. En juist daarom critiseerde hij het onderwijs, waarbij men slechts naspreekt wat voorgezegd is. ^^.) Zoodra toch de opvoeder zich enkel tot het object wendt om het kind kennis te geven in den zin van de Grieksche gnosis, wil hij heerschen en leeren heerschen met een heerschappij, die het doel heeft in den heerscher, opdat de heerscher heerlijk worde. Op die klip strandt alle natuurlijke menschelijke kennis, die aan de tucht van het Woord Gods is onttrokken, in welken vorm dan ook de f zelfverheerlijking zich moge kleeden. : Slechts die opvoeder, die verstaat dat de kenfunctie krachtens de ; orde Gods den mensch in eigen verband tot den kosmos stelt, verI staat hoe het mogelijk is, dat eenerzijds het levende kind als eenheid ' in rapport met deszelfs kenakte door hem wordt onderwezen en opgevoed, en dat toch anderzijds dit kind bij zijn leeren kennen door hem moet worden geholpen, zóó, dat het ook iets beleeft. En nu is door de zonde de harmonie ook tusschen de onderscheiden functies in het menschelijk leven verbroken. Daardoor is er ook tusschen de functies voortdurende vijandschap in plaats van vriendschap. Daardoor is het mogelijk geworden, dat een „Erlebnis"paedagogiek strijdt tegen een intellectualistische paedagogiek. Daar-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen