PERS-SCHOUW.

Uitbreiding der Vrije Universiteit.

Er is maar één. roepi over. den opgewekten toon, welke de Universiteitsdagen te Leeuwarden beheerschte.

Op den wetenschappelijfcen dag werden referaten geleverd. doorwrochte

De ure des gebeds stemde tot dankenden ernst.

De Jaarvergadering stelde actueele onderwerplen aan de orde.

Prof. Grosheide bepaalde nader „De taak van de Leden der Vereenig|ing ten o'pidchie , van de Universiteit".

De pas gekozen Directeur H. Colijn sprak over de „Toekomst van het Vrije Hooger Onderwijs".

Met die toekomst hebben vroeg; er reeds meerderen zich beziggehouden.

De heer Colijn deed in zekeren zin echter een nieuw geluid hooren.

Hij opende een ander perspectief.

De zakenman verloochende zich daarbij niet.

De cijfers gingen voorop'.

En dan geeft hij deze conclusie:

Maar wat wèl zou kunnen is, dat alle matoneole hulpmiddelen voor het natuurkundig en medisch onioi-wijs werden s-^amgebracht in een af z o n derlij ke Staj, tsin3t(!ll''ng ten behoeve van het academisch oncierwys. Van die hulpmiddelen zou dus gebruik gemaakt moeten worden d^or de leerlingen van elke Universiteit ter plaatse gevestigd.

De bouw en de exploitatie van laboratoria en van zieken-^hüiz-rn; de aanschaffing en onderhoud van kostbare instiumenten en apparaten zou dan komen voor rekening van 'het Rijli' en het geheel zou — om bü ons voorbeeld te bUiven — ten dienste staan van de leerlingen der Vrije Univeisileit, zoowel als van die der Rijksuniversiteit. Dat Amsterdam geen Rijltsuniversiteit is, doet nietr, ter zak'j. Ik noemde alleen een voorbeeld. Men zou evengoed Utrecht kunnen noemen on zich de Vrije Universiteit d< !)dr kurmen denken in stede van te Amsterdam.

Kon zulk een oplossing worden gevonden, dua was het •.-lornaamste struikelblok voor de ontwikkeling van het Vrije H. O. opgeheven.

Dat het denkbeeld op het eerste gehoor tot bedenkingen lanle'ding geeft; duldt geen tegenspraak. In den grond dér zuak zijn wij, tJoUanders, conservatief. We houden niet van iets wat in den ouden beproefden gans Van zaken ingrijpt. Het is altijd zoo cewees't en tegenover hut nieuwe staat men sceptisch.

Tot dezulken behoor ik echter niet.

Ik ontveins mij niet, dat er vele, vooral kleine, bezwartn te overwinnen zullen zijn, om een gedachte als dcf.fc in werkelijkheid om te zetten. Maar ik zie ook ontzaglyke voordeelen. Drie ervan noem ik U.

Ten eerste wdrdt de V. U. er door geholpen uit een moeilijkheid, die anders onoverkomelijk is. Wü zijn laat ons onszelf niet bedriegen — niet in staat om door eigen kra'ht een Universiteit volledig in te richten. Op oen subsidie, . die ons daartoe in staat zou stellen, valt rx!e! t; rekenep, en derhalve • blijft als eenige conclusie, dat we met een onvoldragen schepping moeten hlijvea vjjritobben. En dat beteekent de dood. Men ka, n niet verwachten, dat geestdrift en opoffering voor een half ding vEin blijvènden aard zijn.

Ten tweede kan het systeem leiden tot beperidng van kosten, ook voor wat men overigens zelf, doir eigen luracht in stand moet houden. Ik zonder de Theologische faculteit hier uit. Zij stelt haar eigene en bijzondere eischen, waarop ik thans niet verder inga. .Maar voor do andere faculteiten wil het mij voorkom-jti, dc't óndejscheid valt te maken tusschen vak en vak. Dat er vakken zijn, waarvan de noodzakelijkheid voor ie Ier vaststaat, om ze te doen onderwijzen door mannen vau eigen geestesrichting en dat er andere zijn waarbij die noodz.uik veel minder klemt, vereischt geen uitvoerig beto..g. Als leek voel ik, dat biji biologie en psychiatrie vragen in het geding komen, waarbij de geesten geheel "uittti'gaan; maar ik moet eerlijk bekennen, dit bij ana-1 tumie b.v. zulks veel minder sterk tot mij spreekt. En hetzelfde geldt voor het onderwijs in de zuivere wiskiuide. Algebra en meetkunde zijn voor mij als v x k geheel indifferent. Daarin juist openbaart' zich het verschil tusschen lager en hooger onderwijs. Met het hooger oncerwiis wordt een ander doel beoogd, dan met het lager o! middelbaar en ook het verschil in leeftijd der leerlingen spreekt hier meer dan één woord mee. Als ik mij nu de Vrije Universiteit en een Rijksuniversiteit op één plaats cevestigd denk — en ikzonder de Theologische faculteit geheel uit — djn kan ik mij zeer wel denken, dat de studenten aan da Vrije — precies als aan de Engelsche colleges het geval is •— voor sommige vakken het onderwijs ontvanaea van de eigen professoren en voor andere gebruik zouden maken van het onderwijs, dat aan de Rijksuniversiteit gegeven wordt. Ik zal mij niet vermeten aan te geven waur de scheidingslijn getrokken zou kunnen worden. Dat is het werk van de Hoogleeraren en van het cohego van curatoren.

Maar het zon mij' geenszins verbazen, dat Imgs desen weg het mogelijk zou blijlcen om alle vy'f de faculteiten ie bezetten met het tegenwoordige getal hoogleerart-n, • vermeerderd met de 10, die in het plan van Direc teuron rcodig geacht werden, om de bestaande .3 op peil te brengen en om de vierde althans eenigerniate tot zijn recht te doen komen.

De heer Colijn drong op> rustige overweging van zijn voorstel aan.

Het is dan ook billijfc, dat de plers zich voorloopig van alle instemming of kritiek onthoude!

Eenheid van alle Gereformeerden.

Prof. Lindeboom meent een geluid te vernemen, dat gelijkt op een zucht omi eenheid van alle Gereformieerden. Hij schrijft in „De "Wachter":

Fier en daar wordt een, zij het nog zeer zacht, g-luic! vernomen, dat gelijkt op een zucht naar tenh ud van alle Gereformeerde belijders der waarheid, een samenvloeiing van de nu, helaas, nog verdeelde Gerelovmecrde Kerken en gi-oepen en personen.

Onlangs meende prof. Bouwman, tot zijn blijdschap, zoo iets te speuren in een klacht van Ds v. d. Heyden, Doccn! a. d. Theol. Scho'ol der C. G. Kerk. Dezer dafen schreef Ds H. Janssen, de Veldprediker in algemeei.cn dienst, in „De "Wekker", met ronde woorden: alle Gereformeerden behooren bijeen. In de Gereformeerde Kerken zijn er ook velen, die deze eenheid begeereii. Ook in de N. H. Kerk rijpt bij! niet weinigen dat verlangen.

Ds J. is van meening, dat het reglement op de prtdikantstractementen in de N. H. Kerk wel op ean 'geweldig conflict kan uitloopen. Indien de Synode, naar het wel schijnt, aanstuurt op een conflict met den Geref. Bond. „Dan wordt het een buitengewoon moeilijk gevil, wan. i-cr de Geref. Bond ook Gereformeerd handelt. Ik hoop het van heeler harte. Want de kerkelijke kwestie moet opgelost worden. Alle Gereformeerden hooien b'jeen. En eerst dan kunnen wü ook een goed politiek leven kragen. OiL'e kerkelijke gedeeldheid slaat ons met machteloosheid".

Wel is het de tijd voor allen, die Sion beminnen en bidder, om „het goede van Jeruzalem", zonder ophouden den fJeere te smeeken, dat Hij Zyne schapen saamvergadere en te doen, wat daartoe onder 'Zijnen zegen kan medewerken, met staking en onthouding van al wat de k]c\'e be-tendigen en verbreeden zou.

Inderdaad is het de tijd om in het gebed daarmee den Vader der lichten te naderen.

Ook zij, die minder hoopivol gestemd, zijn, mogen niet achterblijven.

Geenconflict.

Of men echter wel veel van den Bond in deze heeft te verwachten? Gereformeerden

De meening van Ds J., dat het reglement opi de predikantstraktementen op een geweldig conflict zou kunnen uitloopen, wordt geloochenstrait door het orgaan van den Gereformeerden Bond zelf, „De "Waarheidsvriend", dat als de ware taktiek aanpirijöt alle conflict te vermijden.

Bij een ingezonden stuk plaatst het blad het volgende naschrift:

Wij hebben met het artikel van prof. Grosheide willen laten zien, hoe men in het midden van de Geref. Kerk='a de gebeurtenissen van '34 en '86 ziet en aanvoelt. Men. is Ijfcn in allerlei conflict gekomen en dan moat men Gode nieer gehoorzamen-dan de menschenl Dat spreekt alfc e«n boek. Daarom hebben wij: bij ons optreden als Gereformeerde Bond gezegd: we moeten het met in den weg vin conflicten zoeken, maar we moeten zooveel mogelijk (or.fücten vermijden, om de oplossing van het kerkelijk 'vnagstuk op breedere basis te brengen. Dan alleen kan het werkelijk tot oplossing van het kerkelijk vraagstuk leiden. In den weg van conflicten moet men B zeggen als men A gezegd heeft en met wiskunstige zekerheid is het te zeggen, dat de weg van conflicten nooit een oph'Ssing geeft, wèl nieuwe scheuringen.

Daar zit men op te wachten in de Kerken die door conficten zijn ontstaan in 1834 en in 1886.

Wil men dien weg op, dan moet men óók cons'^nue.it zijn. Dat roept men ons van dien kant toe. En daarom zpgsre n wij: we willen dien weg niet uit. We moeten een anderen en beteren en breederen weg hebben.

M. V. G.

Laat ons Ds van Grieken de verzekering geven, dat wij op een conflict werkelijk niet zitten te wachten.

Wij wachten nog steeds op| den „beteren" Weg, waarover men van den kant van den Gereformieerden Bond 200 vaak heeft geschreven. ,

Die weg is nog niet gevonden.

Wanneer het zoeken daarvan niet sneller voortg|aat, zal Dte van Grieken het wel niet meer beleven, dat die „betere en breedere" gevonden is.

En zal het volgende geslacht piisschien in een niet nog ongunstiger conditie verkeeren?

HEPP.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen