De beteekenis en de Inrichting van het Onderwijs in de Bijbelsche Geschiedenis op de Lagere School.

II

Er hangen klachten over het Bjjbelsch onderwijs in de lucht. Aan de methode, in zoover ze beter verzorgd is daa vroeger, kan dit o. i. niet liggen. En toch kunnen er ooizaken zijn, aan welke de minder goede resultaten fe wijten zijn. Men sta ons toe, enkele er van nad< > r te bezien.

Dat de aanleg der kinderen minder zou zijn, als zou de oorlog dienaangaande schadelijk hebhen gewerkt, mag voor enkele leerHngen waar zijn, vooral omdat de ondervoeding der jaren omstreeks 1918 nog nawerkt, als algemeene factor willen we ze niet te zwaar aanrekenen. De mensch heeft een groot aanpassingsvermogen.

Maar wel willen we zwaar laten wegen, de minders ernst en belangstelling die er in ons volksleven voor Gods Woord en dienst aan den dag treedt. Neen, we zien niet enkel zwarte schaduw. We hebben te zeer genoten, van wat er op onze Jongehngs-en Jongedoohtersvereenigingen wordt gepresteerd en dat ver overtreft wat we voor ongeveer veertig jaar zelf meemaakten, dan dat we het goede van dezen tijd niet gaarne zullen prijzen.

En toch mogen we In alle bescheidenheid ieder ouder de Vraag aan het hart leggen, of ze veel, of ze met heiHgen eerbied, of ze met teederheid van ziel, in de huisgeziunen de jongen de eerste beginselen naar den eisoh van Inm weg wèl onderwijzen?

Ook hier zijn de vaders en moeders, die zich van dezen duren, heerlijken plicht biddend kwijten niet gering in aantal. Maar wanneer we de tienduizenden gezinnen, ui* welke de 'School met den Bijbel haar leerlingen trekt, samenvoegen en vragen: Zou in totaal over heel de lijn er nog dezelfde liefde en teerheid, toewijding en beziehng zijn? dan vreezen we dat het antwoord niet ten volle bevredigend zal" wezen. En dat werkt sterk déprimeerentt op de resultaten van het onderwijs op school en catechisatie in. Het zal nog al verschillen, of de kinderen als een wel toebereide akker het Bijbelsoh onderwijs op school ontvangen, dan waimeer het zaad op de kluiten, op ongebroken, droge korst, wordt neergestrooid.

In de school zelf is ook wel een oorzaak op te delven Het leven stelde haar in de laatste jaren steeds zwaarder eischen. Uit geschiedenis, aardrijkskunde en kennis der natuur moet steeds meer worden geleerd. Daar komt voor vele leerlingen al spoedig kennis van moderne talen en VFiskunde, handelsrekenen en boekhouden bij.. De hoeveelheid parate kennis wordt steeds vergroot. Zoo zeer zelfs, dat een zevende leerjaar noodzakelijk wordt geacht, omdat in zes jaar niet genoeg kan worden gedaan.

Dat was vroeger anders. Toen namen de kennisvakken veel meer een ondergeschikte plaats in. Van de geestelijke energie namen ze slechts een klein deel in beslag. Thans wordt van de Bybelsche Geschiedenis meer gemaakt dan vooi'heen. Maar van de andere vakken veel meer. Zoo blijft er minder energie voor de eerste over, het geheugen is zeer zwaar belast en zoo zal bij beter onderwijs er toch voor dit vak minder resultaat zijn. Kinderen immers met hun spontane opmerkzaamheid, vinden in minder oplettendheid een veiligheidsklep, wanneer de geestelüke spanning te hoog stijgt. Ieder onderwijzer zal van het vak, dat hij als zeer belangrijk of als het allerbelangrijkst beschouwt de meeste vruchten zien. Welnu, laten we ons ernstig onderzoeken of wel waarlijk het Bijbelsoh onderwijs voor ons nog steeds het geheel eenige vak is. Toen in den duren tijd van voor 1900 de ouders moesten worstelen om hun kinderen uit den greep van het openbaar neutraal, niet-Bi|belsch onderwijs - te ontworstelen, toen was de Christelijke school krachtens de tegenstelling geheel een school met den Bijbel. Althans licht meer dan thans, nu 9 pet. van de leerlingen naar het voortgezet onderwijs overgaat en daar ook, ja vaak vooral moet uitmunten in rekenen, in aardrijkskunde, geschiedenis enz.

Men voelt, we zoeken de oorzaken, als ze er zijn, in de eerste plaats intern. Toch willen we ook de methode niet negeeren. Zoo komen we tot de uitgave van „Gereformeerd Schoolverband", wier titel we hier boven afdrukten. Sclioolverband wil meer dan een algemeen Christendom. Het wil in de school onderwijs, dat uitwerking en beleving der waarheden is, die de Kerk in haar drie formulieren van «enigheid belijdt. In dit opzicht heeft ze flink werk verricht. ZiJ meer dan eenige andere organisatie. Dit zoeken naa-r de meer specifiek Gereformeerde behandeling van ons Bijbelsch onderwijs, geeft ook den toon aan in wat Ds Van Dijk hier schrijft.

Op den voorgrond treedt, dat de School van den Bijbel niet een verhalen-boek mag maken. Ze moet iedere geschiedenis zóó behandelen, dat de gebeurtenissen steeds als een deel van een geheel optreden, gelijk ze in do gedachte Gods alle dienen om Zijn Raad te vervullen. De Bijbel moet voor de kinderen van een school voor Gereformeerd onderwijs het Verbondsboek zijn, het boek van Gods veelkleurige wijsheid, die de ontvouwing is van Zijn eeuwig voornemen, gemaakt in Christus Jezus onzen Heere. In de Schrift ontvangen we het verhaal van wat de God des Verbonds in de wereld door Jezus Christus gedaan heeft en nog voortgaat te doen, tot haar zaligiag en tot haar verheerlijking. Het gaat in elke geschiedenis om de bemoeienis Gods met Zijn volk. Het is heel den Bijbel door voor of tegen den Christus. Ook in het Oude Testament in die gedeelten, waar het gaat om den tegenstand, die in de wereld en zelfs binnen den kring, van het Verbond tegen de komst van het Koninkrijk Gods openbaar wordt.

Of dit zoo eenvoudig zal gaan, als de schrijver het voorstelt? Kinderen zijn nog al concreet en op het partiöele ingesteld. De eenheid grijpen ze niet zoo licht. Maar zoker is er reeds veel bereikt, wanneer de onderwijzer(es) die vertelt, van deze gedachte is vervuld. Dan zal het onderwijs in de goede richting gaan.

Een tweede trek uit de brochure willen we gaarne onderstrepen. Het is deze, dat het onderwijs Ghristocentrisch moet zijn. Christus moet in het middelpunt staan. Beginnende van die Schrift (de profetieën van Jesaja) verkondigde hij (d. i. Filippus) hem (d. i. den Jiamerling uit Moorenland) Jezus. Deze tekst geeft oen

program voor ieder die anderen predikt. Het geldt vooral voor kinderen, die de kennis van de heerlijkheid Gods niet beter leeren verstaan dan wanneer ze af schijnt van het aangezicht van Jezrus Christus. — Onze vertelling, onze Biibelles mag niet zoo wezen, dat de kinderen wel Petrus, wel JudavS, wel Barahbas, maar niet Jezus zien. De lijdenstafereelen b.v. mogen niet zoo zijn, dat de Man van Smarten er slechts zijdelings tusschen door schuift. — De discipelen zagen op den berg der Verheerlijking naast den Christus een tijdlang Mozes en Elia. Maar aan het eind zien ze niet dan Jezus alleen. Zoo worde de inhoud van de vertelling als geheel genomen.

We moeten eindigen. Er zou meer goeds van dit werk van Ds Van Dijk te zeggen zijn. Gaarne wezen we op de aansporing om toch vroeg met de catechisatie te beginnen — jong gewend, oud gedaan. Ook zouden we nog wel een enkel puntje naar voren brengen, waarin we met den gëachten schrijver verschillen, maar genoeg. We zijn voor deze uitgave dankbaar.

STRIKWERDA.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen