GEESTELIJKE ADVIEZEN

(Alle inzendingen, deze rubriek betreffende, aan Ds D. van Dijk, Akkerstraat 26, Groningen.)

Verbreken van een verloving.

II.

In ons vorig arlikel gaven wij weer de gedachte van een lezer, die van oordeel was, dat een ver'loving nooit mocht worden verbroken, zoomin als een huwelijk. Hij grondde dat oordeel op de overweging, dat in den omgang, gedurende den verlovingstijd, zich feitelijk reeds had ingezet de éénwording, die in de huwelijksdaad haar voltooiing vindt.

Ik zeide reeds, dat deze beschouwing op zichzelf mij sympathiek was.

Alles, wat de groote beteekenis, de hechtheid van de „verlovingsverhouding" in het licht stelt, waardeer ik.

Alle oppervlakkigheid, alle lichtzinnigheid deze dingen, is mij een gruwel. in

Een andere vraag is echter deze: Is de door dezen broeder voorgedragen beschouwing te handhaven? En dan meen ik te moeten zeggen: neen.

Ik wil trachten dit „neen" te motiveeren.

De verhouding, de omgang tusschen twee mensclien van verschillende sexe is altijd anders, dan die tusschen man en man, vrouw en vrouw.

Dat geldt ook dan, wanneer er van liefdesrelatie nog in het minst niet gesproken kan worden.

Heel duidelijk komt dat uit b.v. in een ziekenhuis. Over het algemeen hebben de zusters op een mannenzaal veel prettiger werk, dan op een vrouwenzaal. Ook zonder dat maar één zondige neiging in het hart zich roert, zal een man vanzelf tegenover een vrouw anders zich gedragen, inschikkelijker zijn, eerder tevreden zijn, dan tegenover een man.

Hij zal er vanzelf toe gedrongen worden te doen wat hij kan om het haar aangenaam te maken.

Nu sluiten een man en vrouw zich bij elkander aan tot wat wij noemen kennismaking.

Die algemeene houding, van sexe tegenover sexe, verbijzondert zich en richt zich bewust op één bepaalde persoon van dat andere geslacht.

Nu zal vanzelf in heel den omgang, al zou hier, wat de schrijver wilde, van geen kussen of omhelzen nog sprake zijn, in heel den omgang, in den klank der stem, in 't noemen van den naam, in het blikken in elkanders oog, zich reeds inzetten, wat dóórgezet, voert tot de allerhoogste huwelijkseenheid.

Vandaar, dat er m.i. van vriendschap zonder meer, zooals er tusschen een jongen en zijn kameraad kan wezen, , tusschen een jongen en een meisje van zijn leven geen sprake kan zijn.

Hartelijkhoid, innigheid, zooals bij vriendschap past, krijgt tusschen een jongen en een meisje door het sexe-verschil zeker dat karakter, waardoor men komt op de lijn, die, wanneer zij niet wordt afgebroken, voert naar de eenheid tusschen man en vrouw.

Hoeveel te meer dan zal dat zoo zijn, wanneer twee jonge menschen omgang hebben gekregen met de opzettelijke bedoeling om te weten te komen of men straks niet als man en vrouw door het leven zal kunnen gaan.

Wanneer nu de kennismaking overgaat in de verloving, dan begint dit natuurlijk alles nog vee] sterker te spreken.

De vrijheid om aan zijn liefde uiting te geven, wordt grooter.

Het w e z e n 1 ij k verschil tusschen kennismaking en verloving ligt hierin, dat in het laatste geval de trouw belofte is afgelegd.

Maar wezenlijk verschil in den aard van den omgang is er niet.

De zwakheid van het betoog van den schrijver van bedoelden brief ligt daarom dadelijk al hierin, dat, als het juist was, wat hij zegt, een jongen en een meisje, die elkander maar vergunnen elltanders hand langer vast te houden, elkander dieper in de oogen te blikken, dan men het een andei? vergunt, feitelijk niet meer van elkander zouden mogen gaan omdat zich bij hen heeft ingezet het liefdesleven dat in de huwelijksdaad zijn bekroning vindt.

Een tweede punt waaruit voor mijn besef duidelijk blijkt, dat het niet opgaat te zeggen dat er tusschen verloving en huwelijk geen wezenlijk verschil bestaat is dit: Waarom spreekt men bij een gedwongen huwelijk van een zonde tegen het zevende gebod?

Als het waar was, dat er geen wezenlijk versdiil was tusschen verloving en huwelijk, als het eerste zoowel onverbrekelijk was als het tweede, dan zou ik niet kunnen begrijpen, waarom wat na den trouwdag rein is, vóór den trouwdag zonde tegen het zevende gebod kan zijn.

Toch spreekt men Mer telkens van een zionde legen dit wetswoord.

En mijns inziens terecht.

Wat toch is het huwelijk?

In de door mij hier beslredten beschouwing wordt het wezen van het huwelijk gezien in de werkelijke eenwording, in de huwelijksdaad.

Maar is dat wel juist?

Adam en Eva waren getrouwd van het oogenblik af, waarop God Eva tot Adam had gebracht; nog voor zij elkander ook maar hadden aangeraakt.

Stel dat twee menschen, zonder elkaar ooit gezien te hebben, samen voor de burgerlijke overheid verschenen en elkander trouwbelofte deden, dan waren ze van dat oogenblik af getrouwde menschen.

Twee menschen, die eikander tot man en vrouw hebben genomen, al zouden ze nooit komen tot bet huwelijksleven, waartoe zij gerechtigd en geroepen zijn, zijn nochtans getrouwde menschen en plegen echtbreuk als zij elkander verlaten.

Hel huwelijk is dus in zijn eerste die van God ingezette juridische verhouding, waarbij man en vrouw elkander toebehooren en voor hun leven aan elkander verbonden zijn.

De echtelijke samenleving is bimien deze verhouding voorrecht en roeping van de aldus aan elkander verbondenen.

Het huwelijk komt door die huwelijksdaad niet tot stand; neen, juist andersom, die daad is alleen geoorloofd, waar het huwelijk reeds tot stand kwam.

De onverbrekelijkheid van den band tusschen man en vrouw berust niet hierop, dat zij als man ©n vrouw hebben geleefd, maar daarin, dat zij getrouwd zijn.

Nu is de wijze, waarop dat huwelijk tot stand komt in de eene wereld anders dan in de andere.

leder mensch heeft zich in dezen te onderwerpen aan de wetten, die in de samenleving, waarin hij verkeert, gelden.

Maar zoolang hij volgens die wet niet getrouwd is, mag hij zichzelf, mag een ander hem ook niet als getrouwd beschouwen.

Daarom is verbreking van de verloving geen echtbreuk.

Zonde tegen het zevende gebod zou het zijn, wanneer verloofde jonge menschen doen, wat alleen binnen de grenzen van het huwelijk geoorloofd is.

Daarom is er bij een gedwongen huwelijk sprake van zonde tegen het zevende gebod.

Ook kan er sprake zijn van zonde tegen dit gebod, wanneer verloofde jonge menschen dingen doen, die ik niet nader behoef te oimschrijven, maar waarvan ieder gevoelt, dat het onkuisch is.

Maar wanneer jonge menschen in hun verlovingstijd, wanneer het hun ernstige bedoeling is straks samen tot een huwelijk te komen, aan hun liefde uiting geven als uit het verschil in sexe voortvloeit, dan is dat niet onrein en dan maakt dat opzichzelf het verbreken van een verloving m.i. niet ongeoorloofd.

Welke groote bezwaren er dan toch wel tegen het verbreken van een verloving zijn, wil ik ia een volgend artikel trachten uiteen te zetten om dan tegelijk iets te zeggen over enkele in denzelfden brief gemaakte opmerkingen over den omgang van jonge menschen in het algemeen en in den verkeeringstijd.

D. V. D.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen