Buitenland.

Engeland. tualisme. Londen. Voortgang van het Ri-Gering kerkbezoek te

II. Onlangs stierf te Frome een tachtigjarig predikant; zijn begrafenis werd door meer dan 80 geestelijken en meer dan 100 gemeenteleden bijgewoond. Op zijn graf werd de Roomsche doodenmis gelezen; terwijl de gestorvene op zijn uitdrukkelijk verlangen als »priester" met kelk en ouwel in de hand en in priesterlijk gewaad in de lijkkist gelegd werd. De bijzonderheden dier begrafenis werden in de Engelsche bladen breedvoerig medegedeeld, zonder dat daarbij een woord van protest werd vernomen. De Evangelische bladen spraken er wel schande over, doch verklaarden ook, dat het kerkbestuur onmachtig was, den afval van het Protestantisme tekeer te gaan. Inderdaad zou men honderden predikanten moeten gaan vervolgen, indien men niet langer wilde dulden, dat zij hunne gemeenten op Roomsche paden leiden.

Een Ritualistisch orgaan schreef in Aug.'85 : »wij mogen eerst dan rusten, wanneer de kerk van Engeland, niet bij monde van 2 of 3 aanhangers, maar door den mond van hare bisschoppen en aartsbisschoppen roepen kan: »wij hebben ons van het Protestantisme ontdaan!" Wij gelooven aan de «sacramenten en dan zeggen wij eindelijk: »neemt ons in uwe gemeenschap op, laat ons weder één zijn." Wij moeten in plaats van onze kerk een praktischnationale kerk bouwen. Men zegt: de kerk van Rome en de Grieksche kerk leeren hetzelfde en de Engelsche kerk nog iets er bij; doch als de Engelschen kerk er nog iets bij leert, dan is dit een leugen. Wij moeten eindelijk inzien dat het leerambt één is.”

Op een van de vergaderingen der Episcopale kerk, heeft de predikant Spalding gesproken: »Er bestaat een hoogere macht in de kerk dan de Bijbel, en dit is de stem der kerk." In een preek, namens dezelfde vergadering in het licht gezonden, wordt de mis, het laatste oliesel, de rozenkrans enz. verdedigd. Deze gedrakte preek werd wel uit den handel genomen «wegens een misverstand", doch dit misverstand bestond hierin, dat men het onvoorzichtig achtte, nu reeds zijn programma openbaar te maken.

Het is niet te verwonderen, dat Lord Hallfax, Koninklijk Commissaris voor kerkelijke aangelegenheden, aan een nauwere aansluiting aan Rome, groot gewicht hecht.

In Londen zijn niet minder dan 78 geestelijken bereid, met hunne gemeenten tot de Roomsche kerk over te loopen.

Het aantal overgangen tot de Roomsche kerk wordt elk jaar grooter. Toch is het voor den oningewijde onbegrijpelijk, dat niet meer predikanten Roomsch worden. Dit getal echter zou veel grooter zijn, indien zij niet in geval van openlijken overgang hunne, soms zoo groote, traktementen verloren. Van menig Episcopaalsch predikant, hoort men na zijn dood, dat hij reeds jarenlang tot de Roomsche kerk behoorde, doch slechts voor den schijn in de Episcopale kerk gebleven was, om zijn traktement en om des te beter de Roomsche beginselen in zijne gemeente te propageeren. De Jezuïeten zitten hier achter. De hoofdleiders der Roomsche kerk, als kardinaal Manning, Newman enz. zijn vroeger bijna allen predikant geweest van de Eplscopaalsche kerk.

Er worden in Engeland kloosters gesticht, daar, waar geen Roomschen wonen. In de diocese van Westminster vindt men tegenwoordig 37 monniken-en nonnenkloosters. Deze kloosters zoeken overal zich van ziekenverpleging . en van het onderwijs meester te maken. Men opent uiterst goedkoope scholen, deze worden door duizenden Protestantsche kinderen bezocht, en wat daarvan het gevolg is, kan men wel nagaan. Ook nemen de kloosters gratis Protestantsche zieken op ; met welke bedoelingen is licht te bevroeden

Volgens opgaven, die over r88o—85 loopen, is in dit tijdsverloop het aantal Roomsche priesters met 625 vermeerderd, terwijl er een 400 kapellen en kerken werden aangebouwd en 100 kloosters gesticht zijn. Deze cijfers zijn welsprekend !

En dan zegt men in den tegenwoordlgen tijd nog, dat de kerkvorm weinig ter zake doet, dat »het eene noodlge" boven alles moét worden gezocht! In Engeland komt het klaar aan den dag, dat door het aan de hand houden eener Roomsche Hiërarchie > het eene noodige" hierin wordt gezocht, dat men in leer en leven terugkeert tot Rome.

Aan de andere zijde wordt gemeld, dat van ^1, 1841—1881 in Groot-Brittannië het aantal Pro-*'testanten met 10 mlllioen vermeerderde en dat der Roomschen met 2 mlllioen afnam. Doch al waren die cijfers juist, het gevaar bestaat, dat weldra meer dan de helft van de leden der Episcopale kerk, welke tegenwoordig nog eene Protestantsche genoemd wordt, met der daad Roomsch zal geworden zijn.

Jammerlijk is het hoe weinig in Londen de kerken bezocht worden, voor zoover er uit blijkt, dat de groote massa in zedeloosheid en allerlei ellende verzinkt. In de diocese van Halborn, 151, 835 zielen tellende, wonen op dagen waarm het kerkbezoek het sterkste is, slechts 5283 menschen de godsdienstoefening bij; in de kerken van die diocese zijn 18, 500 zitplaatsen. Slechts 5 pCt. van het zielental komt m enkele diocesen ter kerk, door elkander bezoekt slechts 3 pCt. van de Episcopale kerk de bedehuizen en wel niet op gewone Zondagen, maar op hoogtijden. In het westen van Londen stijgt dit cijfer tot 19 pCt.

Nu zou men misschien meenen, dat het grootste tal der bevolking, bij de Dissenters kerken; doch dit is niet het geval. Op zekeren dag heeft men de bezoekers geteld van alle Episcopale keiken en van die der Dissenters of de vrije kerken. In de kerken der Episcopalen waren toen 530.229 menschen, in die der Independenten 112 844, terwijl de Baptlsllsche en Methodistische Godsdienstoefeningen res pectievelijk door 108.202 en door 69.938 men schen bijgewoond werden.

Een predikant in Whitechapel meende dat hi een groot getal hoorders zou kunnen trekken door volgens opgehangen schilderijen het volk te onderwijzen ; doch in zijne kerk inet 600 zitplaatsen, zijn nauwelijks 100 plaatsen in de morgen-godsdienstoefening bezet.

Men heeft gezegd dat Spurgeons tabernakel bewees, dat de menschen groote gebouwen voor hunne Godsdienstoefeningen verkiezen, als men maar voor elke groote kerk - ^en man met gaven als Spurgeon had !

Bovendien klagen de predikers van kerken die in de buurt van Spurgeons tabernakel te vinden zijn, dat hunne godsdienstoefeningen minder bezocht worden, naar mate de Tabernakel voller stroomt.

Het vraagstuk, hoe aan de groote massa van Londen het woord Gods te brengen, blijft steeds onopgelost.

Duitschland. Een Luthersch blad pleitende voor de vrije Kerk.

In het »Stutt. Evang. Suntagsblatt" lezen wij: »De Rijkskanselier heeft bij de beraadslagingen over de Kerkdijk-politieke wetten meer dan eenmaal het woord gevoerd. Aan het slot eener lange rede zeide hij : -»wij kunnen moeilijke tijden te gemoet gaan, ten gevolge van oorlog en door inwendigen strijd met de revolutionaire partijen van verschillenden aard. Het is mij noodlg voorgekomen, vóór zulke dagen aanbreken, allen inwendigen strijd, dien wij waarlijk wel kunnen missen, te doen ophouden." De Rijkskanselier wordt dus geleid door zuiver staatkundige redenen. Indien hij bij zijne redevoeringen in plaats van koele, enkele warme woorden voor de Evangelische Kerk gehad had, waaraan strikt genomen Pruisen en Duitschland zijne beteekenis te danken heeft, was dit niet kwaad geweest. Het is evenwel op te merken, dat de staatslieden denken: dewijl de Evangelische Kerk niet door een hoofd in het buitenland, met wien men te rekenen heeft, bestuurd maar slechts door een college van mannen vertegenwoordigd wordt, die ten slotte aan de bevelen van een minister moeten gehoorzamen, men ook met de Evang. Kerk minder behoeft te rekenen, dan met de Roomsche.

Aan het hoofd van de Evang. landskerken staan de vorsten van het land als opperste bisschoppen, aan het hoofd der Roomsche kerk staat de paus. Dat men in den tijd der Reformatie aan de vorsten des lands de opperheerschappij over de kerk gaf, was het gevolg van den nood, waarin men verkeerde; de Roomsche bisschoppen waren ook in menig geval vorsten over hun grondgebied, waarom zou een Evangelisch vorst het opzienersambt over de kerk niet op zich nemen? In onzen tijd meenen nu velen, dat deze inrichting voor een andere orde van zaken moet plaats maken, daar er geen zuiver Evangelische landen meer zijn, maar in elk gebied een gemengde bevolking te vinden is, en de vorst des lands, ook wanneer hij voor zich zelf goed Evangelisch is, aan de medewerking van volksvertegenwoordigingen, lichamen, wier leden tot verschillende kerkgenootschappen behooren, gebonden is. Het vragen naar meerdere vrijheid en zelfstandigheid voor de Evangelische kerk zal daarom niet ophouden, ja, steeds dringender worden, naarmate de Roomsche kerk meer rechten en vrijheden verwerft. Wie zich niet roert, wordt niet geteld; wie niets verlangt, krijgt niets en wie weinig verlangt, krijgt weinig. Het is daarom zaak voor de Evangelischen zich ook te roeren en wanneer er rechtsongelijkheid bestaat, die openlijk aan te wyzen. Dit bevordert den vrede meer dan verzwijgen en beraantelen! De Roomsche kerk in Pruisen ontving uit de staatskas sedert den aanvang dezer eeuw 115, 000, 000 Mark. De Evangelische, die tweemaal meer zielen telt, slechts 86 mlllioen. Is dit rechtvaardig? Bismarck heeft overigens in zijne rede toegegeven, dat aan de Evangelische kerk meerdere middelen behooren te worden toegestaan.”

Dit is wel geen pleidooi voor de vrije, van den staat onafhankelijke kerk, maar het doet toch zien, dat het gevoelen veld wint, dat de toestand der Evangelische kerk dringend de afwerping van het staatsjuk eischt; indien maar niet de raadslag van sommigen gelukt om in plaats van de hiërarchie die van den staat uitgaat, een kerkelijk bisschoppelijke organisatie over de Evangelischen te brengen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen