Buitenland.

Frankrijk. Ze denbed erf. Het oordeel der Protestantsche pers over de opheffing der Protestantsche theologische faculteiten.

Schier geen land ter wereld, dat droever toestanden vertoont dan Frankrijk. Het is de bakermat der revolutie geweest, en het is, alsof de Heere God dit aan het Fransche volk wil laten gevoelen, door het over te geven in een verkeerden zin. Nergens ter wereld levert de drukpers dagelijks zulke schandelijke bladen en boeken als juist in Frankrijk. De schandelijkste romans hebben er een ongekend succes en doen het peil van zedelijkheid steeds meer dalen. Vele dagbladen van de Figaro af tot de kleine bladen op het platteland toe leven van de bevordering der zonde. Romanschrijvers leggen het er als het ware op toe, om hart en verbeelding der groote menigte steeds meer te bederven.

Men roept nu om strenger wetten, die dit altijd grooter wordend kwaad moeten te keer gaan. Men beklaagt er zich over, dat de bestaande wetten tegen de openbare onzedelijkheid niet worden gehandhaafd en eischt tegelijk, dat er door middel van de wetgeving krachtiger zal opgetrokken worden tegen den vijand, die met den dag onbeschaamder en stoutmoediger wordt.

Maar ons dunkt, dat men niet weet wat men eischt. Wie oefent in Frankrijk de wetgevende macht uit? De kamer van afgevaardigden! Het is duidelijk, dat van dit lichaam geen maatregelen kunnen uitgaan, welke het zedelijk peil van het volk kunnen verhoogen. Men zou haar kunnen toeroepen: »Geneesmeester, genees I uzelven." Immers is het bederf op ontzettende wijze in de Fransche volksvertegenwoordiging i gedrongen. Een generaal, die zijn reputatie alleen te danken had aan het feit, dat hij wraak op Duitschland predikte, is om een vergrijp tegen de legertucht gepensionneerd. Een ieder zal moeten toegeven dat dit billijk is. n Doch er worden toch nog afgevaardigden gevonden, die het voor generaal Boulanger opnemen en bewerken, dat hij tot lid der Kamer wordt gekozen, schoon hij niet verkiesbaar is. e Kan men meer spotten met het wettig gezag ? n Geen ministerie kan langer dan eenige maan­ k den aan het bewind blijven; minderheden als m ultramontanen en radicalen en onverzoenlijken h spannen telkens samen om de opvolgende ministeries te doen vallen. Men begeert zelf aan de groene tafel te zitten om er nog spoediger dan zijne voorgangers van te worden weggedrongen! Men maakt het uitvoeren van bestaande wetten onmogelijk, door eenvoudig het geld te weigeren, dat tot uitvoering onmisbaar is. Hoe kan men eerbied hebben voor zulke volksvertegenwoordigers ? Is het te verwonderen, dat het volk onder zulke omstandigheden ook weinig eerbied meer voor de wet toont?

In groote mate is het bederf aanwezig, maar, helaas, het zout ontbreekt.

L'Eglise libre, dien jammerlijken toestand besprekende, zegt, dat het hoog tijd wordt om tegen dien schrikbarenden achteruitgang van het Fransche volk op te komen; dat het volk moet ingelicht worden omtrent zijne plichten en zijn ware belangen en dat de regeeringspersonen behooren herinnerd te worden, zoowel aan hunne verantwoordelijkheid als aan hunne macht. »Wanneer de senaat beslist blijft weigeren, om de grillen van de Kamer in te willigen, wanneer de ministers hunne portefeuilles niet meer in de waagschaal gesteld zien door de kuiperijen van eenige groepen, maar alleen dkn wanneer de vraag gesteld is, of iets al' dan niet wettig is, en wanneer zij niet meer eenige maanden levens zullen willen koopen tegen het verloochenen van beginselen, — dan zal de geest van wijs beleid onze afgevaardigden brengen tot het gevoel van recht, en eerbied voor de wetten zal tot de onderste lagen van het volk doordringen."

Zoo zegt het voornaamste Protestantsche m blad in Frankrijk. Wij vragen: Is men nog d niet genezen van het heulen met de mannen, die het sterkst revolutionaire theorieën hebben verkondigd. Is men nog niet tot het inzicht gekomen, dat de toepassing van de beginselen der revolutie Frankrijk elk oogenblik in gevaar l p b h brengt van het onder de macht te stellen van stoutmoedige avonturiers ? L'Eglise libi e heeft zelve geholpen om den tegenwoordigen treurigen toestand in het leven te roepen. Wat heeft dat blad indertijd Gambetta verheerlijkt! r En deze was htt, die het spreekwoordelijk m geworden: »Se soumettre ou se démettre'' D (zich voegen naar de Kamer of anders bedanken voor het ambt van president), aan Maclu h Mahon toevoegde. Doch er is, helaas, geen spoor van te ontdekken, dat de huidige droeve om­ z standigheden, waarin het Fransche volk verkeert, toe te schrijven zijn aan de waarheid, dat men steeds meer de fonteinen des leven­ e l den waters veracht. Schuldgevoel daarover vindt men zelfs niet bij die mannen, die beweren de d banier des kruises nog omhoog te houden.

Wel was te verwachten, dat het besluit der h Kamer, om voortaan de Protestantsche faculteiten van Parijs en Montauban niet meer van staatswege te onderhouden, eenige beweging in Fransche Protestantsche kringen zou doen ontstaan. Lc Protestant, een liberaal blad, ver­ m klaart niet gedacht te hebben, dat, nu men voorbereidselen maakt om het honderdjarig e feest der Fransche revolutie te vieren, men een daad zou verrichten, gelijk vroeger een koning (Lodewijk XIV) gedaan heeft, die de Hugenoten vervolgde. Het is niet te verwonderen, dat dit blad aldus oordeelt; immers, de moderne hoogleeraren in de godgeleerdheid zullen denkelijk niet door hunne geestverwanten in staat gesteld worden, om hunne beginselen aan de studeerende jongelingschap in te prenten. Le Christianisme, die gaarne den financieelen band tusschen de kerk en den staat gehandhaafd ziet, zegt, »dat de zaak van het recht overwonnen is." Het blad hoopt echter dat de Senaat het beshiit der Kamer niet goedkeure en dat anders de kerk de zaak van de opleiding der aanstaande leeraren zal ter hand nemen. Le Témoignage, een Luthersch Orgaan, erkent de billijkheid daarvan, dat de staat geen Protestantsche faculteiten onderhoudt, nu hij ook geen, geld meer geeft voor de Roomsche faculteiten. L' Evangéliste is van oordeel, dat het besluit der Kamer aan de Protestantsche kerken een goed deel aan haar onafhankelijkheid van den staat teruggeeft. Met dit oordeel vereenigt zich V Egli-e IJbre En ; daar is dan ook veel voor te zeggen. Toen i de staat aan de Gereformeerde staatskerk ; een officieele synode weigerde, hebben de Fransche Gereformeerden een oihcieuse synodale organisatie aangenomen, welke orga-' nisatie wel niet principieel Gereformeerd kan ' genoemd worden, doch die nog een zegen j ju k v n In e e h in b b z d te k ni te an ze ik no < vio mocht heeten, vergeleken met den toestand van wanorde, waarin de kerken tevoren verkeerden. Toen de wet op de burgerlijke gemeenten het aan de besturen der gemeenten vrijliet, om aan de predikanten al dan niet een verhooging van het staatstractement te geven, hebben de kerkelijke gemeenten', toen de gemeenteraden weigerachtig bleken om den predikanten nog iets te gunnen, er in voorzien. Toen de Kamer de studiebeurzen ophief, zoodat vele jongelieden, die tevoren ten deele op staatskosten studeerden, in verlegenheid waren gebracht, heeft men, door een inschrijving te openen, er voor gezorgd, dat zij hun studie ongehinderd konden voortzetten. Zou men nu de faculteiten laten opheffen, zonder er iets anders voor in de plaats te stellen ? Het is niet te denken en niet te hopen. Doch uit alles blijkt, dat de Kamer, nu zij steeds meer in het radicale spoor wandelt, ook altijd meer geneigd is om minder geld aan de kerk toe te staan. Wie weet, hoe spoedig het voor de deur staat, dat het geheele budget van eeredienst geschrapt en daarmede zoowel het concordaat met den paus als met de Protestantsche kerken verbroken wordt. Het zou een zegen zijn voor het land.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen