Buitenland.

Engeland.

Dr. Gore en de inspira­ Eng; elaBd. Dr. Gore en de inspiratie der Heilige Schrift.

In het boek door eenige hoogkerkelijke predikanten in het licht gezonden, getiteld: Lux mundi, dat wij in ons blad reeds ter sprake brachten, kom.t ook een artikel voor van Charles Gore, over de Heilige Schrift en de inspiratie. Dit opstel heeft vooral in Engeland groote ontroering teweeggebracht, want daarin breekt de schrijver onomwonden met het stuk der Heilige Schrift, gelijk dit in de Westminstersche confessie beleden wordt. Met vliegende vaandels gaat hij tot het leger van de moderne critici over, al kon men ook niet zeggen dat hij alle resultaten van de studiën van Baur, Kuene en Wellhausen voor zijn rekening neemt. Geen wonder dat zoowel mannen uit de Anglicaansche Episcopale kerk, als behoorende tot de dissenters, den heer Gore den oorlog hebben verklaard. Wat de vader van het Ritualisme, Dr. Pusey, schreef in zijn voorrede voor zijn. uitlegging van het boek van Daniël: »Dat er mannen zijn, die het geloof der menschen b i b s b a i d J vmbh v M w R p t ondergraven, zonder dit duidelijk, bepaald en bevattelijk te loochenen, " dat werpen thans Gore's tegenstanders hem voor de voeten. De poging om het KathoHek geloof met de intellectueele en moreele vraagstukken van den dag in overeenstemming te brengen, is dan ook volgens veler oordeel gansch mislukt. Gore en zijn medestanders, doen niets anders dan ten bate van moderne theoriën, gewichtige waarheden prijs geven. »Het vraagstuk waarom het gaat, " zoo wierp de reeds gestorven canon Liddon zijn vriend Gore voor de voeten, »is de geloofwaardigheid der Heilige Schrift.

Wanneer de redenen van Mozes niets anders zijn dan de dramatische uitingen van een Jood, en de profetie omtrent Antiochus Epiphanus, in het boek van Daniël eerst is te boek gesteld, nadat de daarin voorspelde gebeurtenissen hadden plaats gehad, dan kan de Heilige Schrift niet meer voor geïnspireerd gehouden worden." Dat een dergelijke aanval door een «Katholiek" en een «churchman" gedaan is, betreurt men in hoogkerkelijke kringen ten zeerste.

Gore is geneigd, in overeenstemming met de theoriën van Wellhausen, te stellen, dat een deel der v^'f boeken van Mozes na den terugkeer uit Babel geschreven is evenals de beide deelen van Jesaja, ook wil hij den Makabeeuwschen oorsprong der psalmen aan nemen, evenals het allegorisch karakter van het boek Jona, doch hij is van oordeel dat de kerk geen belang heeft bij de discussie en de beslissing dezer vraagstukken. Als correctief voor de resultaten der nieuwere critiek is de in de kerk voortdurende en blijvende inspiratie, die een voldoende tegenwicht vormt tegen de invloed van het moderne criticisme. l3eze kerkelijke inspiratie en de resultaten der moderne kritiek kannen wel naast elkander staan!

Dat Gore deze dingen uitspreekt, niet als een die de waarheid vermoedt maar als een dienaar der Katholieke kerk, geeft aan het boek eene bijzondere beteekenis. Het komt er op aan, zoo zegt bij in zijn voorrede, dat wij ons van vooroordeelen en dwalingen vrij maken, waarvoor de kerk evenzeer verantwoordelijk is als de menschen. Zoo spreken overal die geleerden welke de gemeenten zoeken af te schuiven van het fundament, hetgeen reeds gelegd is. Steeds wenden zij voor, de gemeente van vooroordeel te bevrijden en den rechten zin van het geloof aan den dag te brengen.

Het afgezaagde gezegde, dat het Christendom niet leer is maar leven en dat de bron en de kracht van het leven de levende Heilige Geest is, wordt door Gore opnieuw onderzocht en na de kerkelijke leer van het wezen en de persoonlijkheid des Heiligen Geestes te hebben besproken, gaat hij over om het werk des Geestes in de Heilige Schrift te gaan behandelen. Aldus redeneert hij hierbij: Het Christelijk geloof rust op de werkelijkheid van geschiedkundige feiten. Wanneer wij in naam der kerk het geloof aan deze feiten vorderen, dan geschiedt dit op gronden, die met de inspiratie der Bijbelsche boeken niets te maken hebben. Wij verlangen dat deze feiten historisch zijn, maar niet in den strengen zin van het woord, alsof zij zonder dwaling zouden zijn, maar in den algemeenen zin, zoodat men ze geloof schenken mag.

Men ziet hieruit duidelijk, dat Gore eene wanhopige poging doet, om nog eenigszins den schijn te houden, alsof men de belijdenis der kerk niet geheel heeft verworpen. Hoe het een wetenschappelijk man in den zin komen kan om te stellen dat er een historische waarheid is in strengen zin en in algemeenen zin, is ons een raadsel. Het komt ons voor, dat de heer Gore tracht de kerk een rad voor de oogen te doen draaien.

St. Petersburg.

Een bedehuis ge­ opend en weder gesloten.

Den 6den Mei van het vorige jaar hield de laatste predikant der Herrnhutterskerk te St. Petersburg, de heer Dober zijn afscheidspreek en daarmede werd het bedehuis waarin 125 jaren lang leeraren der Moravische broeders gearbeid hadden, gesloten.

En in 't voorjaar van 1765 kwam de eerste predikant uit Herrnhut naar St. Petersburg, nl. Peter Conrad Fries. In het jaar 1766 schonk keizerin Katharina II den Moravischen broederen een huis benevens een ruime plaats om te bouwen; dè middelen daarvoor kwamen niet uit staatsfondsen doch uit het eigen vermogen der Keizerin. Ook gaf de vorstin aan de kleine gemeente verlof in dit huis godsdienstoefeningen te houden, daarin hare dienaars, die met de verzorging van hare uitwendige belangen belast waren, te laten wonen, en het te gebruiken als een toevluchtsoord voor aankomende en doorreizende broeders.

Nadat 15 predikanten en 8 hulppredikers in dit huis het Woord Gods verkondigd hebben gedurende een tijdsverloop van 125 jaren, heeft de broedergemeente haar huis gesloten »onder den druk van omstandigheden en verhoudingen, die met haren geestelijken arbeid alhier niets te doen hebben, " gelijk zij het uitdrukte.

De zusterkerken te St. Petersburg, als nl. de Gereformeerde en de Luthersche, kunnen den scheidenden leeraar en de verdwijnende gemeente niet anders dan met dank en met schaamte nazien. Immers de broedergemeente heeft gedurende den tijd van haar bestaan in St. Petersburg de banier van het kruis omhoog gehouden; in een tijd toen het Rationalisme in de Evangelische en Gereformeerde kerk-v zijne tiiurafen vierde, bood de Broedergemeente een tehuis voor de zielen die naar het water des levens dorstten. Een eeuw geleden beleefde men ongeveer denzelfden tijd als tegenwoordig. Ook in deze dagen zijn er mannen opgestaan die beweren de roeping te hebben de gemeente van het doodelijk juk der dogma's te bevrijden. En daarom is het te betreuren, dat eene kerk uit de hoofdstad van Rusland verdween, die, al beamen wij hare belijdenis niet geheel, nochtans gedurende bijna anderhalve eeuw getoond heeft zoowel in Duitschland als elders, tot aan Groenlands bergen de banier van Jezus als den gekruisigden Heiland omhoog te houden. Als zendingsgemeente is de kerk der Moravische broeders zeker eenig. Geen doodelijk klimaat, als in West-IndiS, geen ontzettende koude als in Groenland hield hare zendboden terug, om de blijde tijding van schuldvergififenis alleen in Jezus bloed te brengen, zelfs aan de meest verdierlijkte heidenen. De Heere heeft die gemeente daarvoor beloond, ook door haar te bewaren voor den verwoestenden invloed van het rationalisme.

Velen treurden in Rusland om het sluiten van het bedehuis der Moravische broeders. aar tot welk einde zouden de ruime gebouen van het broederhuis gebruikt worden? eeds in den jare 1880 had de Gereformeerde redikant Dalton, stichter en leider der Peersburger stadszending, op de noodzakelijk-

heid gewezen, om een huis te bezitten, dat tot middelpunt van den arbeid der zending dienen kon. Er was volgens dien leeraar een huis van barmhartigheid noodig om te dienen tot een tehuis voor alle evangelische geloofsgenooten die, het zij lichamelijk of geestelijk in gevaar zijn gekomen." Toen Dalton in 1889 St. Petersburg verliet, had hij een kapitaal van 80, 000 roebels voor dit doel bijeengebracht. Waar kon de stadszending nu beter haar te huis stichten dan in de gebouwen van het broederhuis! Zij waren er als het ware voor geknipt. Maar de koopprijs was 130, 000 roebels. Van waar zou het ontbrekende geld komen? Een lid van de Luthersche kerk gaf 100, 000 roebels tot aankoop van het huis ten geschenke, en zoo was men in de gelegenheid om de gewenschte gebouwen over te nemen.

Men meene echter niet, dat de St. Petersburger stadszending arbeiden kan, 'gelijk die te Londen, te Berlijn en elders. Immers de Russische regeering, al laat zij den arbeid in eigen kring vrij, gedoogt niet dat de minste poging in het werk gesteld worde om personen onder de vleugelen der kerk te lokken, die in naam tot de staatskerk behooren. Een leeraar die iemand, in de Grieksch orthodoxe kerk gedoopt, tot het gebruik der Sacramenten in zijne kerk toelaat, wordt met ontzetting uit zijn ambt, ja zelfs met verbanning naar Siberië bedreigd. Toch blijft er genoeg arbeid over onder de verstrooide leden der Evangelische en Gereformeerde kerken in een stad van meer dan een millioen inwoners.

WINCKEL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen