Gerechtelijke statistiek.

Weer is de gerechtelijke statistiek verschenen, en is daarbij ook aandacht geschonken aan de verhouding tot de kerkgenootschappen.

Uit zedelijk oogpunt is dit zeker gewettigd. Er schuilt zeker belang in, te weten, uit den kring van welke kerkgenootschappen meer of minder aangeklaagden voortkomen.

Niet alsof men uit deze cijfers, zonder meer, de gevolgtrekking kan maken, dat het kerkgenootschap met het laagste cijfer het beste is. Dan toch zou men tot de conclusie moeten komen, dat de Joden zekerlijk het hoogst stonden.

Neen, het spreekt vanzelf, dat ook allerlei andere zedelijke en maatschappelijke factoren hierbij in rekening komen.

Omdat Noord-Brabant en Limburg zeer ongunstig uitkomen, mag men nog niet zeggen dat de Roomsche kerk ten deze zoo ongunstig werkt.

Immers de sociale conditiën zijn in deze grensprovinciën niet even gunstig als b. v. in Zeeland en Holland.

Men zou derhalve, om in het gemeen den invloed van het Romanisme en het Protestantisme ten deze te vergelijken, in eenzelfde provincie de gegevens voor Roomschen en Protestanten met elkander moeten vergelijken, en zou dan stellig tot andere cijfers komen.

We laten de conclusie die voor de onderscheidene kerkgenootschappen uit deze cijfers te trekken ware, dan ook voor ditmaal rusten, en vestigen thans alleen de aandacht op een ander belang.

Ons komt namelijk voor, dat een statistiek, die indeelt in Protestanten, Roomschen en Joden, doelloos is en tot niets leidt.

Dit is geen indecling naar de kerkgenootschappen.

Zelfs de naam is valsch.

Deelt ge naar algemeene grondtrekken in, dan zoudt ge moeten indeelen in Orthodoxen, Modernen, Roomschen en Joden.

Of ook, deelt ge in naar kerkgenootschappen, dan moet ge afzonderlijke opgave doen van de Hervormden, de Roomschen, de Gereformeerden, de Lutherschen, de Joden enz.

Beide indeelingen zouden beteekenis heb­ ben.

Maar zoo als men nu indeelt, ontbreekt elk beginsel van indeeling, en kunt ge daarop nooit eenig gevolg uit uw cijfers trekken.

Protestant is een algemeene naam, die, genomen naar ket bevolkingsregister, thans allerlei geheel uiteenloopende soorten van menschen dekt.

Tot de Protestanten in dien algemeenen zin behooren de Socialisten, de Anarchisten, de Materialisten, de Pantheïsten, de Modernen, de Groningers, de Ethischcn en de Gereformeerden.

Dit zegt dus niets.

En nu stemmen we grif toe, dat de Regeering of een Vereeniging voor statistiek buiten machte is, om in éénselfde kerkgenootschap te onderscheiden en te schiften.

De mannen der statistiek kunnen alleen afgaan op notoire gegevens, die in cijfers zijn gebracht.

Hoe gemengd dan ook het Hervormde genootschap zij, niet zij kunnen dit gaan splitsen.

Maar wat ze wel doen kunnen, wat op hun weg ligt, en wat ze niet verzuimen mogen, is elk kerkgenootschap, dat onder cijfers is gebracht, apart nemen.

De Lutherschen en de Gereformeerden komen afzonderlijk voor op het bevolkingsregister. Het bevolkingsregister kent daarentegen geen »Protestanten."

Iets waaruit volgt, dat én de Regeering én de Vereeniging voor statistiek, verplicht en geroepen is, afzonderlijk te laten wat afzonderlijk bestaat en afzonderlijk in cijfers is gebracht.

Geheel die gemengde rubriek van „Protestanten" behoort daarom uit al zulke statistiek te verdwijnen.

En daarentegen behoort voortaan afzonderlijk te worden opgegeven het aantal aangeklaagden en veroordeelden voor de Hervormden, de Roomschen, de Lutherschen, de Gereformeerden en de Joden.

Ook de Gereformeerde kerken hebben daar recht op.

En men zegge nu niet, dat dit stelsel niet is door te voeren, want dat men dan ook de aparte cijfers zou moeten opgeven van de Anglicanen, de Remonstranten enz.

Immers bij alle statistiek zijn er cijfers die veronachtzaamd moeten worden om hun kleinheid.

Die regel gaat dus ook hier door.

Men kon daarom een zeker minimum aannemen, en b. V. stellen, dat K? > ^ afzonderlijk gerubriceerd zullen worden kerkgenootschappen of kerken, wier zielental minder dan één percent der bevolking bedraagt.

Maar in geen geval geldt dit excuus voor kerken die bijna tien percent der bevolking uitmaken.

Immers de Joden neemt ge wél apart op, en toch zijn de Joden slechts 204 op de 10.000 sterk, terwijl de Gereformeerden die ge weglaat, 821 op de 10.000 uitmaken.

Dit nu is een spotten met eiken vasten regel.

Er zit geen stelsel in.

En dit juist is bij elke statistiek het minst vergeeflijke.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen