GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Buitenland

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland

10 minuten leestijd Arcering uitzetten

Duitschland. Een oude dwaling herleefd.

„Welke dwaalleer ook opkomt, zij vindt steeds weerklank iii het Wupperdal", zoo lezen wij in de Reformirte Kirchenzeitung, en de redactie van dit blad kan het weten. Dit verwondert ons niet. Immers in het Wupperdal vond men en vindt men nog vele getrouwe belijders van het Evangelie, en waar leven is, daar openbaart zich ook ziekte. Zoo vond de leer van Idel, die beweerde dat de wedergeborenen aan deze zijde van het graf tot zondeloosheid kunnen komen, bij velen weerklank. Door het sterven van Idel is het getal aanhangers dier leer zeer ingekrom pen. In den laatsten tijd zijn er nu weer menschen opgetreden die de leer voorstaan, dat de zielen der in Christus ontslapenen nahet stel ven blijven slapen tot den grooten dag van de wederkomst van Christus ten oordeel. De voorstanders dier leer hebben zich nog niet tot eene secte geconstitueerd, maar vergenoegen zich met hunne leer te verbreiden door middel van een Amerikaansch blad Zions Wachttoren. Deze leer is waarlijk niet nieuw. Vooral werd zij door Baptisten voorgestaan. Zelfs schreef Luth< : r in een brief aan Amsdorf: „veresimile exceptis paucis omnes dormire insensibiles". (Het is waarschijnlijk, dat met uitzondering van weinigen, allen zonder bewustzijn slapen.) Tegen deze leer, lieeft Calvijn in een zijner eerste schriften „Psychopannychia" ot „van den toestand en het leven der zielen na dit leven", genoemde dwaling grondig weerlegd. Het was wellicht goed, als dit geschrift van den vader der Gereformeerde kerken opnieuw in het licht gegeven werd. De predikant Rotscheidt heeft indertijd Calvijn's verhandeling over den 1 inderdoop in het Duitsch vertaald en uitgegeven, en het feit dat de eerste opbag spoedig was uitverkocht bewees, dat zoowel vertaler als uilgevers een werk hadden ondernomen, dat door de Duitscbe Gereformeerden gewaardeerd werd. Wellicht besluiten en de schrij /er en de uitgeefster, namelijk de Duitsche vereeniging tot verbreiding van Gereformeerde geschriften, het zelfde te doen met de Psychopannychia. Er is schier geen stuk in de Christelijke geloofsleer, of Calvijn heeft zijn licht daarover laten schijnen. In den tegenwoordigen tijd wordt dit steeds meer erkend. Daaruit is ook te verklaren, dat het prachtige werk van Prof. Doumergue te Montauban over den grooten refor mator velen zoo welkom is en zulk een opgang maakt.

N.-Amerika. Satanisme. DuiveJaan bidding- Satanisme.

In de Wachter vinden wij eenige mededee lingen omtrent het Satanisme, waarover Dr. van Nes te Rotterdam in zijn „Moderne mystiek" schreef. Zij komen op het volgende neder:

Aanbidding van den duivel dagteekent van het begin onzer christelijke jaartelling af. Onge loovige Joden voerden dezen vreemdsoortigen eeredienst in, die in de zoo^enoemde Zwarte Mis vooral in de middeneeuwen en ook nu nog aanhangers vinct. Toen in de twaalfde en dertiende eeuw een ziekelijk mysticisme allerwegen ingang vond, maakte dit Satanisme of Diabolisme in menige plaats in Europa opgatg. De eerste aanhangers waren priesters, die onvol daan over de aanbidding van Christus, wijl deze hun niet genoeg voordeel bezorgde, uit haat tegen het Christendom, den duivel gingen dienen. In dezen tijd waren er geheele streken in Frankrijk waar de bevolking van den christelijken godsdienst afvallig werd. In een werk van Psellus „De Operatione Daemonium" wordt meegedeeld, dat de voornaamste plech tigheid bestond in de bespotting van de heilige ouwel en in het dooden van kleine kinderen, wier bloed, nadat het met asch en water was vermengd, werd gedronken.

In de bloedijje dagen der Inquisitie gingen velen tot het Satanisme over. Toen de hertog van Alva naar de Nederlanden kwam en er schrikkelijk huis hield, waren er steden in Vlaan deren, die God vloekten uit haat tegen den Christus, in wiens naam de Spanjaarden met een crucifix in de hand, plunderden, brandden en moordden. Later vierden in Frankrijk de abten Marietti, Lesage en Devot de Zwarte Mis met eenige hofdames, waaronder ook Mevrouw de Montespan, die door haar dienen van den duivel de gunst des Konings, Lodewijk XIV, zocht te behouden.

Volgens den heerj. K. Huysman in de Nouvelle Revue van Parijs, bestond in die stad in 1855 een vereeniging, voor het meerendeel uit vrouwen bestaande, van duivelaanbidders. Deze schrijver deelt mede, dat tot op den huldigen dag het Satanisme nog vele aanhangers telt, en dat ook de Zwarte Mis, al worden thans geen kinderen meer vermoord, in het geheim wordt bediend. Van een viering die hij zelf heeft bijgewoond, geeft hij de volgende beschrijving:

„De vergadering werd gehouden in een schilderswerkplaats; avonds 10 uui. Het vertrek was met roode kleeden behangen, en voorzien van een altaar en een beeld van Christus. De priester, ook in een donkerrood gewaad, nam de houding aan alsof hij bad. Opeens komt er een koorknaap, die hem opmerkzaam maakt, dat de tijd voor den eigenlijken dienst is aangebroken. De priester plaatst zich daarop voor het Christusbeeld en begon in een vloed van verwenschingen de meest godslasterlijke taal uit te braken; de aanwezigen gave door luide toejuichingen hu.nne goedkeuring te kennen. En alsof dit nog niet voldoende was, nam de priester den moker en verbrijzelde het Christusbeeld, waarop de vergadering een zegelied over de gewaande overwinning aanhief. De vrouwen werden uitzinnig en rolden als bezetenen over de vloer. Daarop nam de priester water, waarmee hij de aanwezigen besprenkelde, en hield eene redevoering, waarin hij het Christendom met spot en schimp overlaadde".

Als een bewijs dat zulk een bittere haat tegen Christus ook in N.-Amerika gevonden wordt, deelt De Wachter mede, dat in Ottowa Co., in den staat Michigan, een leeraar was, die, om het zijn leerlingen gemakkelijk te maken, verzocht éen lokaal in de districtsschool te zijner beschikking te stellen om daarin catechetisch onderwijs te geven. Het ging moeilijk dit te weigeren, daar die lokalen des Zondags gebruikt werden door Engelsch sprekende men schen, om er hunne godsdienstoefeningen in te houden. Toch duurde het niet lang of de schoolboard (het schoolbestuur) trok de gegeven vergunning in! Een der Engelsch sprekende Amerikanen zou gezegd hebben: als het Hol landsche gecatechiseer niet ophoudt hier in de buurt, ga ik mijn boerderij verkoopen. Stond het in mijn macht, in één uur was alle Gods dienst van den aardbodem verbannen. In elk geval, de vergunning om gebruik te maken van het schoollokaal, werd ingetrokken.

Zoo iets geschiedt in het godsdienstig en vrijheidlievend Amerika, en niet in een afge legen hoek, maar in een schooldistrict waar de Engelsch sprekende Amerikan«n verreweg in de minderheid zijn I

— Veege teekenen in de Nieuwe wereld.

Bij de jongste verkiezingen te New-York is gebleken dat Tammany zijn verloren invloed weder herwon. Dit beteekent, dat New York een regeering den rug toekeert, die drie jaren lang geijverd heeft voor eerbaarheid en eerlijkheid; om eene daarvoor in de plaats te verkrijgen wier reputatie van bedorvenheid over de geheele wereld verbreid is. Men vindt dit onbegrijpelijk. Doch men zoekt de verklaring in de onderstelling, dat de menschen die voor publieke eerbaarheid zijn, zeker waren van hunne overwinn'ng en daarom niet zóó gewerkt hebben als hunne roeping was. Ook de kerken worden verdacht van in slaap gevallen te zijn.

Er wordt ook in den laatsten tijd op gewezen, dat er in N.-Amerika op het gebied van zedelijkheid anarchisme heerscht; dat wil zeggen, dat de menschen geen onderscheid meer kennen tusschen goed en kwaad.

Deze zedelijke anarchie wordt weder toege schreven aan het feit, dat de kerken elkander bestrijden en het terrein betwisten, in plaats dat zij optreden om het volk te bearbeiden. Daarom wil men een federatie van kerken in het leven roepen. Er zijn dun bevolkte streken in c^e nieuwe wereld, waar een zestal kerken een kommervol bestaan hebben en waar evenwel ééne kerk bloeien kon. Er is een dorp met 800 zielen, waar vijf verschillende kerken elkander het terrein betwisten. Had men eene federatie van Kerken, dan zouden zulke toestanden voorkomen of verbeterd kunnen worden. Doch wij vreezen, dat als het er op aankomt dat de eene of andere kerk het veld ruimen moet, er een eendrachtelijk zich verontschuldigen zal gevonden worden. ledere Kerk is toch overtuigd dat zij de zuiverste openbaring van het lichaam van Christus is, en kan daarom er niet toe komen het terrein aan anderen over te laten, van wie zij de overtuiging heeft dat zij een min zu-vere of wellicht een geheel verkeerde openbaring van Christus' lichaam is. Daarom meenen wij, dat er van zulk een federatie van kerken in de practijk niet veel zal komen, ook al heeft men daarover vier dagen lang te New-York beraadslaagd.

Nog minder zal er, dunkt ons, komen van een beweging die op touw werd gezet om een coöperatie van kerken te verkrijgen. Men wil dat bij die saamwerking ook Joden en Unitariërs, of loochenaars van het leerstuk der Drieeenheid, zullen mededoen! Reeds is in den staat van New-York een „Conference of Religion" irier iaar lang daarvoor aan den arbeid. Deze Conferentie is een uitvloeisel van het „Parlement van Godsdiensten" dat tien jaar geleden te Chicago werd geheuden, waarop een Budhistisch priester het „Onze Vader" heeft opgezegd! Deze conferentie legt den nadruk op vier zaken: ie Het Vaderschap van God. 2e De zedelessen van Jezus en de Propheten. 3e sociale rechtvaardigheid. 4e De Geest van God in de gedachten der menschen.

Wij kunnen ons niet voorstellen, dat deze Conferentie grooten invloed op het zedelijke leren uitoefent. Wel bewijst het feit, dat zulk eén Conferentie werd gesticht en dat de leiding daarvan in handen kwam van mannen die zich orthodox noemen, dat het in rechtzinnige kringen in N.-Amerika niet alles goud is.

Hierin werden we bevestigd door een artikel in de Wachter, waarin van de kerken in de nieuwe wereld getuigd wordt, dat ze wel niet modern zijn, maar toch heel wat modernisme in haar schoot bergen.

Om dit te bewijzen deelt Ds. E. Bos Lijnden, van Washington, mede, dat voor een jaar een boek verschejn van Harris Weinstock, getiteld : „Jezus de. Jood". In onderscheidene bladen werd dit boek aanbevolen en dit niet alleen door Rabbijnen, maar ook door predikanten van verschillende kerken. Daaronder zijn er negen die de Protestant Episcopal Church, tw? e die de Reformed Episcopal Church dienen, en voorts predikanten van de People's Church, de Methodistische Episcopalen, de Congregationalisten, de Duitsch Gereformeerde Kerk, de Presbyteriaansche kerk, van de Church of England, enz. enz. De heer Weinstock leert in dit boek dat Paulus eigenlijk de stichter was van het Christendom. De Christus leerde niets omtrent de Drieëenheid, het borgtochtelijk lijden, de verkiezing, predestinatie enz. Jezus was geboren als een Jood, leefde als een Jood en stierf als een Jood.

Het ergste is dat, gelijk De Wachter zegt, men te vergeefs in Engelsche en Hollandsche bladen zoekt naar eene waarschuwing tegen deze lasteringen; wel werd het boek door predikanten en professoren aanbevolen. Wij houden het er dan ook voor, dat de redactie terecht met het oog op al deze teekenen zegt: „Wij staan hier in de Vereenigde Staten aan de grenzen van een bruisenden stroom des ongeloofs". Worde het den Gereformeerden kerken in de Nieuwe wereld gegeven, daartegen een dam op te werpen. Want wij meenen dat die stroom niet aan het opkomen is, maar dat hij reeds ver is voortgeschreden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 december 1903

De Heraut | 4 Pagina's

Buitenland

Bekijk de hele uitgave van zondag 20 december 1903

De Heraut | 4 Pagina's