GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Voor Kinderen.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Voor Kinderen.

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

.DE SPEELMAN.

II.

DE BEWONERS;

Tden de heer Van der Spronk zich op Jadis vestigde, had hij dit hoofdzakelijk gedaan om daar als een rijk land-edelman op zijn' gemak en voor zijn genoegen te leven. Hij sprak zoo ongeveer als de rijke dwaas, die tot zich zelf zeide : sZiel, gij hebt vele goederen, die opgelegd zijn voor vele jaren ; eet, drink, en wees vroolijks. Het zou hem gemakkelijk zijn gevallen, daar er weer oorlog uitbrak, opnieuw een aanstelling in het leger te krijgen, en zoo dlHcht roem, eer en voordeel te behalen. Maar hij had van den oorlog genoeg, nu hij rustig op zijn goederen leven kon.

Om hoogere dingen dan de aardsche bekommerde de heer Van der Spronk zich zeer weinig. Hij had indertijd in de Gereformeerde kerk belijdenis afgelegd. Maar dit was hoofdzakelijk geschied naar gewoonte, wijl zijn ouders tot die kerk behoorden, en vooral omdat iemand die buiten de Gereformeerde-of Staatskerk stond zeer moeilijk een landsbetrekking kon krijgen. Zijn hart was er echter niet bij. Wel had hij in de kerk te Rheden een geheele bank voor zich en zijn huisgenooten, en bezette hij die bank ook vrij getrouw, maar dit was meer omdat het deftig stond en zijn belang het meebracht. Een grondbezitter die nooit ter kerk kwam, zou toen in die streek bij zijn onderhoorigen niet in achting zijn geweest. En hoe gevaarlijk dat was, had de heer Van der Spronk in zijn krijgsmansleven maar al te vaak gezien.

De vrouw des huizes was afkomstig uit het Waalsche gedeelte van de Zuidelijke Nederlanden, het tegenwoordige België. Van stknd was zij hooger dan haar man, wijl zij zich op een adellijke afkomst kon beroemen. Op zijn krijgstochten, bij een inkwartiering, had hij haar leeren kennen, en kort daarop ten huwelijk gevraagd. Er was echter één groot bezwaar n.l. dat de dame Roomsch was, en de heer Van der Spronk meende terecht, dat een Roomsche vrouw in zijn omstandigheden hem minder jjaste. In de Noord-Nederlandsche kringen was men nu eenmaal op Roomschen minder gesteld.

Doch dit bezwaar verviel spoedig, want de dame verklaarde zich bereid, zonder eenig bezwaar als haar aanstaande het wenschte, Gereformeerd te worden, als zij maar eerst - wist wat dat was. Want tot nog toe had rnen Gereformeerden en Lutherschen en dergelijken haar afgescnilderd als ongeloovige, wpelzieke en gevaarlijke lieden, en dat begreep ze nu wel dat was toch niet zoo. Van der Sjironk echter maakte het haar gemakkelijk door te zeggen: »Och, het onderscheid tusschen Roomsch en Gereformeerd is niet groot. Vele dingen gelooven ze allebei, wat den godsdienst betreft. Alleen gelooven de Roomschen veel meer dan •wij en hebben de mis en de biecht, die bij ons niet bestaan. Als ge dus eenvoudig dingen laat varen die bij ons niet gelden, is het in orde". Dat was nu wel zotteklap, maar het meisje was er mede tevreden en ging na eenig onderwijs ontvangen te hebben, tot de Gereformeerde kerk over. Dit was gebeurd in Staats-Brabant waar zij familie had. In haar vaderland zou het moeilijker gewees^aÖi .Kort daarop was zij getrouwd.

Zoover te oordeelen valt, was de dame voor allen godsdienst tamelijk onvéi-schillig'. Ging haar man althans nog ter kerk, zij bijna nooit. Aan tafel werd uit oude gewoonte nog even gebeden vóór den eten, maar overigens was in huis van God en Zijn dienst geen sprake. Mevrouw leefde louter voor haar genoegen, wat meer nog dan haar man, die althans zijn goederen en zaken te beheereii had. Met de huishouding bemoeide zij zich zoo weinig mogelijk. De zorg daarvoor rustte bijna geheel op een huishoudster, die men vertrouwen kon, en die ettelijke dienstboden onder zich had. Dat dit huishouden op die wijs bijzonder veel kostte, is te begrijpen. Doch de heer des huizes maakte daarop nooit aanmerking en zijn vrouw nog minder, wijl de goederen die zij bezaten belangrijke inkomsten opleverden, en de rentmeester alle jaren nog vrij wat overhield. Bovendien was de heer Van der Spronk de eenige zqpii van zeer rijke ouders die hein veel-hadden..nagelaten. Zoo was het hem niet moeilijk gevallen

Jadis te koopen, toen dit voor een redelijken prijs kon geschieden. Want kort te voren had hij een tweede erfenis ontvangen, ditmaal afkomstig van een verre bloedverwant. Geldelijke zorgen behoefden hier dus niemand te kwellen.

Zoolang Van der Spronk in den krijgsdienst was, had hij een tamelijk zwervend leven geleid, en was met het leger nu hier en dan daar heengetrokken, meestal in de Zuidelijke Nederlanden. Zijn vrouw die na haar overgang uit de Roomsche kerk met haar famihe aldaar in onmin was geraakt, vertoefde dan meestal in Den Haag. Toen haar man voor goed den krijgsdienst verliet, had zij dan ook liefst gewild, dat hij zich daar vestigen zou. Want in 's-Gravenhage woonde veelal het stadhouderlijk hof en evenzoo vertoefden daar de vreemde gezanten met talrijk gevolg, die veel pracht en praal ten • toon spreidden. Daar waren ook vele groeten en edelen, heeren en dames, die hielden van weelde en een vroolijk leven. Wel was Den Haag zoo - als Huyghens zei, die zelf een Hagenaar was, maar een dorp, doch dit zag alleen daarop, dat de plaats geen muren of poorten had, gelijk Leiden, Rotterdam en andere steden. Overigens was Den Haag grooter en van meer beteekenis dan de meeste plaatsen in Holland, en gaf zelfs wat pracht en praal betrof den toon aan. »'t Is Haagsche mode", is een oud gezegde, dat men nog wel eens te hoeren krijgt, en bewijst, hoe, wat mode betreft, heel het land zich naar Den Haag regelde.

Nu had Mevrouw bijna twee jaar in 's-Gravenhage doorgebracht en er veel kennissen en vrienden opgedaan, 't Was dus natuurlijk, dat zij, die hier te lande eigenlijk een vreemdeling was, zich tot die plaats getrokken gevoelde. Doch haar man had beslist geweigerd op dit punt toe te geven. Hij verlangde niet naar de schitterende gezelschappen en groote feesten der phofstad, maar verkoos vóór alles een rustig leven, Men de vrijheid om te doen en te laten wat hij ^Mlde. Zijn vrouw moest het zich getroosten en stelde zich schadeloos door de vriendschap te zoeken van de verschillende aanzienlijke geslachten die in den omtrek woonden, en die met haar van gelijken stand waren. Eenige van deze waren ook wel bekend met het hof en de groote kringen in Den Haag, en onderhielden de gemeenschap, waardoor Mevrouw vanzelf gelegenheid kreeg nu en dan haar vroegere woonplaats te bezoeken. Evenzoo bezocht zij nu en dan de oude vrienden van haar echtgenoot te Utrecht waar hij geboren was. Dat was toen een halve dag reizens, wat echter niet hinderde. In 't kort, ook te Rheden was het leven best uit te houden voor een dame, die tijd en geld in overvloed had en bovendien in den winter nog soms weken elders vertoefde.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 8 maart 1914

De Heraut | 4 Pagina's

Voor Kinderen.

Bekijk de hele uitgave van zondag 8 maart 1914

De Heraut | 4 Pagina's