Buitenland.

Duitschland. Een verklaring van Elzassers en Lotharingers. De Evangelische weekbladen in Elzas-Lotharingen hebben dezer dagen de volgende verklaring in hare kolommen opgenomen : »Er dreigt een gevaar, dat de oorlog verlengd wordt om ons land Elzas-Lotharingen,

wijl men zich van den toestand en het standpunt der Oud-Eizassers in vele landen een verkeerde voorstellihg maakt. Men heeft van ons dikwijls een verkeerd denkbeeld verkregen, omdat men ons beoordeelde naar de uitingen van een kleine maar rumoerige groep van politici, die bij het uitbreken van den oorlog zich onomwonden aan Fransche zijde plaatste. Hij die anders dacht, zweeg maar al te dikwijls. Maar nu dringt het geweten allen tot-, spreken, die heil zoeken in een blijven behooren bij het Duitsche rijk. Als oud Elsassers, als redacteurs der drie Godsdienstige bladen van ons land, die het grootste deel van ons Evangelisch K.erkvolk vertegenwoordigen, hebben wij ons vereenigd in de volgende verklaring:

„Dr. Ricklin, voorzitter van de Tweede Kamer van onzen Landdag, die volgens direct, gelijk en geheim kiesrecht verkozen werd, sprak bij de laatste zitting : „Ik houd dit voor mijn plicht, te verklaren dat het Elzasz-Loiharingsche volk de gedachte, dat om zijnentwil het ontzettend bloedvergieten wordt' voortgezet, met alle beslistheid verwerpt, en niet anders verlangt dan L om, met het Duitsche rijk onverbrekelijk verbonden, zijn toekomst uit het oogpunt van de cultuur, van het sociale leven en van hel staatsrecht, met handhaving van zijn eigenaardigheid, te verzekeren".

Frankrijk. Het anti-clericalisme gebreideld. De oorlog heeft in Frankrijk althans dit goede gewerkt, dat de kreet »het clericalisme dat is de vijand* niet meer vernomen wordt. Hoe zijn de Roomschgezinden in Frankrijk op alleriet manieren tegengewerkt, achteruitgezel! De wet van scheiding vatf kerk en staat maakte de kerkgebouwen tot staatseigendom, en het gevolg was, dat zelfs pronkstukken uit het oogpunt van architectonische kunst in verval geraakten. De wet laat niet toe aan de kerk een legaat te vermaken. De wet dreef de geestelijke floosterorden het land uit. De wet gedoogt niet, dat in hospitalen Roomsche liefdezusters als verpleegsters dienst doen. Den geestelijken broederschappen die het Fransche volk onderwezen, moest dit werk uit de handen genomen worden-Alles moest gedaan worden door leeken, leekenverpleegsters, leeken-onderwijzers. Anti-clericaal waren socialisten, radicalen, hberalisten van allerlei gading. Maar de oorlog kwam en ongeveer 2S000 Roomsche priesters werden in het leger ingelijfd — in Frankrijk zijn ook geestelijken en predikanten dienstplichtig. De anticlericale regeering stelde drie-honderd aalmoezeniers met drie streepen aan. Ook heeft elke regimentskommandant de bevoegdheid in elk bataillon een priester-soldaat het recht te geven tot kerkdijken dienst, dus dienst te doen als hulpaalmoezenier. Hieruit blijkt dat de regeering, nu zij alle burgers noodig heeft tot verdediging van het land, haar anti-clericalisme voor een tijd op non-activiteit heeft gesteld. Reeds sneuvelden een aantal Roomsche priesters; alleen in Champagne vielen er gedurende de maand September 1915 156, terwijl voor Verdun, in 1916, 206 Roomsche geestelijken sneuveïden. Er dienen drie-honderd en-veertig predikanten in het Fransche leger, hetzij als officieren of als soldaten, terwijl er 68 Erotestantsche aalmoezeniers ziJB aangesteld. Een Fransch 'schrijver Maurice Barrès schreef in zijn werk over »Les diverses families spirituelles de la France*: »Trachten we de schoone, de diepe nuancen te vatten, die h, et hooge geestelijke leven der protestanten in den oorlog kenmerkten. Onder de Katholieke priesters ontvlamden het gevoel van het bovennatuurlijke met buitengewone, zichtbare invloeden. Hier (dé Protestantsche predikanten zijn bedoeld) komen wij onder geestelijken, die ernstiger zijn, vromer, meer een voorbeeld dan het gemeen der menschen 'eri wier doel moreele verheffing is.« En dan weet hij te verhalen van Ds. Nick, gekwetst, een soort van blonden, blauwoogigen reus, een en al toewijding, een Christen-socialist, verwant aan de Roomsche redacteurs van den »Sillon< , een orgaan, dat wij reeds vroeger hebben besproken.

Dezelfde schrijver verhaalt van een socialistisch onderwijzer, die onder de wapenen geroepen werd en daarna verklaarde, dat hij voortaan niei alleen recht wilde zoeken voor den werkman, maar voor eiken mensch. i> Er is kapitalistisch onrecht, waarom zou er geen werkmans onrecht zijn? *, verklaarde hij.

Volgens Barrès zgn Roomschen en Protestanten aan geheel Frankrijk dierbaar geworden. „Zij zijn met eikander verzoend; zij werden niet geassimileerd, er had ook geen dooreenmenging (confiision) plaats, want in den tuin der aarde zijn yerschilende bloemen noodig*, aldus Barrès. ïDeze tijd van ellende*, zoo vervolgt hij, »zal als een ideaal blijven voor hen, die hem in hun jeugd hebben doorleefd. Hij overdekt hen met een glorie, die hen zal kenmerken tot hun laatsten «nik en die in hen herinneringen zal levendig houden, die sterker zullen zijn dan al onze twisten.*

Wie zou niet hopen dat deze gezindheid zal voortduren, wanneer straks, mocht het spoedig zijn, de oorlog geëindigd is? Laat ons echter niet vergeten, dat er geschreven staat, dat er vijandschap gezet is tusschen het zaad der vrouw, dat is Christus, en allen die in Hem geloovcij, en het zaad der slang.

WiNCKEL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen