De verhouding tusschen het recht, den staat en de overheid - pagina 31
Rede bij de aanvaarding van het ambt van buitengewoon hoogleeraar aan de Vrije Universiteit van Amsterdam
33 aber keine Person. A l s Privatrechtssubject war sie eine Person, aber keine reale Einheit." De specifiek romeinsrechtelijke gevolgen dezer rechtsbeschouwing waren: de volkomen negatie van eiken juridischen band tusschen de eenheid en de veelheid in de gemeenschap; het onbekend zijn van lichamen ter voor ziening in individueele behoeften; gemis van een behoorlijk geregelde verhouding tusschen de rechten van den rechts persoon en die van de leden i ) ; verder de onbekwaam heid van de corporatie als privaatrechtssubject tot het plegen van delicten 2); terwijl ten slotte het toezicht van den Staat over de verbanden als rechtspersonen op pri vaatrechtelijk gebied hierin principieel verschilde van het toezicht dat de Staat uitoefende op die verbanden als publiekrechtelijke eenheden, dat het toezicht in laatstbedoelden zin een toezicht was over de van het staatsgeheel onafscheidelijke deelen, en het toezicht in eerstbedoelden zin een voogdijschap over tot willen en handelen onbekwame individuen 3). Betrekkelijk eenvoudiger, niettegenstaande den breederen aanleg en de veel rijker ontwikkeling van het Germaansche recht, was de in dit recht heerschende opvatting der rechtspersoonlijkheid; waardoor dit recht dan ook niet ge noodzaakt was evenals het Romeinsche zijn toevlucht te nemen tot het fingeeren van een in werkelijkheid niet bestaande persoonlijkheid, die dan weer met de in den Staat levende individuen tot het privaatrecht beperkt was. Hoewel het Germaansche recht geen woorden heeft voor
1 ) G i e r k e I I I . b l . 1 4 1 . M e n v e r g e l i j k e o o k bl.idz. 1 4 3 , w a a r d e s c h r i j v e r er o p wijst dat n a a r d e in het c o r p u s j u r i s n e e r g e l e g d e l e e r het feitelijke substraat
der corporatie w e l d e natuurlijke of g e w i l d e vereeniging van
indi
v i d u e n zijn k a n , m a a r nooit uit d i e v e r e e n i g i n g het r e c h t e n s b e s t a a n v a n een ver bandseenheid kan
voortspruiten.
2) i b i d e m b l . 1 6 8 . 3) i b i d e m b l . 1 8 1 .
3
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 3 november 1890
Inaugurele redes | 46 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van maandag 3 november 1890
Inaugurele redes | 46 Pagina's