De positie van het privaatrecht in onzen tijd - pagina 27

32 W i e daarbij van oordeel is, dat wie zijn v a k niet historisch kent, h e t in 't geheel niet k e n t in den wetenschappelijken zin van

dit

woord,

verheugen. minst

de

heeft

daarin een tweede reden om zich te

W a a r eindelijk niemand die doordenkt en aller­ Calvinist,

ook in dat deel van den kosmos, waar

h e t menschelijk bewustzijn een rol speelt, regelmatigheid van gebeuren zal loochenen, moet met vreugde begroeten al w a t op die regelmatigheid nieuw licht werpt. alles

Maar zoodra aan dit

wordt ondergeschoven het streven n a a r h e t loochenen

van de

zelfstandigheid

van den menschengeest,

zoodra het

determinisme om den hoek komt gluren, zoodra de geestelijke wetenschappen knoeid thuis een

door

worden

de

gedenatureerd

behandeling

naar

en

hun

object

ver­

een methode, die elders

hoort en op h a a r plaats is, daar k a n niet anders dan beslist

protest staan.

Mr. L e v y heeft indertijd terecht

cle fiolen van zijn spot uitgegoten over dit bedrijf. Zoolang de rechtswetenschap een geestelijke wetenschap is, zoolang zal de methode

der

exacte

wetenschappen voor haar ondeugdelijk

blijken. Psychologische verklaring en waarde-oordeel zijn en blijven

nu eenmaal onverbiddelijk t w e e . Slechts door k u n s t ­

grepen

zooals

loofden,

Spencer

ontwringt

men

en Prof. H a m a k e r

die zich veroor­

op deze wijze kwansuis een norma

agendi aan een causale verklaring. 1)

Zoo

dus

niet:

maar

hoe dan w e l ? E n als men het dan

1) Tot wat geestdoodende consequentie ze komt, zie men b.v. bij Post, Grundriss der Ethnologischen Jurisprudenz, bl. 470 v.v. Interessant zijn ook de beschouwingen van G-ustave Lebon, Psychologie des foules. Men zie vooral het welsprekend maar luguber slot van dit boek.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen