Psychiatrie en wereldbeschouwing - pagina 12

12 M a a r bovendien is de stoornis nooit g e ï s o l e e r d : nooit blijken bij n a u w k e u r i g onderzoek de v e r s c h u i v i n g e n i n de d y n a m i e k v a n een concrete praestatie u i t s l u i t e n d i n é é n w e r k i n g s spheer te liggen, doch a l t i j d wortelen ze i n den g r o n d s l a g voor het gedrag v a n het geheele psychophysische i n d i v i d u . Op dezen r e a c t i e v o r m v a n den geheelen persoon is ook gebaseerd de b e w e r k i n g der symptomatische psychosen door B o n hoeffer. B i j wisselende aetiologie ontdekt hij een relatief vasTe t y p i e k v a n syndromen, als dat v a n K o r s a k o w , de a m e n t i a en het d e l i r i u m . Bonhoeffer volstond niet met een klinisch-pathologisch registreeren v a n het statistisch frequent samengaan v a n op zichzelf staande psychische symptomen, m a a r hij ordende deze z ó ó d a n i g i n s y n d r o m e n met een i n n e r l i j k e s t r u c t u u r é é n h e i d v a n autonoom psychologischen aard, dat de v r a a g s t e l l i n g omtrent de pathologische structuur v a n het psychische i n zijn geheel aan de orde k w a m . V o o r het s y n d r o o m v a n K o r s a k o w gelukte het G r ü n b a u m en mij deze structuur bloot te leggen, door te wijzen op den gestoorden tijdfactor, waardoor een functioneele d y n a m i e k v a n dit symptomencomplex k o n worden gegeven. Ook hier bleek het dus mogelijk, de pathopsychische structuur op te vatten als een modificatie v a n den geheelen persoon zooals deze z i c h u i t i n de veranderde functie v a n de algemeenste psychische c a t e g o r i e ë n . De totaliteitsgedachte v o n d een goed voorbereiden bodem i n de klinisch-nosologische periode. K a h l b a u m wees reeds op de é é n h e i d i n de uiteenloopende processen. D a a r u i t vormde K r a e p e l i n het denkbeeld v a n een „ e n t i t é morbide", w a a r i n de geheele levensloop v a n het zieke i n d i v i d u , a l zijn u i t i n g e n en a l zijn v e r b i n d i n g e n met de buitenwereld moeten opgaan, en volgens Jaspers culmineert i n deze idee het gansche streven der psychopathologie. Z i j n w e r k is een h e r o ï e k e poging, om de eigenaardigheid der zieke psyche als een concrete levende é é n h e i d te begrijpen. H e t is w e l opmerkelijk, hoe de psychologische studie i n de p s y c h i a t r i e a a n invloed w o n door het toenemend w e r k e n met het totaliteitsprincipe. H e t is, alsof i n de o n t w i k k e l i n g v a n een wetenschappelijke gedachte omtrent de pathopsychische phaenomenen deze twee processen naast elkaar gaan, het eene totaliseerend en het andere psychologiseerend, welke processen echter niet alleen gepaard optreden, doch ook i n n e r l i j k met elkaar i n v e r b a n d staan. W a n n e e r namelijk de klinische, pathologie, i n plaats v a n met natuurwetenschappelijke orden i n g e n te w e r k e n , g e b r u i k gaat m a k e n v a n begrippen als doelsamenhang en totaliteit, d a n schijnt ze z i c h w e l te houden aan de grenzen v a n het biologisch weten, m a a r voert p r i n c i p e s i n , die ontleend zijn a a n de psychologie. D e biologie heeft philosophisch-genetisch geen eigen categ o r i e ë n . Ze w e r k t met natuurwetenschappelijke vormen, of ontleent ze aan de zielkunde. Zoo k a n de psychologie, die het

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen