Overlevering en kritiek - pagina 37

OVERLKVERING EN KRITIEK.

33

Het is hier natuurlijk de plaats niet om op bijzonderheden in te gaan. Maar toch moet ik op een paar speciale punten betreffende de diplomatische kritiek uwe aandacht bepalen, omdat ze van groot gewicht zijn. Ik heb reeds met een enkel woord er op gewezen, dat somtijds een jongere codex beter en betrouwbaarder is dan een oudere van dezelfde familie, wanneer de jongere namelijk geschreven is met gebruikmaking van een tweede beter afschrift, of van een naar eene betere overlevering gecorrigeerd exemplaar i). Doch dit is niet heteenige geval, noch het meest voorkomende. Dikwijls doet zich het volgende voor. Stel dat er in de lo'le eeuw van een schrijver twee handschriften bestonSen, het eerste zeer goed, het andere slecht. Van het eerste, het goede, is nog in de i^'^^ eeuw een nauwkeurig afschrift genomen, doch daarna is het, zooals dikwijls gebeurd is, spoorloos verdwenen. Er bestonden dus in de 15de eeuw ook twee exemplaren, één in diezelfde eeuw geschreven en een uit de lo'l'^ eeuw, doch het is duidelijk dat het laatste, hoewel het vijf eeuwen ouder is, toch in waarde veel lager staat dan het eerste 2). Beide gevallen zijn in den grond even natuurlijk als dat eene negentiende-eeuwsche uitgave van Vondel beter kan zijn dan eene achttiende-eeuwsche. Zoo blijkt dus, r dat de ouderdom van een codex op zich zelf een onvoldoende maat- | staf is voor de beoordeeling van zijne waarde. Daartoe wordt een i grondiger onderzoek vereischt. Een tweede niet onbelangrijk punt is dit, dat niet altijd een verschil in de overlevering een fout is in de overlevering. De verschillen kunnen namelijk van den schrijver zelf afkomstig zijn, in zooverre hij later verbeterde uitgaven bezorgde, of omdat hij in een deel der uitgave nog eene verbetering kon laten aanbrengen, in een ander deel niet meer, wat Cicero bijv. passeerde, of ook, zooals bijv. bij Martialis niet onwaarschijnlijk is, omdat hij in de exemplaren, die hij, zooals wij weten, voor zijne vrienden corrigeerde, nu eens aan deze, dan weer aan gene uitdrukking de voorkeur gaf 3). Niemand i) Vergelijk nog M. Valerii Martialis epigrammaton libri van Ludwig Friedlander. Leipzig 1886, I pag. 68. (Martialis) gehorte darimi auch zu deiien von welchen Kreunde der' antiken Litteratur und Bilduiig berichtigte Texte herausgabcii." 2) Blass in Handb. der klass. Alterthw. I p. 259. 3) Mart. Friedl. I pag. 93. Cic. ad Attic. XIIT, 21 § 3 en de aanteekening van Boot (2e uitg.). Birt pag. 351.

3

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen