Het calvinisme en de kunst - pagina 37

35 De belijdenis van Gods vrijmachtige Souvereiniteit heeft een d u b b e l e zijde. Van den éénen kant werpt ze ons in het stof voor de Majesteit waarmee in de worsteling der elementen, der beginselen -en der geesten God de Heer e zijn bestel en raad doorzet; maar ook anderzijds vraagt ze, zoo uw predestinatie geen fatalisme zal worden, uw opmerkzaam oog voor het doordringen dierzelfde Majesteit in heel het zwellende leven van natuur en menschenwereld, tot in het kleine en schijnbaar nietige toe. Eerst hiermee is het dualisme uitgebannen, en komt in al den omvang van ons menschelijk leven Gods Souvereiniteit tot haar recht. God Souverein in het b u i t e n g e w o n e , dat u anders verschrikken zou, maar Souverein ook in het o r d i n a i r e leven, dat u zonder die hoogere wijding afmat en ontzielt. Welnu, Cats vindt zijn landgenooten uit het ballingsoord en van het slagveld in huis en stulp weergekeerd, uit het ongewone in het gewone, alledaagsche, ordinaire leven teruggekomen, en nu maakt hij hun bij dien gang van het alledaagsche leven, al wat er tikt en woelt, belangrijk. Als Calvinist is hem niet enkel de man interessant, maar ook de vrouw en het kind en de dienstmaagd. Interessant elke bezigheid enbedrijf en beroep. Interessant studeervertrek en kantoor, maar ook keuken en kraamkamer. Interessant elke speling in dat rijke drama, dat bij dag en bij nacht binnen de vier muren van ons HoUandsch huis wordt afgespeeld. Geheel deze interessante wereld grijpt Lij zinrijk-poëtisch in haar machtig motief van het echtelijk leven. En naar dit motief van het wondere huwelijk zijn lier aanstennnend, schikt hij heel uw menschelijk leven om dit ééne middenpunt. Ja, hij verlengt van uit dit ééne middenpunt, dieï vrouw en man verbindende liefde, de vonkende straal tot in het leven van plant en dier, van schelp en magneetnaald. Heel de natuur, en straks, heel de historie, wordt door Cats als meistreel der liefde en in liefde bloeiend op het vlechtwerk zijner symboliek onzen Calvinist in huis gedragen ^i-). En als hiermee de poëtische betoovering gelukt is, glijdt ongemerkt langs gouden draad deze aardsche liefdeweelde over in de mysteriën van het g e e s t e l i j k huwelijk; de bruiloft in stad en dorp wordt symbool van de Bruiloft, die eens Christus met zijn kerk zal vieren; en dien milden glans, die het leven in hut en stulp verzilvert, voelt én baas én knecht tot zich neerstralen uit het liefdeleven van den Drieëenigen God "'j. Den Calvinist was niet meer de p r i e s t e r des geloofs voor het hoogaltaar, maar de geloovige zelf bij eigen huisaltaar, hoofdfiguur in het drama des levens

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen