Zonde en recht - pagina 49

43

ontziet. In het maatschappelijk verkeer, dat op trouw berust, moet men altoos op onttrouw bedacht zijn. De eed zou niet noodig wezen, zoo ieders woord waarachtig was. Door de zonde is de verdeeling der volken. Bossuet meent, dat de splitsing noodig werd door de uitgebreidheid. Toch laat zich in den staat der heerlijkheid zoo iets niet denken, en houdt dit nauw verband met de breuke der eene taal, van welke gedeeldheid de Heere Zich wel bedient om den rijkdom zijner schepping ook op dit gebied te doen uitkomen, maar die toch zoo groote belemmering is dat, gelijk Augustinus opmerkt, iemand Hever met zijn' hond is dan met een vreemd mensch, 104) en zooals de Apostel Paulus aantoont, zelfs geestelijke gaven zonder nut voor de gemeente blijven. (1 Cor. XIV) In de middeneeuwen is het feit der splitsing in volkeren niet genoeg erkend. De machtig heerschende gedachte der eenheid, die echter gepaard ging met het toekennen van zelfstandige waardij aan wat uit het oogpunt van het geheel slechts deel was, leidde tot het willen samenvatten van de menschheid in één uitwendig verband, al ging men daarbij meer federalistisch dan centralistisch te werk. De Christenheid met de menschheid vereenzelvigende, moest die menschheid zich als één volk vertoonen; als de meest omvangrijke umversitas op aarde, nu eens aangeduid als ecclesia universalis, dan als respublica generis humani, die ééne uitwendige rechtsorde behoeft en een unicus principatus 105). Van daar het imperium mundi des Duitschen Keizers, van Frankrijk uit, met name door Johannes Parisiensis, straks krachtig betwist. Van daar ook bevorderd het streven om alles te doen culmineeren in den Paus. Vandaar de stelling, dat alle oorlog binnen de grenzen van dat rijk alleen burgeroorlog is. Onze eeuw sloeg in het andere uiterste over; de splitsing werd tot volstrekte vervreemding; en niet het minst door den invloed van Bismarck werd in de politiek van non-interventie het Kaïnitisch beginsel: Ben ik mijns broeders hoeder? in strijd met wat Calvijn in vroeger 106), en Groen van Prinsterer in deze dagen leerde lo'), tot hoogste diplomatieke wijsheid. Als gevolg van de zonde, maar tevens als te aanvaarden en door het recht te regelen instelling is vaak de slavernij ge-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen