Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 116

108 te zijn bij het stellen en uitgeven van de Nederlandsche Geloofsbelijdenis in 1561. Althans, terwijl vaststaat dat Guide de Brés haar vooraf onderworpen heeft aan de goedkeuring van zoovele Nederlandsche kerkedienaren als hij maar bereiken kon, ligt wel in den aard der zaak, dat Colonius, die te Metz niet veraf was, in ieder geval onder dat getal zal behoord hebben; en dit wordt dan ook uitdrukkelijk gezegd in de oude getuigenissen, die door A. Thysius (Leere ende order der Nederlansche, soo Duytsche als Walsche, Ghereformeerder Kercken, enz., Ed. 1615, in de Voorrede, blz. 8—10) en M. Schoock (De bonis vulgo Ecclesiasticis dictis.^ Ed. 1651, p. 519—521) over het ontstaan der Nederlandsche Geloofsbelijdenis zijn te boek gesteld (in het derde van de drie hierop betrekking hebbende klassieke berichten, dat van A. Saravia, in een brief aan Wtenbogaert uit het jaar 1612, in de Praestantium ac eruditorum virorum Epistolae Eccl. et TkeoL, 1660, p. 360 sq., 3« Ed., 1704, p. 294 sq., wordt wel van vele predikanten gesproken, maar worden, buiten den briefschrijver zelven, slechts twee met name genoemd). Nu zijn in de nog al uitvoerige mededeelingen van deze schrijvers zonder twijfel verscheidene onnauwkeurigheden en onjuistheden. Maar die zijn toch niet van zulk een aard, dat men daarom aan hun gansche verhaal slechts zeer weinig waarde zou hebben toe te kennen. In dit opzicht gaat Dr. van Langeraad zeker te ver, waar hij in zijn zooeven aangehaald werk (blz. 32 vg., 36, 39 vg., 45 vg., 92—122, 125 vg. en 140—143) de geschiedenis van het ontstaan en de openbaarmaking der Nederlandsche Geloofsbelijdenis met groote volledigheid in het licht stelt, en (blz. 97—116, 118—120, 125 vg. en 140—143) de gewone voorstelling, gelijk die uit de berichten van Saravia, Thysius en Schoock is opgemaakt, aan eene uitvoerige critiek onderwerpt. Ook al moeten vele zijner opmerkingen als juist erkend worden, op een aantal punten is zijn eigen betoog toch ook wel eens onjuist of onnauwkeurig. Zoo b. v. (om nu bij Colonius te blijven, daar de vele bijzonderheden, die bij de behandeling van die gansche critiek zouden moeten ter sprake komen, buiten het bestek van deze aanteekening liggen) wordt de medewerking van Colonius, die door Thysius en Schoock bericht wordt, geheel ter zijde gesteld, eeniglijk op grond van het volgende (a. w., blz. 114): »A1 aanstonds doet zich bij het lezen van de namen dezer buitenlandsche predikanten de vraag voor, wat toch Petrus Colonius, wat Taffin met de artikelen van De Bray te maken had. Immers niets? T e Metz toch gold de Confessie der Fransche kerken. Doch gesteld, dat De Bray's werk naar Metz gezonden werd, om door de beide zich daar bevindende predikanten te worden goedgekeurd, dan nog is het zeer twijfelachtig, of zij, toen de Confessie aan hunne goedkeuring werd onderworpen, wel ter dier plaatse waren. Immers Petrus Colonius hield er den 25^*^° Mei 1561 zijn eerste preek, (vgl. La France Protestante, 2™^ edition, T. IV, Col. 530), terwijl Taffin er zeker eerst eenigen tijd later is gekomen. Na de beide predikanten van Metz worden genoemd", enz.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen