Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 121

113 aan Calvijn schreef: »Coactus sum multis rationibus in inferiorem Germaniam descendere. Omnia narrabit D. Crispinus [die met hem naar Frankfort gereisd was, en nu rechtstreeks naar Geneve terugkeerde]. Tuae erit erga me humanitatis et benevolentiae condonare si quid audacius sum aggressus. Ego spero Dominum adfuturum roihi, nee efFecturum profectionem meam hanc irritam. Consilio et hortationibus huius ecclesiae hoc ago. Si recusassem, vix potuissem vitare apud multos probos ac pios notam nimiae timiditatis ac diffidentiae. Optimo instructus satellitio proficiscor. Dominus, ut spero, brevi me reddet ecclesiae nostrae, in cuius sinum me recipere supra quam dici potest desidero. Interea fratres obnixe precor ut mihi ignoscant, si hac in parte deliquerim nimium indulgens mihi, nee satis praemeditatis illorum oneribus: spero illos non tam mihi indignatos fore, quin facile tandem post reditum ignoscant. Habeant, precor, mei memoriam in suis precibus tam privatis quam publicis. Apud senatum si quis de me queratur, pro tua prudentia excusabis meum institutum commendatamque habebis meam familiam." Immers, dat hier te denken is aan een bezoek van de Nederlanden, en niet van Wezel of Emden, gelijk de uitgevers van Calv. Opp. (Vol. 15, p. 766) stellen, volgt reeds eenigszins uit de woorden zelve, die het bezoek voorstellen als niet zonder gevaren, en blijkt vooral uit hetgeen Petrus Martyr op 23 Sept. '55 uit Straatsburg aan Calvijn schreef: »Has [nl. den brief, waarvan dit de slotwoorden zijn] constitueram dare D. de S. Andrea [nl. op zijne terugreis uit Frankfort naar Geneve, over Straatsburg]: sed quia, ut audio, discedit in Belgicum, nolui ulterius difFerre." Ook ten aanzien van A n d r e a s Z e b e d a e u s (over wien hierboven gehandeld is, noot 28, blz 77 vgg.) is bekend, dat hij, na zijn vaderland verlaten te hebben, er ten minste eenmaal een bezoek heeft gebracht; in den zomer van het jaar 1541, en dus in den tijd dat hij nog beslist bij Calvijn zich aansloot. Een brief van den Straatsburger student Eynard Pichon aan Farel, van 7 Juli '41 (voor het eerst openbaar gemaakt in Herminjard's Correspondance, T o m e VII, p. 180), spreekt, in het voorbijgaan, van zijne toenmalige aanwezigheid in Straatsburg; en daarbij wordt door Herminjard aangeteekend: »André Ze'bédée, pasteur k Orbe, était de passage k Strasbourg. Il se rendait dans le Brabant, son pays natal. Il avait obtenu de MM. de Berne, le 25 Juin 1541, la permission d'aller visiter sa familie." Voor het overige zullen dergelijke bezoeken van uitgeweken Nederlanders wel niet zeldzaam geweest zijn, ook al zijn er niet veel berichten van te vinden. Over de reizen en handelingen van Gereformeerden, die aan vervolging blootstonden, zijn betrekkelijk zeer weinig berichten bewaard gebleven. En dan wel het minst over bezoeken, die uit den aard der zaak zeer geheim moesten zijn. 43) Met betrekking tot de Nederlandsche Martelaarsboeken in het algemeen kan men thans veel beter dan vroeger op de hoogte komen, en dan niet alleen ten aanzien van hunne zeer talrijke uitgaven en

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen