Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 101

93 biz. 223—227; en ook volgens den nog al uitvoerigen brief van Calvijn en Farel aan de Berner overheid van 27 April '38, waarvan de inhoud, ook op dit punt, wel formeel ontkend, maar terzelfder tijd metterdaad bevestigd wordt door de Geneefsche overheid zelve, toen zij, den genoemden brief met een begeleidend schrijven van de Berner overheid ontvangen hebbende, haar op 80 April '88 daarop antwoordde). In dezelfde besluiten, die tegen de predikanten genomen werden, was door de drie Geneefsche regeeringsJichamen nu bepaald, dat zij wilden »vivre selon les ceremonies de Messieurs de Berne"; en dienovereenkomstig ïle 29 Avril, Ie Conseil faisait publier a son de trompe que chacun eüt k célébrer les quatre fêtes de l'Ascension, Incarnation, Circoncision et Noël, et tenir ces jours-la les boutiques ferme'es, sous peine d'une amende de 60 sous" (Roget, Hist, du peuple de Geneve, Tome I, pag. 107). Toen Calvijn, in Geneve teruggeroepen, in Sept. 1541 zijnen dienst aldaar hervatte, vond hij dus »de vier groote feestdagen" hersteld. Bij de groote ingenomenheid, waarmede hij destijds ontvangen werd, zou hij in dien eersten tijd, bij zijne terugkomst zelve, de wederafschaffing gemakkelijk hebben kunnen doorzetten; en dit zou zelfs niet vreemd zijn geweest, daar hij nu uit Straatsburg kwam, waar men desgelijks, sedert 1534, geene andere vierdagen had dan den Zondag. Maar hij liet die zaak toen rusten. Ondanks het verwijt van «lauwheid", dat hij deswege van sommigen hooren moest, begon hij, met zich in den thans bestaanden toestand te schikken; vooreerst, omdat het bij die ceremoniën, in vergelijking met hetgeen er verder te reformeeren viel, slecht.s bijzaken g o l d ; en voorts ook, omdat er allerlei redenen waren, om de goede verstandhouding tusschen Geneva en Bern, welke toen weer verstoord was, zoo mogelijk te herstellen (Calvijn aan Bucer, 15 Oct. ' 4 1 : »Concordiam cum vicinis nostris [nl. Bern] et, si permiserint, fraternam quoque benevolentiam colere studebo, summa qua potero fide et diligentia. Nemini certe, quod in me erit, dabo materiam offensionis"). Tegelijkertijd deed hij echter nog iets a n d e r s ; waaruit bleek, dat het hier geen lijdelijk berusten was. Bij alle aanvaarding van de kerkelijke feestdagen bleef hij zijne vroeger te dien aanzien uitgesproken beginselen geheel handhaven. En dit wel met name door twee dingen: vooreerst, door in de van hem. afkomstige Kerkenordening van 1541, die anders het kerkelijk leven tot in kleine bijzonderheden regelde, van die feesten in het geheel niet te spreken; en vervolgens, door op dit punt de gemeente uit Gods Woord te onderwijzen, met voortdurende waarschuwing tegen allen Roomschen zuurdeesem, dien hij hier nog zag werken. Hij deed zelf in Geneve, wat hij in een brief van 8 Mei '44 aan de predikanten van Montbéliard aanraadde: »De pulsu campanarum et diebus festis ita sentimus, ferendas potius esse vobis has ineptias, quam stationem in qua estis a Domino collocati deserendum: modo ne approbetis, modo etiam liberum vobis sit reprehendere quae inde sequentur superstitiones, atque in eam rem diligenter incumbatis. Sunt autem tria potissimum capita: quod dies a

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen