GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Christelijke wereldbeschouwing - pagina 37

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Christelijke wereldbeschouwing - pagina 37

Rede bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

1 minuut leestijd Arcering uitzetten

37

Evenmin

als het

atomisme,

Want

voor kritiek bestand. objectieve

het

dan

men

de energieën nog als

men

handhaaft, maakt

realiteit

aan

punt

echter ook deze eiiergetiek

is

indien

zich op dit stand-

eene schromelijke inconsequentie schuldig.

Als

al

transcendente en metaphysische gebannen moet worden, het ook ongeoorloofd, van de objectieve realiteit der

is

Gegeven

«iiergieën te spreken.

gewaarwordingen van toon en

dan werkelijk alleen de

zijn

kleur,

van druk en

beweging en verandering. Wie daaruit verlaat

besluit,

het

stoot,

van

tot objectieve energieën

gegevene en gaat over op het

positief

standpunt van het transcendentaal realisme. Indien echter de wettigheid der conclusie van de verschillende gewaarwordingen tot

objectief

het

voor

energieën verdedigd wordt, dan

bestaande hand,

de

naar

dat

dienzelfden

regel

energieën tot hare substanties en dragers besloten

Want niet

eene

kracht

zonder

iets,

uit

de

mag worden.

laat zich zonder substantie niet denken,

werking niet zonder

eene

ook

ligt

dat

dat werkt, en eene beweging

iets

beweegt.

Uit louter formeele, ideëele

betrekkingen laat zich geen reëele natuur opbouwen.

Maar

er is tegen

dynamisme en energetiek beide eene nog

ernstiger bedenking in het midden te brengen. Laat het

der materie ons onbekend •ervaring

zijn.

bewustzijn

door

alleen

eene

zijn,

wij

hebben toch allen door de

van eene reeks van eigenschappen,

stoffelijke

substantie

uitbreiding,

en

zichtbaarheid

ooit

uit

dynamiden

traagheid,

of energieën

verklaard kunnen worden? Indien wij uit deze

eigenschappen

niet

tot

eene

stoffelijke

substantie besluiten

mogen en de materie voor een droombeeld en eene hebben

te

die

veroorzaakt kunnen

Hoe zouden ondoordringbaarheid, zwaarte,

afgeleid

wezen

illusie

houden, dan blijven echter niet alleen die eigen-

schappen onverklaard,

maar wordt ook

alle

zekerheid aan

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904

Rectorale redes | 104 Pagina's

Christelijke wereldbeschouwing - pagina 37

Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904

Rectorale redes | 104 Pagina's