„De luister van het Land".

Verleden week schreef ik aan het slot van m'n artikel over de „Kleine Studiën", dat deze bekendheid en bekendmaking verdienen.

Met dezelfde woorden zou ik dit artikel willen beginnen, ze betrekkend op een boekenserie, die een der sieraden is onder de nationale uitgaven, de serie natuurboeken van den uitgever A. G. Schoonderbeek te Laren.

De lezers van ons blad kennen ze. Bij de verschijning van ieder nieuw deel is daarover in deze rubriek gehandeld. Maar het is mogelijk, - dat men wel die besprekingen gelezen heeft en alzoo deze pracht-coUectie bij name kent, doch nog niet in do gelegenheid is geweest, zelf eens zoo'n deel ter hand te nemen en van text en. illustratie te genieten. Daarom meen ik er onder het parool dat ze bekendheid en bekendmaking verdienen nog eens over te mogen schrijven, nu weer een deel is uitgekomen, dat tot titel draagt „De luister van het Land".

Deze Schoonderbeek-boeken — het zij nog eens vermeld voor degenen, die de serie niet kennen — zijn verzamelwerken op, liet terrein der levende natuur. Natuur-enthousiasten, die uiteraard natuurkenners zijn, leveren telkens bijdragen over wat ze hebben gezien en hebben opgemerkt, en kunstenaars op fotografisch gebied helpen hen daarbij met verrassend-scherpe en verrassend-mooie opnamen. Woord en beeld vormen hier een voortreffelijk geheel. Want het geschrevene is doorgaans gesteld in den verbalenden vorm, en de illustraties zijn ieder voor zich óók verhalen, omdat ze feitelijk gebeuren vastleggen uit het leven van planten en dieren of een bepaald landschap doen spreken in zijn karakteristieken. En de uitgave zelf, kloeke quarto deelen van eenige honderden pagina's, gebonden in eenderen band en gedrukt in hetzelfde lettertype, versterkt die eenheid.

Achtereenvolgens zijn verschenen „Zon op de golven", „De Tooi der Getijden", „De roep der velden", „Glanzende dagen", „Sprake en Sproke van het jaar", „Het Vogeleiland" en aan deze collectie in nu toegevoegd een zevende deel „De luister van het Land".

Het is een verblijdend verschijnsel, dat de uitgave van zulk een serie mogelijk is, dat er genoegzame belangstelling blijkt te bestaan, om kort na elkaar verschillende van deze deelen te doen slagen. Juist omdat het doel van deze boeken is de menschen dichter te brengen bij de levende natuur, te doen opmerken, te doen genieten en bewonderen, en alles, text zoowel als illustratie, op dat doel is gericht, is de gestadige uitbreiding van de collectie verheugend. Want ze bewijst, dat dat doel wordt verstaan niet alleen, maar ook sympathie heeft en dat er in dezen tijd van automobielgejaag en techniek-spanning nog vele menschen zijn, die in de stilte van de natuur hun genot kunnen vinden.

Een bepaalden, begrensden inhoud hebben de deelen niet. Ze brengen den lezer in de weide en in de bosschen, op de plassen en langs de rivieren, tusschen het riet en langs den slootkant; ze spreken van zomerweelde en winterstilte, van lenteblijheid en herfststemming; ze doen vogels kennen en planten uit allerlei streken van ons land, wijzen op invloeden en karakteristieken — kortom, ze leiden binnen in het rijke, wóndervolle, eindeloos geschakeerde leven der natuur.

Het nieuwe deel is als de andere. De titel zegt het, „De luister van het Land" openbaart zich, voor wie-er oog voor heeft, op alle plaatsen en in alle jaargetijden. Daarom passen ook al de onderwerpen in het project, onverschillig of men wordt gebracht naar „een uithoek van Overijsel", „tusschen de heuvels van Utrecht", „op de midden Veluwe, „naar Voorne's westpunt", „aan de Brielsche Maas", dan wel bij „de rotsbes" of de „naaldboomen", „de kuifmeesjes" of „de zwaluwen". En ook is ; de vorm der bijdragen, die, welke het genre kenmerkt. Titels als „Het drama in de sloot", „Van nachtbraken en wad wandelen", „Nachtelijke vliegers in October", „De Zwarte Bende",

„Trekvogelvacantie" bewijzen dat. Het zijn vier verhalen en historiën van plantenleven, in den stijl die de laatste jaren, dank zij William Long, Herman Löns, Jac. P. Thysse, J. Kuylman en andere natuurschrijvers populair is geworden. Ook zijn er, wat men zou kunnen noemen natuurdichten in proza, stemmingsstukken van lyrisch karakter. „Maanavond", „Sneeuw", „Winterweelde" zijn daar voorbeelden van. Eindelijk vinden we zwerversverhalen, de beschrijving van tochten als door natuurliefhebbers worden ondernomen, tochten, die op kijken, ontdekken, vinden zijn gericht en die misschien de allerbeste vormen zijn van sport, omdat ze ontspannen en trainen, maar tegelijk veredelen en verrijken. „Langs het buitenland van Ydoorn",

„Zwerven langs den IJsel'', „Een kostelijke dag", „Winterwandeling" „Een uurtje slenteren" e.d. zijn welgeslaagde proeven van dit soort bijdragen.

En passant heb ik een gansche reeks van behandelde onderwerpen genoemd, maar het is niet de helft van wat het boek bevat. In totaal zijn er 61 korter© of langere schetsen en ze zijn bijna alle van de hand van Auteurs, die op dit terrein hun sporen reeds lang hebben verdiend^ practische natuurkenners, van vrie men veel en altijd weer nieuwe dingen leeren kan. Voor de volledigheid noem ik hun namen, in de volgorde van de inhoudsopgave, J. B. Bernink opent de rij en dan volgen Ds A. J. Broer, W. H. Dingeldein, D. Drijver, Jac. Gazenbeek, F. Koster, Megaleep de Zwerver, Ds J. 1. van Schaick, Ds R. J. de Stoppelaar, Jac. F. Strijbos, R. Tepe, N. Tinbergen, Rinke Tolman, Prof. Dr A. van Veldhuizen, J. Vijverberg en A. B. Wigman. De verluchtende litho's zijn van Jan Voerman Jr. en de foto's van vele medewerkers naast de genoemden.

Het opgesomde is voldoende, om te doen verstaan, dat ook dit boek de bekendheid en bekendmaking verdient, waarvan ik sprak. Het heeft al de qualiteiten van de serie, is instructief geschreven, overvloedig en met artisticiteit geïllustreerd, prettige lectuur van 't begin tot het eind. Een verblijdend, verrijkend werk, dat in veler handen moge komen.

Maar het heeft óók weer de teleurstellende zijde der vorige deelen: het leidt, ondanks al de natuurschoonheid en natuurwijsheid, waarvan het vertelt, den lezer niet op tot Hem, die de Schepper en Onderhouder, de Bouwmeester en Boetseerder is van al het wondere, dat hij aanschouwt. Men mocht dat verwachten, omdat er telkens zoo gereede aanleiding toe bestaat, ook, omdat onder de medewerkers verschillende predikanten zijn, die verkondigers zijn van de heerlijkheden Gods, maar die verwachting blijft ook hier onverwezenlijkt. Een tekort, dat men altijd weer voelt als men de suggestieve lectuur van deze mooie boeken heeft volbracht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen