De Volkenbond

IV

De in het V.B.-statuut neergelegde-gedachten bevatten ongetwijfeld goede elementen, wier, uitwerking en doorvoering het leven ten zegen kramen worden onder Gods zegen.

Los van de fouten, die er aan de fomiuleering kleven, van de leemten, die de regeling bevat, van de bezwaren, die er juridisch tegen moeten worden ingebracht, staat natuurlijk een tweetal reserves, die een Christen onmiddellijk maakt. De beste gedachten van het menschenhart en in het menschenleven be teekenen niets, wanneer zij niet uit God zijn en door God in hun realiseering gezegend worden. En trouwens: goede gedachten op zichzelf, noch hun realiseering, zullen het menschenhart omzetten of' het menschenleven ten goode veranderen; de zonde werkt overal en steeds voort, en is als satanische macht er ook op uit om mooi© gedachten en goede voornemens ten verderve in haar gareel te spannen.

Wie dan ook gedacht of vertrouwd heeft, op zuiver humanistische gronden, dat die mooie Volkenbondsgedachten een nieuwe wereld, zonder haat en wrok en tweespalt zouden scheppen, komt altijd, en altijd weer, bedrogen uit. Die heeft gerild, tO'en in Maart 1926 de aanvrage van Duitschland, om tot den Bond toe te treden, tot zooveel intriges, gemarchandeer en sabotage aanleiding gaf, dat in de toen gehouden vergadering over die toelating nog niet kon worden beslist, en zij eerst in September een feit kon worden. Die heeft zich het hart samengeknepen gevoeld, toen verleden jaar het Permanente Hof van Internationale Justitie over de Duitsch-Hongaarsche tolunie met de kleinst mogelijke meerderheid van stemmen een arrest wees, waarvan, op zijn zachtst uitgedrakt, niet kan ontkend worden dat meer politiek dan recht er in verwerkelijkt scheen. En die raakt nu totaal het hoofd kwijt, nu eene ontwapeningsconferentie gehouden wordt, terwijl het kanongebulder eeni uiterst vreedzame moordpartij (immers geen oorlog i) tusschen twee staten, die van de oprichting aan lid waren, accompagneert, en tegelijk Volkenbondsraad en Volkenbondsvergadering kennelijk geen raad weten om hun, door een dier staten ingeroepen, plicht te vervullen.

Al wie in den Volkenbond iets meer of anders ziet dan hij is of zijn kan, zal steeds weer vervallen in het meest hopelooze pessimisme, of komen tot een vernietigend veroordeelen.

Coch wie bij het licht der Schrift den mensob kent, zal allereerst al zijn gedachten, zijn werk en zijn creaties tot hun juiste proporties terugbrengen. Altemaal kunnen zij nooit meer zijn dan middelen in Gods hand, om voor het leven iets te verwerkelijken, ten goede of ten kwade. En de vraag, of - wij ter bestrijdi'iig van zonde en zondeF gevolgen, zoodanig middel mogen gebruiken, ja of wij er niet toe genoopt worden, moet door ons beantwoord worden naar het licht, dat de Schrift ons geeft over de geoorloofdheid van het middel als zoodanig, en naar wat ons als menschen bekend IS of wordt over de mogelijkheid, om met dat middel bepaalde effecten te bevorderen.

_ Verbiedt de Schrift, om de gedachten van solidariteit der menschheid, ook der Staten-gemeenschap, meer tot geldigheid te doen komen? Is het ongeoorloofd, de gedachte van den.eisch der gerechtig­ heid in het volkenleven meer ingang te doen vinden? Mogen wij niet goedkeuren, wanneer gepoogd wordt althans om vredes-ideeën te verwerkelijken op een basis van handhaving van het recht?

Het antwoord hierop kaa m.i. niet twijfelachtig zijn. Welnu, dan is het middel, dat Volkenbond en Volkenbondswerk zijn kan, en krachtens zijn statuut zijn wil, op zichzelf dus niet ongeoorloofd. Het kan dat worden, ongetwijfeld, wanneer dit middel misbruikt wordt voor andere doeleinden, wanneer dus onder het mom van het goede het overmachtige, het kwade wordt nagestreefd. En God zal Zijn zogen, naar Sen mensch gesproken, aan dat middel onthouden, wanneer het tot een afgod gemaakt wo-rdt, en los van Diens zegen, waaraan het ook alleen hier gelegen is, van dat middel zelf alle heil wordt verwacht.

Maar anderzijds: verwerping van dat middel zouder meer, omdat het slechts een middel is, en omdat het, door menschen toegepast, telkens vi/eer faalt, is niet te verdedigen, wanneer liet op zichzelf tot het doel: rechtserkenning en rechtshandhaving zonder oorlogsgeweld, bevorderlijk kan zijn.

Die bevorderingsmogelijkheid nu zit er in het Volkenbondsop'treden onget-wijfeld.

Zijn praktijk van ruim 10 jaren heeft ook wat op de credit-zijde, en de absolute veroordeeliag van zijn werk komt ooTc wel wat voort uit gebrek aan kenris van wat hij deed.

Het is niet zonder beteekenis, dat dank zij zijn vergaderingen, thans jaar op jaar de vertegenwoordigers van alle aangesloten staten saamkomen, elkander leeren kennen, quaesties die de wereld beroeren tezamen bespreken, en gedwongen worden om allerlei moeilijkheden met elkander publiek te behandelen, in tegenwoordigheid van tmdere staten-vertegenwoordigers, die in die quaesties en moeilijkheden niet onmiddellijk gemengd zijn, en er toch belang 'bij hebben.

•' Realiseeren wij ons wel eens, hoe het na 3en wereldoorlog zou zijn gegaan met alle sindsdien gerezen vragen en gevaren, wanneer die, gelijk voorheen, binnenskamers door geheime diplomatie behandeld hadden moeten worden?

Wat er nu op politiek, op economisch, op sociaal gebied aan tegenstellingen openbaar wordt, zou dan niet minder geweest zijn, — en hoe zou het, naar den mensch gesproken, tot oplossing hebben moeten komen?

Is het zonder beteekenis, dat Duitschland dan toch sinds einde 1926 als gelijkgerechtigde een vasten zetel in den Raad bezet, en aan alle beraadslagingen deelneemt? Heeft het aldus georganiseerd saamkomen, periodiek en publiek, niet telkens meegewerkt om oplossingen te zoeken die tot bevrediging aanleiding gaven?

De V.B. heeft voorts herhaaldelijk conflicten opgelost, en blijvend of dreigend onheil bezworen. Wij herinneren ons het gewapend optreden van Italië, dat toen Griekenland niet naar zijn zin handelde, het eiland Corfu eenvoudig bezette en dat door den V.B. tot rede gebracht werd. Evenzeer de reeds tot vijandelijkheden geleid hebbende tweespalt tusschen Griekenland en Bulgarije in 1925, toen oök ©en V.B.-commissie de vreedzame oplossing mocht bevorderen.

En zoo zijn er talrijke voorbeelden van meer of minder belangrijken aard.

Het economisch werk van den bond heeft, naast zijn falen inzake de slechting der tariefmuren, toch ook wel goede effecten gehad; denk alleen maar aan den wederopbouw van Oostenrijk, dat in 1922 aan den rand van den afgrond stond, en aan hetwelk niemand meer geld wilde geven: de V.B. intervenieerde, en mocht middel zijn om het land weer te redden.

De rechtspraak van het op 15 Februari 1922 geïnstalleerde Hof te 'sGravenhage heeft gelukkig in zijn 16 arresten en 22 adviezen die het sindsdien gaf, ook veel goeds verricht.

De V.B. heeft door zijn werk voor de vluchtelingen uit Klein-Azië, voor achtergebleven krijgsgevangenen, onder leiding van Nansen veel leed verzacht en zegen verspreid. Hij heeft de samenwerking op het gebied van hygiëne, van verkeersregelingen te water en te land, van kinderbescherming, van opiumbestrijding, van tegengaan van vrouwenhandel, stimuleerend en zelfstandig bevorderd. Hij was mede oorzaak, dat in 'Locarno in 1925, nw, de mislukking van grootscher opzet in Geneve in 1924, de oude vijanden Frankrijk en Duitschland, met andere belanghebbenden, eene regeling troffen die o.a. door vrijwillige vaststelling der grenzen en het verzekeren van wederzijdschen steun bij aanranding daarvan, raenschelijkerwijs een bron van voortdurende oneenigheden stopte.

En het onder ajn auspiciën werkende arbeidsbureau te Geneve heeft zonder twijfel ter bevordering van het leven van den arbeid zegenrijk werk verricht.

Koxtorn, daar is, ook in het praktisch optreden van den V.B., veel aan te wijzen, dat in de beoordeeling van zijn beteekenis voor ons menschenleven tot voorzichtigheid noopt, wanneer onze neiging maar al te groot is om gemalfkelijk te veroordeelen.

Alles bijeengenomen moet, gelijk 'wij in een slotartikel nog kortelijks hopen saam te vatten, ons eindoordeel als Christenen voorzichtig, maar eerlijk, dit zijn, dat mj meer biddend met hem bezig moeten worden dan nu wellicht bij velen onzer het seval is.

H. BIJLEVELD.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen