VERSLAG VAN EEN REIS NAAR SOEMBA.

V.

Woensdag 27 November heb ik 's morgens een bezoek gebracht aan den Radja van Larendi, in de gelijknamige residentie van dien vorst, die op 8 kilometer van Melolo ligt. De tocht werd gemaakt op een voor die gelegenheid gehuurd paard, waarvoor 21/^ cent per kilometer betaald moest worden. Dat paard werd mij ongezadeld geleverd, zooals dat op Soemba gebruikelijk is. Gelukkig heb ik een zadel kunnen leenen van een klerk van het bestuurskantoor, een lid van de Pinkstergemeente. Goeroe Ratucoreh, eveneens te paard, vergezelde mij. Onderweg kwamen wij Oemboe Hena Koedoe tegen, een Saoedara van goeroe K. Tanahomba. De meest voorkomende beteekenis van Saoedara is broer (of zuster), maar ook Kinderen van twee broers zijn eikaars saoedara. De genoemde Oemboe Hena Koedoe is een rijzige Soembanees, die op zijn mooie vos een statigen indruk maakte. Het speet me, dat ik geen foto-of filmtoestel bij me had, om een opname van hem te maken. Nadat hij ons begroet had en het doel van onzen tocht vernomen had, wendde hij den teugel en reed met ons mee. Onderweg prees ik het mooie paard, dat hij bereed. De Oemboe zei daarop niet veel, maar even later bleek, dat hij mijn opmerking goed in zijn ooren geknoopt had.

De Radja van Larendi ontving ons zeer vriendelijk en liet ons sirih en pinang voorzetten, terwijl later nog koffie met andere versnaperingen gebracht werden. Het aanbieden van sirih en pinang is het gewone beleefdheidsgebruik tegenover gasten in vele deelen van den Indischen Archipel. Het kauwen van sirih pinang is zeer algemeen in Indië. De speekse!vloed wordt er door aangezet, zoodat het, vooral wanneer men warm is, eenigszins een verfrisschenden invloed heeft. Bij het gesprek met den Radja moest ik van een tolk gebruik maken. Hij verstond wel een beetje Maleisch, maar sprak het slechts moeilijk. Evenals de Radja van Melolo bleek ook deze vorst geen bezwaar te hebben tegen terugkeer van ds Goossens. Hij wist dat de meeste Christenen in zijn gebied zeer op ds G. gesteld waren en begreep niet, waarom de andere zendingsarbeiders diens terugkeer niet wilden.

Nadat we afscheid genomen hadden van den Radja, legde Oemboe Hena Koedoe mijn zadel op zijn eigen paard en bood mij dat ter berijding aan. Met deze geste gaf deze Oemboe == heer, blijk van zijn waardeering voor mijn komst naar Soemba. Ook later heb ik nog een bewijs van dankbaarheid van dezen overigens zwijgzamen Soembanees ontvangen. We reden terug naar Melolo om daar ten huize van ouderling Eduard Hina Radjah de Algemeene Vergadering van de Kerken op Oost-Soemba bij te wonen. Die Algemeene Vergadering is feitelijk een ideale vorm van meerdere vergadering, want de Kerken zijn daar maar niet, zooals in Nederland, slechts vertegenwoordigd door een paar afgevaardigden, maEir elke kerkeraad is zooveel mogelijk voltallig aanwezig. Op die vergadering heb ik mijn volmacht getoond, die door één der goeroe's, die de Nederlandsche taal machtig was, voor de aanwezigen in het Maleisch vertaald werd. Bij enkele moeilijke gedeelten moest ik hem wel een beetje te hulp komen. Zooals wel haast vanzelf spreekt werd ook op deze vergadering uiting gegeven aan de groote blijdschap en den dank aan den Heere, die in de aanwezigen leefde voor het zichtbare bewijs, dat de Heere in gunst op hen neerzag. In een toespraak tot de vergadering heb ik de groeten en heilwenschen van de Kerken in Nederland in het bijzonder van de zendende Kerk te Zwolle overgebracht en ik heb meegedeeld, dat de Kerkeraad van Zwolle en de generale zendingsdeputaten al hun krachten zouden inspannen om ds Goossens zoo spoedig mogelijk naar Oost-Soemba te doen terugkeeren.

Deze mededeeling werd met zeer groote voldoening ontvansen, evenals een telegram uit Zwolle, dat meldde, dat goeroe indjil K. Tanahomba op 23 November per vliegtuig mt Nederland naar Indië vertrokken was, zoodat zg hem eerlang weer in hun midden konden verwachten.

Breedvoerig werd gesproken over de wenschelijkheid en mogelijkheid een paar goeroe's indjil te beroepen tot pendita (inheemsch predikant). Tenslotte werd besloten over deze zaak het advies te vragen van den Kerkeraad van Zwolle.

In deze vergadering werd mij een afschrift getoond van een rondschrijven, dat ds Lambooy aan alle synodale goeroe's in Oost Soemba gezonden had, waarin o.m. stond, dat de vrijgemaakte kerken in-Nederland afweken van de belijdenis. Hoewel zij uit brieven van goeroe Tanahomba reeds een en ander over de vrijmaking in Nederland gehoord hadden en dus wel begrepen, dat de voorstelling van ds Lambooy in strijd was met de waarheid, wilden zij toch graag uit mijn mond eenige nadere inlichtingen ontvangen. Op eenvoudige wijze heb ik toen een uiteenzetting gegeven van de voorgeschiedenis en het verloop van de vrijmaking. Uit de opmerkingen, die daarna ge­ maakt werden, bleek mij, dat mijn uiteenzetting over het algemeen goed begrepen was. Want, om een voorbeeld te noemen van zoo'n opmerking, hoewel ik in mijn uiteenzetting het woord perdjandian (verbond) niet gebruikt had, toch maakte één der ouderlingen daarna de opmerking: „Dus de Synode vat het verbond verkeerd op en (denkt dat het alleen met de uitverkorenen gesloten is? "

Op die vergadering is vervolgens ook gesproken over mijn reisprogramma voor de volgende dagen, waarop ik de verschillende gemeenten en kringen in het binnenland wilde bezoeken. Na afloop der vergadering, die uiteraard alleen uit ambtsdragers en goeroe's bestond, al waren wel enkele belangstellende manslidmaten aanwezig, bleek mij, dat het reisprogramma ook een onderwerp van bespreking geweest was van de gezamenlijke njorah's. Njorah is de titel voor de echtgenoote van een goeroe. Die njorah's nu maakten zich zorgen over mijn lichamelijk welzijn gedurende mijn tocht naar het binnenland. Een Nederlander heeft nu eenmaal andere gewoonten wat eten betreft en zoo, dan een Soembanees. De bereiding en het opdienen van het eten, dat mij in de diverse plaatsen zou worden voorgezet, kon, meenden de njorah's, maar niet aan de eerste de beste Soembaneesche vrouw worden toevertrouwd. Dat kon alleen worden opgedragen aan een njorah, die vroeger als meisje pleegkind was geweest bij een Europeeschen zendingsarbeider en die in het gezin van dien zendingsarbeider geleerd had, hoe een Europeesche maaltijd moest worden bereid en opgediend. Dergelijke njorah's waren , er in het binnenland echter niet, althans op de meeste plaatsen niet. Dus vonden de dames het noodzakelijk, dat ik op mijn tocht vergezeld zou worden door zoo'n njorah. Daartoe werd aangewezen de echtgenoote van goeroe indjil Stephanus Hawoe uit Maoemaroe, die ook zelf volgens besluit van de Algemeene Vergadering met mij mee zou gaan op mijn tocht. Hoe het met de uitvoering van dat plan der' voor mijn stoffelijk welzijn zoo bezorgde njorah's gegaan is, hoop ik in een volgend artikel te vertellen.

Aan het einde der vergadering heb ik uit naam vap de Nederlandsche kerken de in Waingapoe gekochte dekens aangeboden, benevens een bedrag van f 1200 ter voorziening in den allereersten nood van de goeroe's en hun gezinnen, die reeds zoo vele jaren zonder salaris hadden moeten dienen. Deze gaven werden in grooten dank aanvaard, terwijl een commissie benoemd werd om een en ander op billijke wijze te verdeeleri.

Middellandsche Zee a. b. m.s. „Sloterdijk".

C. C. DE VRIES,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen