VITRINGA

over nut, noodzakelijkheid, gezag van synoden IX

12. Ingeval nu, zegt Vitringa, de dienaren van Christus bevinden, dat er verderfelijke dwalingen worden - verbreid, met den grondslag van 't geloof in strijd, dan weten ze zich geroepen om de auteurs van deze valsehe leeringen over hun dwalingen te vermanen, te trachten hen door weerlegging, door strikte bewijsvoering, door disputeeren op den rechten weg terug te Ijrengen. Indien deze pogingen hun verwachtingen teleurstellen; onthouden ze zich niet van een-publieke be-.slissing. Want een gemeenschap kan niet in stand blijven zonder tucht: alle tucht houdt in een (rech< terUjke) beslissing. Geen gemeenschap iS zonder wet. be wet heeft geen kracht en doet geen nut zonder (rechterlijke) beslissing. De wet eener godsdienstige gemeenschap omvat zoowel wat geloofd als wat gedaan moet worden; in de kerk moet voor het aangezicht Gods - een beslissing vallen zoowel over de afwijkingen inzake de leer, als inzake de zeden.

De vrees voor mogelijke scheuring, zoo betoogt Vitringa verder, mag niemand van het nemen eener kerkehjke beslissing terughouden; hij citeert in dit verband 1 Joh. 2 : 19; Hand. 15 : 28; 1 Tim. 1 : 20; 2 Tim. 2:16; Rom. 16:17; Fil. 3:2; Tit. 3:10; 2 Joh. : 10; Openb. 2 : 2; 3, 20.

Men zal dus verstaan, dat er in kerkelijke of synodale vergaderingen, waarop men een plechtige uitspraak doet inzake het geloof, niets verkeerds is. En stellig is er niets in, dat afkeuring verdient, indien men de kwestie billijk overweegt en beschouwt. Toch vrees ik, dat ik, het recht der kerk in dit stuk handhavend, mij groot misnoegen op den hals hcial. Want onder U zullen er allicht enkelen zijn, bij wie de gedachte zal oprijzen, dat ik behoor tot dat slag menschen fen zeker niet het beste slag) die welgevallen vinden in een kwellende recherche-en onderzoekingsdienst nopens geloofszaken; die hun broeders om het minste verschil inzake de aangenomen leer voor de kerkelijke rechtbanken begeeren te sleepen; hen, zoo

ze onderwerping weigeren, als ketters te brandmerken en te boek te stellen; banvonnissen tegen hen te bliksemen; hen bloot te stellen aan het publieke misnoegen; de haat en vervolging der christeUjke koningen, vorsten en magistraten tegen hen aan te wakkeren en andere dingen, nog schrikwekkender, welke niet Goddelijke, maar duivelsche drift vleescheUjke menschen aanraadt.

Doch ik, zegt Vitringa, ben door Gods genade anders, mijn ligging is stellig zóó niet. Ik heb een afkeer van dusdanig streven en van een dergelijken opzet, die niet alleen strijden met de christeUjke, maar ook met de menscheUjke wet. Ik houd van 'de billijkheid en de matiging. Ik raad den vrede aan. Ik prijs de schoone spreuk Van Philostratus van Alexandrië: „De wijzen, indien ze maar de wijsheid behartigen, zijn elkander tot behoud". Ik handhaaf de christelijke vrijheid in de gevoelens over den godsdienst, zoo deze het fundament des geloofs ongeschonden en ongerept laten. Ik acht ook, dat het fundament des geloofs door geen andere leerregels en dogma's moet omschreven worden, dan die in de GoddeUjke Schriften zeer duidelijk zijn voorgeschreven en bepaald, en waarvan zéér klaar gezien wordt, dat ze behooren tot het we­ , zen van den christelijken godsdienst.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen