GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Christelijke geneeskunst en Buchman-beweging (VI)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Christelijke geneeskunst en Buchman-beweging (VI)

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Dr PAUL TOURNIER

VAKWETENSCHAP EN PRACTIJK

Tournier is op deze wijze eigenlijk een soort psychiater geworden. Al .denkt hij er niet over, om typisch psychiatrische behandeUngs-methoden toe te passen. De eigenlijke psychoanalyse, de electro-shockbehandeling, e.d. laat hij konsekwent over aan de vakpsyohiater.

Wél waagt hij zich telkens aan het „duiden", het verklaren van bepaalde symptomen; of van bepaalde gegevens, die hem verstrekt zijn in het „stille-tijd" houden.

Dat „stille-tijd-houden" werkt op zichzelf reeds als een soort „zelf-analyse". We zagen dat boven reeds. Maar soms kan het zin hebben, aan de zelf-analyse enig stuur te geven. Dit is het „duiden".

Ik wil daartoe weer een voorbeeld, dat Tournier zelf vermeldt, aanhalen. Het betreft een weduwe, die Tournier „Madeleine" noemt. Ze was eerst zeer ongelukkig getrouwd geweest. Die man was echter gestorven. De man, die later haar tweede man zou worden, was gevraagd, om haar te helpen bij het regelen van haar geldzaken. Deze man had toen medelijden met haar gekregen, was van haar gaan houden en had haar getrouwd. Aan deze man v/as zij door zeer tedere gevoelens verbonden geraakt. Nu was ook deze man gestorven; en Madeleine was dientengevolge geestehjk ineengestort. En, omdat ze met die man altijd tamelijk zelfzuchtig geleefd had (alles voor zich!) had ze niet veel vrienden. Het v/as daarom, dat de herinnering aan deze man steeds meer een „eredienst" werd, die haar leven vulde, maar iiaar geen vrede schonk. Tournier onderzocht haar en vond een lichte hartinsufficientie; maar Madeleine birstte in tranen uit, toen ze over haar verlies sprak. Tournier zei toen, dat hij niet zou trachten haar te troosten, want, zei hij, „ik heb zo'n beproeving nooit ondervonden". Daarover ontwikkelde zich een gesprek. Madeleine was daarover erg verbaasd. Zo verier sprekende was er contact ontstaan tussen Madeleine en Dr. Tournier; en tenslotte vroeg zij Tournier naar het probleem van het lijden. Tournier zegt dan: „Tenslotte zei ik haar vriendelijk maar beslist: „Mevrouw, u denkt, dat u over uw m.an treurt, maar in wedielijkheid treurt u veel meer over u zelf. U beklaagt u zelf om uw lot, dat u onbillijk voorkomt en dat u niet aanvaarden wilt. (RT. 153). Kijk, daar hebt 'J 'en staaltje van „duiden" van symptomen. Een zaak, Cie voor menige patiënt zeer onaangenaam, wijl ontdekkend kan zijn. Schoon-schijnende maskers, waarachter de patiënt zich verschuilt, worden dan vaak „onbarmhartig" afgerukt. Soms wprdt de patiënt spimiijdig en blijft wekenlang weg. Maar heeft de „duidende" arts het bij het rechte eind, dan kan de patiënt er vaak veel heil van hebben.

En ik moet toestemmen, dat Tournier op dit gebied een knap arts is. Trouwens, zulk soort zerk ligt hem.

In het voorgaande was veel, waarvan m.i. gezegd moet worden: hierin mogen wij niet achteloos aan

(Vervolg op pag. 200)

Tournier voorbijgaan. In deze dingen heeft hy rrs inderdaad heel veel te zeggen!

Daarom spijt het mij, dat ik, voor het verdere, meen zulk een ernstige critiek op hem te moeten leveren. Een critiek, die voor een belangrijk deel hiermee samenhangt, dat hij een aanhanger is van de Buchmanbeweging.

Ik vind bij Tournier, om te beginnen een geweldig subjectivisme. Tournier kan eigenlijk niets bewijzen ; veel „is" zo, omdat hij het zo , , ziet" of „aanvoelt" Dit kan ook haast niet anders, als we leten op de persoonlijkheid van Tournier zelf. Hij is een „interessant" iemand; wat buitennissig. Hij getuigt immers van zichzelf, „dat hij een hang heeft naar het buitengewone en een afkeer van het alledaagse, eentonige doktersleven". Hij heeft toch , , zijn complex tegen het normale leven"!!

We zagen, hoe Tournier beweert, dat God in de „stille tijd" aan de luisterende mens „openbaringen" geeft; hoe Hij hem , , opdrachten" verstrekt; hoe Hij daarin de mens „Zijn plan met het leven openbaart". Maar Tournier kan niet bewijzen, dat dit alles ook werkelijk zo is! Integendeel, hij moet toestemmen (en hij doet dat dan ook eerlijk), dat men er nooit zeker van kan zijn, dat die ingevingen ook werkelijk van Gód afkomstig zijn; en dat ze niet maar producten van de eigen, menselijke geest zijn. Ik gaf U boven de citaten, waarin Tournier dit toestemt. Maar in zijn practische werk doet Tournier toch maar steeds weer, alsof die „openbaringen" en „opdrachten" inderdaad van God afkomstig zijn. Weshalve hij dan ook van de patiënt gehoorzaamheid daaraan eist. We zagen boven, om maar één voorbeeld te noemen, hoe Tournier zonder enige critiek, integendeel met volle instemming doorgeeft, hoe iemand op zekere dag, toen hij stil was voor God, de „opdracht" kreeg met een jong meisje te trouwen, i, dat hem totaal onverschillig was; waarvan hij de taal niet eens sprak! En dat hij er toen maar mee trouwde!

Tournier toomt tegen het grote en nog steeds toenemende aantal echtscheidingen. Hij zegt: , , Terwijl er aan het begin dezer eeuw in Zwitserland één echtscheiding op 85 huwelijken voorkwam, telde men in 1936 één echtscheiding op de tien huwelijken en verleden jaar (dus 1939, P. J.) in Geneve één op de vier huwelijken" (RT. 89). Maar, zo vraag ik, is het wonder, als na zulk een lichtvaardige echtverbintenis, als we zo juist door Tournier zelf beschreven zagen, na enkele jaren óók een scheiding volgt?

Een ander staaltje van subjectivistisch handelen is het volgende:

, , Op zekere morgen na enige weken van grote geestelijke activiteit", zo vertelt Tournier, „voelde ik me moe. Terwijl mijn vrouw en ik stil waren voor God, kwam de gedachte bij me op, dat als God wilde, dat ik rust zou nemen. Hij mij dat wel zou laten weten... Een paar minuten later kwam ik een Amerikaanse collega tegen, die mij vertelde, dat hij op hetzelfde ogenblik de gedachte had gekregen, dat hij ons moest aanraden, drie dagen rust te gaan nemen. Een uur daarna reden wij in de auto weg " (RT. 122). Ik vraag mij af: had Tournier in dat éne uur zijn hele praktijk geregeld? Een dokter kan toch niet , , ZQ maar" uit zijn praktijk weglopen! Ik vraag mij verder af: als iedereen nu eens zo ging handelen, de ambtenaar op het kantoor, de arbeider in de fabriek, het dienstmeisje in de keuken, wat kregen we niet een ongelooflijke verwarring! Het hele leven liep toch in het honderd! We verzeilden van de éne willekeur in de andere

P. JASPERSE.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 22 maart 1952

De Reformatie | 8 Pagina's

Christelijke geneeskunst en Buchman-beweging (VI)

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 22 maart 1952

De Reformatie | 8 Pagina's