I. Naar aanleiding van het onderwijs-debat in de Kamer. - pagina 100

maatschappij wil vooruitkomen, en dat moet men leeren op de lagere school. //Doch dan moet de school goed ingericht zijn. Kundige ond*\'-' De onderwijzers, goedgeordende klassen van hoogstens 30 a 40. wijzer moet niet alleen zyne leerlingen kunnen overzien, maar ook hun hart leeren kennen, en dat kan hij niet, wanneer het aantal leerlingen grooter wordt. Voorts is noodig een leeftijd vnn 7 jaar. Er moeten zijn goede bewaarscholen, waar de kinderen kunnen leeren zien, hooren, gevoelen en opmerken. Laat de kinderen met hun 5de jaar ter school gaan, doch laat de school tot hun 7de jaar voor hen eigenlijk een goed ingerichte bewaarschool zijn. Geef hun vervolgens van het 7de tot het 12de jaar meer formeel dan materieel onderwys; laat de leerstof gebruikt worden om het denken te bevorderen en laat hen, die daarna van het middelbaar onderwijs geen gebruik kunnen maken, tot het 15de jaar nog onderwijs ontvangen, voortgezet, herhaald en aangevuld; een onderwgs, waarbij meer klem op de stof wordt gelegd, al blijft verstandsontwikkeling op den voorgrond staan. Zou op die wijze het gestelde doel niet bereikt worden? //Zoo zou. het kunnen zyn, maar zoo is het niet. Tal van bewijzen hiervoor haalde spreker aan, en schetste ook in breede trekken den treurigen toestand der lagere school. Hij wees op het onvoldoend aantal onderwijzers, op de slechte bezoldiging dezer laatste, op de slechte verdeeling der klassen in vele scholen, op het schoolverzuim enz. »Een verandering van de wet is dus dringend noodig, doch ook de kosten mogen niet uit het oog verloren worden, en daar deze voor vele gemeenten reeds nu bijna niet te dragen zyn, moet de Staat hiervan een aanzienlijk deel op zich nemen. Eerst dan zal het mogelijk zijn alles zoo in te richten als noodzakelijk is. »De wet moet zóó zijn, dat zy niet door ieder naar eigen meening kan worden uitgelegd en daardoor naar willekeur ontweken, maar zij moet aan vaste regelen binden. //Vervolgens moet de wet er voor zorgen, dat de leerlingen geregeld en tot een zekeren tijd ter school verschijnen. Leerplicht, dat is het eenige middel. Zoo deze als dwang wordt beschouwd zal dit slechts zijn door die ouders, die hunne kinderen verwaarloozen. Voor de ware ^^ijheid der kinderen moeten de ouders gedrongen worden hen naar school te zenden. »Kan de leerplicht nu nog niet worden ingevoerd, men beginne met een voldoend aantal scholen op te richten en een -voldoend onderwijzers-personeel,

met behoorlijk

salaris

aan

te stellen.

beval ten sterkste aan de oprichting van afdeelingen van de vereeniging Tot Verbetering van het Volksonderwijs, welker pogingen geheel zijn geest beamen." Het ligt voor de hand, dat ook wij het onderwijs zoo goed mogelijk verlangen. Zij lasteren, die ons tot de patronen der onwetendheid rekenen. Maar met allen nadruk komen wij op tegen de ongelooflijke tyrannie, welke uit dit programma tot ons spreekt. De //Spr.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen