Buitenland.

EngeBand.

Een nieuwe schoolwet. In Engeland heeft men »Board-schools" en vrije scholen. De «Board-schools" worden op kosten der gemeenten uit dé algemeene kas onderhouden, terwijl de vrije scholen gemeenlijk door verschillende kerken onderhouden worden.

Het spreekt wel vanzelf, dat de vrije scholen ijden onder de concurrentie der «Board-schools".

Nu zijn de «Board-schools" niet op ééne lijn te stellen met onze neutrale staatsscholen. In alle scholen die van «Boards" uitgaan leest men den ijbel en worden psalmen gezongen. Leerstellig onderwijs wordt er echter in die scholen niet gegeven. Vandaar, dat over het algemeen de Episcopalen niet ingenomen zijn met de Boardschools, terwijl de dissenters zich over het algemeen wel met deze scholen kunnen vereenigen, kennelijk omdat bij hen verflauwing der grenzen s op te merken, zoodat er van leerstellige beslistheid geen sprake is, behoudens enkele uitzonderingen.

Nu is het de toeleg der Engelsche regeering geweest, om de vrije scholen in den strijd tegen de Board-schools te steunen, en daarom werd aan het parlement voorgesteld, dat de Staat voor elk schoolgaand kind, dat eene vrije school bezoekt, 5 shillings of ƒ 3 per jaar zal uitkeeren. De Engelsche liberalen zijn tegen dit voorstel geweest, omdat de verschillende kerken de gelden, die zij vroeger voor hunne scholen uitgaven, nu op andere wijze kunnen besteden, een argument, dat niet steekhoudend kan genoemd worden.

Nu is een subsidie van ƒ 3 per schoolgaand kind niet hoog, doch in de wet is bepaald, dat deze som kan worden verhoogd, naar de behoefte der school.

In de wet van 1876 wordt bepaald, dat de subsidie van den Staat een bedrag van 17 shilling 6 pence per kind slechts dan mag overschrijden, wanneer de vrijwillige bijdragen, waardoor de scholen in stand gehouden worden, eveneens hooger zijn dan 17 shilling 6 pence per kind. Deze bepaling is thans opgeheven, zoodat de vrije scholen de macht zullen hebben de kosten van het onderwijs geheel uit de algemeene kas te putten. Daar evenwel de scholen, die van schoolboards uitgaan, ook geheel door den Staat onderhouden worden is daarin niets onbillijks. Maar toch is met dit al het vrijwilligheidsstelsel prijsgegeven en zal de Staat ettelijke millioenen ponden sterling meer voor het onderwijs hebben uit te geven.

Fpasikpijk.

Gevolgen van de conferentie van Lyon.

De samenkomst te Lyon, waar afgevaardigden van liberalen en Evangelischen samenkwamen, draagt reeds wrange vruchten. De ofRcieuse Synode der Evangelischen had te Sedan omtrent die samenkomst uitgesproken, dat de conferentie niet zou treden ia een plan om een te kiezen centrale raad in het leven te roepen. Maar de conferentie te Lyon is van een ander gevoelen geweest. Er moest een centrale raad komen, die door afgevaardigden van orthodoxen en liberalen werd verkozen. Wanneer men die verkreeg, zoo meent men, dan was men er beter aan toe, dan als men, gelijk nu een centrale raad heeft, die door den Staat is opgelegd. Wij zijn van een ander gevoelen. De centrale raad, die thans door de Fransche regeering wordt benoemd, is een lichaam, dat de Gereformeerde kerken zich moeten laten welgevallen, wUlen zij althans het staatsgeld, dat zij thans ontvangen, blijven houden, maar als men iets nieuws wil gaan scheppen, dan heeft men dit te doen naar den eisch der Gereformeerde beginselen.

Nu is door de conferentie van Lyon de zedelijke autoriteit van de Synode van Sedan aangetast, en zal het ook geschieden, dat de vergaderingen der Provinciale Synoden daardoor zullen worden bedorven. Hadden die vergaderingen maar den moed om elk voorstel, om tot het benoemen van een centralen raad te geraken, af te snijden met het oog op het besluip van de Synode van Sedan; doch wij vreezen, dat men er over zal gaan discussieeren en dat aldus de vergaderingen der particuliere of provinciale Synoden zullen worden strijdplaatsen waar men het voor en tegen van het voorstel der conferentie van Lyon bepleit.

De heer Luigi schrijft in de Eglise Hire:

Heden ten dage is het ernstig gevaar, dat de «conseil central électif" met zich brengt, het feit, dat het een integreerend deel uitmaaktfvan de plannen tot verzoening, omdat het een deel uitmaakt van die noodlottige machine, die alles wat tusschen hare tanden komt, medesleept en waarin de Evangelische partij de onvoorzichtigheid heeft gehad hare hand te steken; het behage God, dat weldra niet het geheele lichaam medegesleurd worde! Wij zouden minder vreezen ipdien het plan enkel was aanbevolen door menschen als professor Pédérert of anderen die ons vertrouwen inboezemen. Maar het wordt ook aangeraden door die fractie van de Evangelische partij, die bij menige gelegenheid gereed schijnt, om met de partij der rationalisten gemeene zaak te maken. Het plan is ook aangenomen en aanbevolen door de rationalisten zelven.

Dit is te begrijpen.

De centrale raad zal ten deele door hen gekozen worden. Er is sprake van, dat ten hunnen bate eene juiste vertegenwoordiging der minderheden zal gegeven worden, d. w. z. dat men haar recht van verblijf in de kerk zal geven, en dat men aldus de wettigheid der twee richtingen zal erkennen, dat is, het volmaakste scepticisme. Men zal ons tegenwerpen: Maar de officieèele instelling is de kerk niet. Ongetwijfeld, maar deze onderscheiding wordt niet door iedereen gemaakt, zelfs niet in de kerk, te meer, omdat de officieele organisatie den naam draagt van Gereformeerde kerk; men komt er dus gemakkelijk toe, om kerk en organisatie te verwarren. Het pubHek heeft het reeds gedaan, en in zijne oogen kunnen alle plannen, om tot een accoord te geraken, slechts de vastheid van onze leeringen en het gezag van ons getuigenis in gevaar brengen. Een lid van de Evangelische partij die mede mag spreken, zeide mij eens: «Mijn bezwaar tegen de conceil central électif is hierin gelegen, dat zij het denkbeeld ingang doet vinden, dat de liberalen recht van bestaan hebben in de kerk en dat zij aan hun verkeeren in de kerk wijaing geeft.

Ik weet_ zeer wel, dat vele Christenen, die voor die conseil zullen stemmen, het aldus niet verstaan; maar de doorwerking der beginselen is sterker dan hunne voornemens en hunne wenschen_. Iedereen is geen theoloog; iedereen is niet in staat, om de fijne onderscheidingen te maken tusschen kerk en huisgezin, en kerk en officieele organisatie. Reeds heeft de lange overheersching van het rationalisme, dat gedurende eene zekere periode meester geweest is in de Gereformeerde kerk en dit nog is in sommige streken, veel geesten op het dwaalspoor gebracht; de conferentie te Lyon en hare resultaten hebben het misverstand nog erger gemaakt. Men heeft gejubeld over de ineensmelting der partijen, over de eenheid der kerk, over den herbouw van Sion's muren. Wat zal het zijn, wanneer eene nieuwe instelling, door de Synoden gevraagd, geloovige en niet-geloovige leden dooreen mengen zal! Het samenwonen van twee godsdiensten (? ) onder hetzelfde dak is een gansch abnormale toestand; broeders, doet niets om dien toestand normaal te maken en om er de gemeenten aan te_ gewennen. Als men zijn ziekte aanvaardt, is dit het tegendeel om er van te genezen.

Het is ons eene oorzaak van vreugde, dat men ia [de Gereformeerde kerken van Frankrijk begint in te zien, dat de conferentie van Lyon de kerken geheel op een dwaalspoor heeft gebracht. Maar het is voor ons een vraag, of de oppositie van mannen als Ch. Luigi in staat zal zijn, om de kerken op een beteren weg te leiden. Zoolang er geen mannen opstaan, die de kerken zoeken terug te leiden tot het punt waar men van is afgeweken, namelijk de confessie van La Roebelle, hebben wij geen hoop, dat de muren van Sion in Frankrijk zullen worden herbouwd. De consequentie der beginselen heeft reeds een deel van de Evangelischen of orthodoxen in de armen gevoerd der liberalen. Op den duur verloopt de Fransche orthodoxie geheel, wanneer men niet in beginsel wederkeert tot het Woord Gods, gelijk dit door de vaderen is beleden.

Den igden Maart was de Gereformeerde kerk in Parijs, die de Heilige Geest-kerk genoemd wordt, gevuld met eene groote schare. Drie predikanten en twee zendelingen stonden gereed, om met hunne gezinnen naar Madagascar te vertrekken, teneinde de Protestantsche kerken van dat door Frankrijk veroverd eiland te hulp te komen. Het was een plechtig samenzijn waarop ook een leeraar uit Madagascar genaamd Razafimahéfa, het woord voerde. Men is in Fransch-protestantsche kringen zeer verontwaardigd over de onware berichten die voortdurend uit Madagascar komen en die hun grond schijnen te hebben in de intriges der Jezuïeten, die het niet kunnen dulden, dat een deel van het zendingsveld ingenomen wordt door Protestanten. Nu is de Protestantsche Zending op Madagascar in handen van vreemdelingen, behalve enkele scholen, namelijk in die van Engelschen en Noorwegers. En al heeft men al een vijftal mannen naar Madagascar afgevaardigd, deze kunnen, ook al werd hun getal vermeerderd, hunne Engelsche en Noorweegsche broeders wel helpen, maar zij zijn niet in staat, om hun het werk uit de handen te nemen. De Fransche liberalisten steunen de Jezuiëten in hun missionairen arbeid, in de gedachte, dat het terrein, hetwelk de Jezuiëten v«roveren, ten goede komt van Frankrijk, terwijl de Engelsche en Fransch-protestantsche zendelingen verdacht worden van tegen Frankrijk te comploteeren.

Dat de Fransche Protestanten voor de publieke opinie niet uit den weg gaan, maar doen wat op hun weg ligt of liever wat op hun weg gelegd is, want zij hebben niet aangedrongen op de verovering van Madagascar, op straffe ven inpopulair te worden, dan meenen wij dit in hen te eeren. Niet het minst verblijdt het ons, dat er een vijftal mannen bereid gevonden werden, om op Madagascar tegen den stroom te gaan oproeien.

WiNCKEL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen