GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Distributie- wee.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Distributie- wee.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Niet ernstig genoeg kan er bij de Regeering op worden aangedrongen, dat zoo spoedig dit maar eenigszins doenlijk is, de distributiemaatregelen worden opgeheven én het vrije oekonomisch verkeer worde hersteld.

Aan de goede bedoeling van de Regeering met deze distributiemaatregelen twijfelen we niet, en evenmin ontkennen we, dat' een wettelijke regeling noodig was, toeii door de blokkadepolitiek van de Entente-mogendheden en den verscherpten duikbooten oorlog van Duitschland de toevoeren naar ons land werden afgesneden en gebrek aan voedsel en brandstof dreigde. Niet één land is aan deze distributiemaatregelen ontkomen, en ook ons volk heeft dezen niet lichten last als een rampzalig gevolg van den wereldoorlog te dragen gehad. Zelfs willen we, nu dit distributiewee bijna doorworsteld is, niet te bittere klaagtoneri aanheffen over tal van onrechtvaardigheden en vexAtiën, die door de al te bureaucratische maatregelen der Regeering in het leven werden geroepen en die vooral bij een vrijheidlievend volk als het onze wel tot wrokken en mokken aanleidingmoesten geven, Hoe averechts deze distributiemaatregelen dikwijls gewerkt hebben, bleek wel verleden zomer, toen trots het slachtverbod meer vee geslacht werd dan in normale tijden, terwijl thans, nuditslachtverbod. is opgeheven, het vleeschverbruik niet steeg maar daalde. En even hard is, het thans weer, dat door deze distributiemaatregelen tal van gezinnen bijna zónder brandstof zitten, terwijl c^nze bodem een massa brandstof leveren kan, waardoor in de behoefte ruimschoots kon worden voorzien, In het land, waar naar het bekende rijmpje het kind zijn moer verbrandt, behoefde, mits de Regeering anders ware opgetreden, geen koude te worden geleden. Was, evenals de handel in hout, ook de handel in turf vrij gelaten, , dan zou de productie van dit brandmateriaal zoo vermeerderd wezen, dat voor een groot deel van ons volk van brandstoffennood geen sprake zou zijn geweest,

' Toch is het niet daarom in de eerste plaats, dat we op ophefifing dezer distributie-maatregelen aandringen, maar wel om de zedelijke schade, die ze voor ons volk ten gevolge hebben gehad. Doordat de Regeering niet bij machte bleek, de opvordering der producten door te voeren, ontstond een smokkelhandel, die niet alleen ongeoorloofd was, maar door de woekerprijzen, die geëischt werden, een uitzuigen werd van de bevolking op de meest ongehoorde schaal. Het is gemakkelijk genoeg, uit ethisch oogpunt den staf te breken over degenen, die van dezen clandestietien handel gebruik maakten om zich van levensmiddelen te voorzien, maar waar

de karige porties, door de distributie verstrekt, onvoldoende waren en voor menigeen zelfs gevaar van ondervoeding dreigde, werd de verleiding voor hen te machtig om ter wille van een zwak kind of een zwakke vroaw het »nood kent geen gebod" toe te passen. En nog stuitender was, dat terwijl in de eene streek van ons land overvloed heerschte en men te kust en te keur alles kon krijgen, wat men wenschte, in andere streken, vooral in onze groote steden, zooveel gebrek heerschte en de nood steeds feller werd. Moest dit niet van zelf in de hand werken, dat trots de verbodsbepalingen der Regeering gepoogd wordt van dien overvloed ook iets deelachtig te worden, al wist men, dat men daarmede aan de wet ongehoorzaam werd? Er zijn slechts weinigen, die voor deze verleiding niet bezweken zijn en die aan dit zoogenaamde > hamsteren" zich niet schuldig hebben gemaakt.

In hoeverre nu dit laatste als een zedelijk kwaad, of wil men als een zonde teger» God is fe veroordeelen, is niet zoo gemakkelijk te zeggen. Met een beroep daarop, dat ieder de geboden der Overheid heeft te gehoorzamen, lost men dit vraagstuk niet op. Niet ten onrechte heeft Ds. Knap in Oude Paden toch erop gewezen, dat David, toen hem hongerde, at van de toonbrooden, van welke het volgens de wet van God niemand geoorloofd was te eten dan den priesters alleen. Er kan hier, wat de Moralisten noemen, een coUisio officiorum voorkomen, d.w.z. een strijd tusschen twee plichten, den plicht nl. om aan de Overheid te gehoorzamen, en den plicht om voor eigen levensonderhoud te zorgen. Maar hoe men over dit vraagstuk ook dfenken moge, zeker is wel, dat niet alleen deze smokkelhandel met zijn woekerwinsten, maarevenzoo ditclandestien verkrijgen van levensmiddelen nameloos veel kwaad heefc gedaan aan het zedelijk karaktervan ons volk. Da eerbied voor het Overheidsgezag is daardoor ondermijnd, men heeft geleerd de wet te ontduiken en het sociale gevoel, dat men niet alleen aan zich zelf, maar ook aan anderen te denken heeft, is daardoor verzwakt geworden. De schuld daarvan mag voor een goed deel bij ons volk schuilen, maar de schuld ligt ook bij de Regeering, die vaak onbillijke en onredelijke bepalingen maakte, welke tot weerstand moesten prikkelen.

Daarom is het van zoo groot belang, dat deze distributie-regeling zoo spoedig mogelijk ophoude. De proeve, die ons in deze distributie-regeling geschonken werd van een Staat, die voor alles zorgen wil, is wel in staat om ons volk voor goed te leeren, tot welk een physieke en moreele ellende deze albemoeiende Staatszorg ons leiden zou.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 9 februari 1919

De Heraut | 4 Pagina's

Distributie- wee.

Bekijk de hele uitgave van zondag 9 februari 1919

De Heraut | 4 Pagina's