Buitenland.

Hongarije. De Protestanten in Hongarije,

De heer J, Tanfó, Hongaarsch Geref, proponent, te Utrecht, geeft in JDe Stemmen voor Waarheid en Vrede een overzicht van den huldigen toestand in Hongarije.

HIJ schrijft daarin ook over de scheiding van Kerk en Siaat, „De koers, dien de binnenlandsche politiek de laatste dagen heeft ingeslagen onder den steeds wassenden invloed der socialisten, neemt een richting aan, die óp het gebied der geestelijke aangelegenheden van den staat, met alles tabula rasa wil maken door volkomen scheiding van Kerk en Staat, Voor de R.-K, kerk levert dit geen enkel bezwaar op, eerder een voordeel, daar zij door de autonomie, die zij jaren lang heeft nagestreefd en nu met de revolutie zich eenigszins heeft toegtëigcnd, in het vrije, onbelemmerde gebruik harer talrijke bezittiiigen komen zal,

• „Voor de Protestantsche kerken zou de scheiding van Kerk en Staat in financieel opzicht een gevoehg verlies beteekenen, daar alle toe» lagen van den Staat waarschijnlijk zouden ophouden.

„Maar grooter. gevaar dreigt de Protestantsche kerken m Hongarije van de andere quaesties. Zooals bekend is, dringen de Roemeniërs aan op losmaking van Zevenbergen en aangrenzende streken (samen 26 komitaien) van Hongarije, en de vereeniging daarvan met Roemenië. Steekhoudende gronden voor de annexatie van dit gebied bestaan er wel is waar niet. Van de bevolking, die 6.800.000 zielen bedraagt, zijn slechts 2.900.000 Roemeniërs, De overigen zijn Hongaren en üuitschers. Wanneer die annexatie een feit werd, zou dit een groote slag zijn voor de Hongaarsche protestantsche christenheid. In bovengenoemde 26 komitaten toch wonen met minder dan 1.526.000 protestanten van Gereformeerde en Evangelische belijdenis. In het geheel zijn er thans in Hongarije van beide belijdenissen samen pl.m. 4 millioen zielen. Afscheiding van Zevenbergen zou dus een geweldige atnputatie beteekenen, die de kerk in Hongarije op veel bloedverlies zou komen te staan en haar innerlijk geducht zou verzwakken, en het geamputeerde deel aan versterving zou prijs geven. Wat van dit laatste, n.l. het geamputeerde deel of de kerk van Zevenbergen, IS gezegd, is niet te veel beweerd. Wie de geschiedenis van de Zuidelijke en Oostelijke Staten van Europa nagaat en ziet, hoe alles daar in het Roomsch-en Grieksch-Katholicisme is op-of liever ondergegaan; hoe pogingen, dikwerf aanvankelijk met succes bekroond om de Reformatie in die landen ingarg te doen vinden, al spoedig geheel de kop werd ingedrukt; hoe tot nu toe regeeringen en volken een afwerende houding aannamen tegenover alles wat naar protestantisme zweemt: die maakt zich voor deze landen nog niet vele illusies van eene onbeperkte godsdienstvrijheid. Integendeel, wanneer - hij ziet, hoe de ruim 1J4 millioen protestanten van Zevenbergen zouden worden uitgeleverd aan een geheel andersdenkende bevolking van een jegens hen niet gunstig gezind koninkrijk als Roemenië, dat, getuige de pogroms der Joden, nog niet geleerd heeft andersdenkenden te verdragen, dan is hij in het diepst zijner ziel met angst en vreeze voor het lot zijner geloofsgenooten vervuld,

, Jn nauw verband met de religie staat in Hongarije en Zevenbergen, nog meer dan elders, de intellectueele ontwikkeling des volks. Men moet n.l. niet vergeten, dat bijna alle scholen daar kerkelijke scholen zijn, hetzij Protestantsche, hetzij Roomsch-of Grieksch-Katholieke. De ontwikkeling gaat dus hoofdzakelijk uit van de kerk. Wat wijst nu de statistiek voor Zevenbergen uit? Dit, dat volgens een cfficieele opgaaf van 1910 van de protestantsche bevolking (uitsluitend Hongaren en Sakser) boven 6 jaar 78.2 pCt, lezen en schrijven kon, en van de Roomsch-en Grieksch-Katholieke bevolking (waartoe o.m. alle hier wonende Roemeniërs behooren) slechts 39.4 pCt. Een bewijs voor de grootere cultuurbrengende kracht van het Protestantisme, Hoe zou dat gaan na een annexatie als boven bedoeld ? Voorwaar, ook in dit opzicht is er reden, de toekomst donker in te zien, "

Wij zien uit het, bovenstaande hoe een kerk, die van staatsinkomsten afhankelijkis, opdenduur in het gedrang komt. Een vrije Geref. Kerk in Hongarije kan met een vrije Geref. Kerk in Zevenbergen toch betrekkingen onderhouden, waardoor men elkander sterken en steunen kan ook in den strijd tegen het Grieksch-en Roómsch-Katholicisme. Eene kerk die eenige millioenen zielen telt, kan toch, om te blijven bestaan, wel een anderhalf millioen leden missen. Bovendien, wat verhindert de Gereformeerden in Hongarije en die in Zevenbergen, om wanneer zij in politiek opzicht niet meer vereenigd zijn kerkelijk vereenigd te blijven? Het zal er alleen, maar op aankomen, dat de Gereformeerde beginselen in deze Kerken gehandhaafd worden, om ook daar te aanschouwen, dat als de Kerk niet meer op den Staat kunt, zij des te beter hare roeping kan vervullen.

WINCKKL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen