Het goddelijk karakter van het recht - pagina 18
Rede uitgesproken ter inwijding van den leerstoel in het staatsrecht, de rechtswijsbegeerte en het canonieke recht aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
Het
gaat dus
dit, blijkbaar daan, van
allerminst
door
zich
aan
om aan Stahl te verwijten, zooals
hem niet te begrijpen, door Stöckl wordt g e
schuldig te hebben gemaakt aan het apotheoseeren
van het positieve recht.
Eene »Ehrenrettung des positivcn Rechts",
deze titel van een in het jaar 1791 door
Reinhold geleverd
betoog,
zou wellicht
voor
Stahl's bestrijding van het natuurrecht niet on
gepast zijn.
Edoch niet met het oog op den inhoud van bedoeld
recht te eeniger tijd of voor alle tijden, maar alleen wat het begrip, het eigenlijk karakter, dier rechtsorde betreft. Van het al te bescheiden standpunt om, naar bestemming, althans in hoofdzaak, slechts kopie eener hoogere, zwevende orde te wezen en, in normalen toestand, bindend aanzien alleen te kunnen eischen voor zoover de kopie getrouw is;
dus blootelijk om het origineel; —
verhief Stahl het positieve
recht tot eene zelfstandige, eene oorspronkelijke regeling. De klank Ware het bedoeld, dan
ware
der
woorden
doe geen
zelfstandig karakter als waarin
misvatting
geboren worden.
van het positieve recht in dien zin
men spreekt van eene autonomie der moraal,
het toekennen
van zelfstandigheid niet de eere van het
recht, maar deszelfs smaad. Aldus echter is zij te begrijpen,
dat er
wel aanwijzingen, ook duidelijke geboden Gods zijn voor den bouw van het recht, maar dat de eenige, aan de voorwaarden van bindend
en gebezigd, gelijk sommigen dit doen, voor de wetenschap der rechts wijsbegeerte. Ten duidelijkste blijkt dit uit hetgeen Schilling onmiddellijk doet volgen. »Als Wissenschaft betrachtet is das Naturrecht: die systematische oder wissenschaftlich geordnete Darstellung jener ursprünglichen und allgemeinen Rechtsprincipien nebst den daraus abzuleitenden Folgerungen und Anwendungen." Echter schijnt de schrijver zelve die tweeërlei beteekenis, welke hij aan natuurrecht hecht, moeielijk te kunnen vasthouden. Reeds de titel doet iets van die verwarring vermoeden. Lehrbuch des Naturrechts oder der phüosophisclien RecfUswisscnschaft is de naam, dien Schilling aan bedoeld werkje gaf. En nog meer komt die verwarring aan het licht, waar de schrijver in § 14 zegt: »Das Naturrecht nach dem in § 13 angegebenen Sinne hat zur Aufgabe, die ursprünglichen, allgemeinen und wesentlichen Rechtsprincipien zu erforschen und darzustellen, u. s. w." Hier schijnt de Leipziger Hoogleeraar geheel te zijn vergeten, dat hij in de vorige § tweeërlei beteekenis van natuurrecht heeft onderscheiden, en is natuurrecht eenvoudig rechtswijsbegeerte] geworden. Op die wijze echter wordt een natuurrecht al te gemakkelijk binnengesmokkeld.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 21 oktober 1880
Inaugurele redes | 41 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 21 oktober 1880
Inaugurele redes | 41 Pagina's