De verhouding tusschen het recht, den staat en de overheid - pagina 15

beschermd moet worden en waarvan die Staat het bol­ werk heet, juist het minst door die theorie en hare toe­ passing gebaat wordt. Het is trots alle gedane beloften den souvereinen Staat, met zijn algemeen belang tot richtsnoer en met de hand­ having van de > heilige, onschendbare rechten van den mensch" in zijn vaandel geschreven, onmogelijk die vrijheid te brengen, waarvan Thiers reeds vóór ruim" 50 jaar ver­ klaarde : »la liberté n'est pas venue, mais elle viendra." De onhoudbaarheid der bewering komt vooral duidelijk uit in de verhouding van het recht tegenover den abso­ luten Staat. Deze is het die het recht schept en beschermt, maar met een q u a t e n u s , waarvan U het dezer dagen in Tessino afgespeelde drama een treffend voorbeeld geeft. De Staat heet de schepper van het recht, en Robespierre had van uit dit standpunt dan ook volkomen gelijk toen hij den eigendom noemde : »Ie droit qu'a chaque citoyen de jouir et de disposer ä son gré de la portion de bien qui lui est garantie par la loi." Ik wensch u er met een enkel de opvatting dat het recht in bestaan van den Staat afhankelijk als uit historisch oogpunt onjuist

woord op te wijzen, hoe zijn ontstaan en in zijn is, zoowel uit theoretisch is.

Terecht vraagt Gierke 1) aan hen die in den Staat den schepper van het recht zien: »Ist es denn nicht die gröbste Fiktion, dass in irgend einem Augenblick ein Staat ohne Recht bestanden habe, dass zuerst eine Herr­ schafterrichtet und dann erst die Rechtsidee aufgetaucht sei ?" E n daarom, moge het al reeds verkeerd zijn de vraag te stellen: wat eerder was, de Staat of het recht; zoo is ook zeker op die vraag het antwoord verkeerd dat den Staat als

1 ) G r u n d begriffe

des

Staatsrechts

etc.

in d e r T ü b . Zeitschrift B d . X X X

S. 1 7 8 , aangehaald door Preuss, G e m e i n d e , Staat, R e i c h . Berlin 1 8 8 9 , S . 2 0 3

2

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen