De energetische Beschouwing der Levensverschijnselen - pagina 12
Openbare les aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
12 deze noodzakelijkheid werd door ZWAARDEMAKER met klem gewezen, want als „mathematische Deduktion behauptet das Gesetz eine absolute Herrschaft nur in so weit als statistische Betrachtungen über die Bewegungen der kleinsten Teilchen am Platze sind," )Waar dus het experimenteel onderzoek betreffende de eerste energiewet een welkome bevestiging was van een vooraf vastgestelde meening, zien wij met de meeste belangstelling de resultaten betreffende de tweede wet tegemoet. Wij zijn dus genoodzaakt bij dit experimenteel onderzoek wat langer stil te staan. Beschouwen wij nu eenige der meest essentieele levensverschijnselen in verband met deze tweede wet eenigszins nader. Reeds in de oudheid was het bekend, dat de voeding, de assimilatie, de stofwisseling tot de meest kenmerkende levensverschijnselen behoorde en de oude vergelijking van het leven met een vlam moge op vele punten onjuist zijn ) , wanneer men alleen de stroom van stof en energie beziet, welke de voorwaarde is van beider voortbestaan, zoo is de analogie niet te miskennen. Stoffen worden opgenomen, omgezet en slechts een gering deel der producten dezer chemische werkzaamheid vormen de samenstelling van het schijnbaar onveranderlijk voortbestaande, terwijl de rest als eindproducten weder worden weggevoerd. Beschouwen wij de verschijnselen nader, van een energetisch standpunt. Het is ieder bekend, dat alle warmbloedige organismen warmte produceeren, welke afkomstig is uit de chemische energie der voedingsstoffen, maar ook bij koudbloedige dieren heeft men vastgesteld, dat zij steeds eene geringe hoeveelheid warmte afgeven. Deze warmte kan nu in het dierlijk organisme niet weer worden teruggevoerd in den energievorm, waaruit zij is voortgekomen. Er wordt dus bij de stofwisseling energie verstrooid en reeds hieruit kan men afleiden, dat het proces der stofwisseling niet in strijd is met de tweede energiewet. In de tweede plaats zou men kunnen vermoeden, dat de assimilatie en dissimilatie tezamen een omkeerbaar kringproces voorstellen, zoodat de toestand van het organisme om een evenwichtsstand schommelt. In dit geval kan er van geen toename der entropie sprake zijn. Nu heeft echter ZWAARDEMAKER .) er op gewezen, dat de stofwisseling een onomkeerbaar proces is en de assimilatie een geheel anderen weg doorloopt dan de dissimilatie. 31
32
88
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 12 december 1914
Inaugurele redes | 25 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 12 december 1914
Inaugurele redes | 25 Pagina's