Zonde en recht - pagina 93

87 135) Aldus Thomas Aquinas: De regimine principum, lib. I, cap. 14: »nam ei ad quem finis ultimi cura pertinet, subdi debent illi, ad quas pertinet cura antecedentium finium, et eius Imperio dirigi." Zie ook cap. 15. En in de Summa theol., II, 2, qu. 60, art. 6: »potestas secularis subditur spirituali, sicut corpus animae. Et ideo non est usurpatum indicium si spiritualis praelatus se intromittat de temporalibus, quantum ad ea, in quibus subditur ei secularis potestas, vel quae ei a secular! potestate relinquuntur." 1^8) Zoo wordt in de Petrt exceptiones legum Romanorum gezegd: ïsi canones sunt contrarii legibus, canones tenendi sunt, non leges. Quia, si canones habentur pro legibus, et novae leges infirmant contrarias leges anteriores, tunc novi canones infirmant anteriores leges quibus contrarii sunt." Zie Von Savigny, Geschichte des römischen Rechts im Mittelalter, dl. II, biz. 322. 137) Johannes van Salisbury schrijft: »est ergo princeps sacerdotii quidem minister, et qui sacrorum officiorum illam partem curat quae sacerdotii manibus videtur indigna." Thomas van Canterbury noemt den Keizer den Stedehouder (vicaritisj van den Paus. Augustinus Triumphus zegt, dat de Vorsten »quasi ministri et stipendiarii ipsius papae et ipsius ecclesiae" zijn; zij krijgen een ambt en als belooning daarvoor rechten »de thesauro ipsius ecclesiae." Hij vergelijkt den Keizer, die een dienaar des Pausen is (minister papae)^ met een proconsul. Zie Gierke, t. a. p., dl. III, blz. 527, noot 21. 138) Naar het taalgebruik van de leer der twee zwaarden heeft de Paus utrumque gladium; beide machten habitu; alleen de kerkelijke ook actu. Zoowel van het eene »zwaard" als van het andere heeft hij eigendom, dominium, doch het wereldlijk gezag heeft van het eene »zwaard" een zelfstandig recht van gebruik, usus immediatus of dominium utik geheeten. Goffredus abbas Vindocinensis (f 1132) heeft het, naar het schijnt door hem voor het eerst gebruikte, beeld der twee zwaarden ontleend aan Lukas X X I I : 31. Hij bezigde het slechts om op de eendracht te wijzen, die tusschen sacerdotium en regimetv moet bestaan. Ook Gerhard Reicherspengensis (1093—1169) trekt nog geen verdere conclusion. Eerst bij Bernhard van Clairveaux (1091—1151) verschijnt de theorie in kerkdijken vorm. Zie Gierke, t. a. p., dl. III, blz. 528, noot 22. Tevens werd de verhouding des Keizers tot den Paus als eene leenrechtelijke opgevat, en diensvolgens de eed des Keizers bij zijne kroning als homagium, wat echter door de tegenstanders der pauselijke theorie eenparig werd bestreden, volgens wie bij des Keizers eed alleen bescherming werd toegezegd. 139) Marsilius van Padua, die wel dezelfde conclusie trok, ontleende haar echter aan de antiek-moderne idee van den alles omvattenden Staat, gelijk deze later door Rousseau tot volledig staatsabsolutisme is ontwikkeld. 1*0) Zelfs wordt niet kortweg alle opperste rechtsmacht van den

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen