Zonde en recht - pagina 83

77 quamdam habent, sed ubi propriüs expendentur, reipsa coincidunt. Nunc igitur concludo judicandum de usuris esse, non ex particular! aliquo scrïpturae loco, sed tantum ex aequitatis reguli." 68) Volgens Thomas Aquinas, t. a. p., II. 1. qu. 91, alwaar de legum diversitate gehandeld wordt, is de kx aeterna, die hij op den voorgrond stelt, de ratio gubernationis rerum in Deo simt in principe universitatis existens. (art. 1) Deze lex aeterna is allengs opgevat, als iets wat eigenlijk boven God staat, en in zijn heilig Wezen aan alle raadsbesluit voorafgaat. Eindelijk was de lex aeterna niet anders dan de rede. Van Gereformeerde zijde is met kracht gestreden tegen alle opvatting van eene lex aeterna, waardoor nog iets zoude gerekend worden boven den Goddelijken wil te staan. De lex naturalis is bij Thomas de participatio legis aeternae in rationali ereatura (art. 2). Waarop de lex naturalis (en lex divind) betrekking heeft, blijkt uit art. 4 : »siquidem homo ordinaretur tantum ad finem, qui non excederet proportionem naturalis facultatis hominis, non oporteret, quod homo haberet aliquid directivum ex parte rationis supra legem naturalem, et legem humanitus positam, quae ab ea derivatur: sed quia homo ordinatur ad finem beatitudinis aeternae, quae excedit proportionem naturalis facultatis humanae (ut supra habitum est) ideo necessarium fuit, ut supra legem naturalem et humanam dirigeretur etiam ad suum finem lege divinitus data." Voorts ook dit onderscheid: »per naturalem legem participatur lex aeterna secundum proportionem capacitatis humanae naturae: sed oportet ut altiori modo dirigatur homo in ultimum finem supernaturalem, et ideo superadditur lex divinitus data per quam lex aeterna participatur altiori modo." »Nec sufficit, quod procedat ex principiis naturaliter inditis, quae sunt praecepta legis naturae propter praedicta; sed oportet, quod superaddantur quaedam alia principia, scilicet praecepta legis divinae." 6'') Omtrent het ius gentium ontwikkelt Thomas zijn gevoelen als volgt: »a lege naturali dupliciter potest aliquid derivari. Uno modo, sicut conclusiones ex principiis: alio modo, sicut determinationes quaedam aliquorum communium. Primus quidem modus similis est ei, quo in scientiis et principiis conclusiones demonstrativae producuntur, secundo vero modo simile est, quod in artibus formae communes determinantur ad aliquid speciale: sicut artifex formam communem domus necesse est, quod determinet ad hanc vel illam domus figuram. Derivantur ergo quaedam a principiis communibus legis naturae per modum conclusionum: sicut hoc quod est non esse occidendum, ut conclusie quaedam derivari potest ab eo, quod est, nuUi esse faciendum malum. Quaedam vero per modum determinationis: sicut lex naturae habet, quod ille qui peccat, puniatur: sed quod tali poena vel tali puniatur, hoc est quaedam determinatie legis naturae. Utroque igitur inveniuntur in lege humana posita: sed ea quae sunt primi modi, continentur in lege humana, non tanquam sunt solum lege posita, sed habent etiam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen