Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 177

169 hier te lande bekend waren, schijnt te kunnen worden afgeleid uit de van dien tijd dateerende berichten, die boven, in noot 67 en 68, blz. 154, zijn medegedeeld. Bij blz. 2 4 . 'S) Wat in den tekst gezegd wordt van de zeer bekende Nederlandsche vluchtelingen-geraeente te Londen, dat deze »het eerst in den vreemde zich volledig heeft kunnen organiseeren", is met opzet aldus uitgedrukt, omdat ook reeds vroeger, d. i. vóór 1550, in Duitschland kringen waren van Gereformeerden, die uit de Nederlanden gevlucht waren, en die zich gemeentelijk vereenigd hadden met een eigen predikant, zij het ook, dat de organisatie als kerk nog veel te wenschen overliet. Reeds in 1545 was dit geval in Wezel, nadat aldaar een vrij groot aantal Walen, vooral uit het bisdom Luik, waren aangekomen; volgens de beschrijving, die daarvan gegeven wordt in het goed bewerkte en belangrijke boek van Albrecht Wolters, Reformationsgeschichte der Stadt Weset, 1868, Hoofdst. 10, »Einwanderung der Walonen und Bildung ihrer französisch redenden Fremdengemeinde zu Wesel" (blz. 107—112). ' ' ) De in den tekst bedoelde brief van A Lasco aan Calvijn, waarvan in diens antwoord gesproken wordt, is verloren gegaan. Maar uit datzelfde antwoord is nog duidelijk genoeg, hoe de hier bedoelde twist in de Waalsch-Fransche gemeente te Londen ontstaan was, en ook, tot op zekere hoogte, waarover zij liep. Twee Gereformeerden waren uit Geneve in Londen gekomen, en hadden eenige ceremoniën, die zij in de kerk aldaar zagen, en eenige uitdrukkingen, die zij in de kerk aldaar hoorden, ten sterkste afgekeurd; waarbij zij zich vooral beroepen hadden op de kerk van Geneve en op Calvijn, diens gezag bovenmate verheffende. Wat de ceremoniën waren, die zij wilden veranderd hebben, is niet duidelijk. Maar wel blijkt, wat de geïncrimineerde uitdrukkingen waren: er werd gestreden over de vraag, of men in de kerk Maria «moeder Gods" mocht noemen, en of men, in het gemeenschappelijk gebed van den paus sprekende, hem den naam mocht geven van ibisschop van Rome" of »paus". Calvijn geeft, in zijn brief aan de gansche gemeente, van 27 Sept. 1552, op de laatste vraag een beslist ontkennend antwoord: »Nous faisons trop d'honneur a ces bestes cornues de les appelier Evesques, veu que eest ung mot trop honorable pour eux. Le tiltre de Pape ne convient non plus a ce brigant, qui a occupe le siege de Dieu." Met betrekking tot de uitdrukking »moeder Gods" wil hij gaarne aannemen, dat er bij degenen, die zich daartegen verzetten, onwetendheid was; maar zelf acht hij die benaming toch ook afkeuringswaardig: ïCependant pour aller en rondeur fraternelle avec vous, ie ne puis dissimuler quon trouve mauvais que ce tiltre soit ordinairement attribue aux sermons a ceste vierge, et de ma part ie ne scaurois trouver tel langage ne bon, ne propre, ne convenable. Aussi ne feront toutes gens de sens rassis. Parquoy ie ne me puis persuader quil y ayt eu tel usage

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen