Calvijns invloed op de reformatie in de Nederlanden voor zooveel die door hemzelven is uitgeoefend - pagina 88

80 435, 459 en 470). Op de klacht van Calvijn en zijne collega's, ondersteund door de overheid te Geneve, is dan ook gevolgd, niet alleen dat Zebedaeus werd vrijgesproken, maar ook dat aan diezelfde uitspraak resolutiën werden toegevoegd, waarvan men zeggen zou, dat zij het model zijn geweest voor sommige resolutiën van de Staten van Holland in den Arminiaanschen strijd; daarbij werd zelfs aan Geneve kennis gegeven, dat, indien op Berner grondgebied boeken gevonden werden, van Calvijn of van wien ook, waarin over de praedestinatie of over het Avondmaal anders geleerd werd dan de Heeren van Bern hadden vastgesteld, »non seullement ne les souffrirons ains [d. i. maar] les bruslerons" (uitspraak en resolutie van 3 April '55, Calv. Opp., Vol. 15, p. 543—546). Eerst ruim twee jaren later is die zoo vijandige houding van de Berner overheid ten goede veranderd. En bij Zebedaeus is dit ook geschied, maar nog veel later, toen Calvijn reeds overleden was en hijzelf op zijn sterfbed lag, volgens het bericht van Beza in zijne levensschets {Calv. Opp., Vol. 21, p. 152): »Andreas Zebedaeus, accusator acerrimus, Calvino iam mortuo, quum et ipse iam esset moriturus Neviduni oppido quatuor milliaribus Geneva distante, accitis praecipuis civibus, ultro agnita quam oppugnarat veritate et acta ilia sua detestans, schedas omnes suas spectante se concremari iussit, iudicio certe meliore quam si haec fuissent mille senatusconsultis imperata." De officieele acten en de brieven, die op de procedure van Calvijn tegen Zebedaeus en op de toenmalige actie van de Berner overheid tegen Calvijn betrekking hebben, zijn in grooten getale te vinden in den «Thesaurus epistolicus Calvinianus" op het jaar 1555 {Calv. Opp., Vol. 15, p. 395 vgg.); waarbij echter is op te merken, dat de minute van een ongedateerd schrijven van Calvijn aan de Berner overheid (a. w., p. 537—542) zeker ten onrechte aldaar is opgenomen, en zelfs in dien tijd niet geheel zou passen. Het is zonderling, dat de uitgevers zelven dit niet hebben opgemerkt, daar zij geheel hetzelfde stuk, slechts met uitzondering van de laatste tien regels, reeds vroeger (a. w., Vol. 14, p. 284—289) als afkomstig uit Febr. '52 hadden afgedrukt. ^8) In Calvijns correspondentie wordt M a l d o n a d e het eerst vermeld in 1544, toen Valérand Poullain, in een brief aan Calvijn van 13 Oct. '44, hem liet groeten. Zulke groeten aan hem, en soms ook aan zijne vrouw, komen daarna voor in de naar Geneve aan Calvijn gerichte brieven: van Val. Poullain, van 28 Nov. '44, en 16 en 29 Nov. ' 4 5 ; van Crespin, van Mei '45 (waar hij bij vergissing Magdonade genoemd wordt) en 12 Juli '46; en van Utenhove, van 26 Nov. '49, 23 Aug, en 11 Nov. '50, en 6 Juni '53. Uit de bewoordingen, waarin Utenhove van hem spreekt, blijkt tevens, dat hij tot diens bijzondere vrienden behoorde; terwijl hij voorts ook bekend was met Balduinus, volgens diens brief aan Calvijn van 7 Oct. '45, en bevriend was met den Heer van Falais, blijkens hetgeen Calvijn aan dezen over hem schreef in zijne brieven van 5 Aug. '45, 24 Oct. '46, 25 Febr., 18 en

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen