GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Christelijke wereldbeschouwing - pagina 68

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Christelijke wereldbeschouwing - pagina 68

Rede bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

1 minuut leestijd Arcering uitzetten

68 het evolutionistisch

monisme een

principe, dat elk gezag

wet ondermijnt. De menscli vormt

alle

wereld- en levensbeschouwing

moraal, zijn eigen

naamste

dat

is,

hij,

;

en

het voor-

aan niets dan zichzelf ge1)onden, zichzelf

aan anderen

uitleve en

zijn eigen godsdienst

en

een

moment van

aesthetisch genot

verschaffe.

vallen daarmede ook alle zedelijke instituten,

Natuurlijk

alle instellingen

als

van gezin en maatschappij en

Even-

de laatste bestanddeelen van het weten de zinnelijke gewaar-

wordingen

en

de

of energieën zijn,

in

staat uiteen.

hunne

laatste

bestanddeelen der natuur atomen

evenzoo worden gezin, maatschappij en staat

oorspronkelijlve elementen, de individuen, of conse-

quenter nog, wijl deze ook w^eer samengesteld ten,

driften, hartstochten opgelost.

geen

ideeën,

jectieve

zedelijlve

Er

zijn

banden,

zijn, in instinc-

immers geen obgeen

vaststaande

ordeningen meer, die deze elementen saamhouden en organiseeren.

Maar evenals desniettemin onze geest

om algemeene ons

begrippen te

formeeren

te

om

gedwongen, schappij.

evenzoo wordai wij wel door den nood

;

individuen te groepeeren tot eene maat-

de

Zedelijke verplichting bestaat daar niet voor,

wel physische dwang.

dwang

zakelijk;

evenzoo 1).

Door een

fictief

maar

verdrag of door den

der omstandigheden sluiten zich de menschen aaneen.

De algemeene

ten

er niet buiten kan,

vormen en eene natuur buiten

de is

Zoo

begrippen zijn nomina, alleen subjectief nood-

natuur

is

een

schepping van onzen geest, en

de maatschappij een product van sociale instincslaat,

niet krachtens ethische noodzakelijkheid,

maar door practische motieven, door oeconomische

factoren,

het individualisme in socialisme, de autonomie in heteronomie, Mechanische 1) Vergelijk een artikel van Ludivig Stein Staatsauffassung, Deutsche Rundschau Aug. 1904. S. 249 :

und

— 263.

organische^

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904

Rectorale redes | 104 Pagina's

Christelijke wereldbeschouwing - pagina 68

Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904

Rectorale redes | 104 Pagina's