Christelijke wereldbeschouwing - pagina 19
Rede bij de overdracht van het Rectoraat aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
19
physica
maar
is,
geen antwoord, den
dit is
De denkbaarheid en
schap waardig.
man van weten-
Icenbaarheid der wereld
zeker de onderstelling van alle weten, maar deze onder-
is
stelling
van
is
zoo groote beteekenis, dat
Wie
gerechtvaardigd moet worden.
moet zichzelven
negeeren,
zouden
criticisme
ook
wij geneigd waren,
heden ten
wij
onzacht
alleen
einer
Anschauung"
oordeel, dat ons,
maar
uit
tijden
doen en
zijn
dit
door
bezwaar
het
te
empirio-
op de vingers worden getikt.
i) ;
maar ook Mach en Avenarius
wanneer
gezichts-,
Want
zijn
van
wij van een lichaam spreken, alleen
en temperatuur-waarnemingen wer-
tast-
kelijk en objectief gegeven zijn.
meening
dage
van
om
noemt Nietzsche het begrip de „Begnibnisstatte
niet
bepaalde
wetenschappelijk arbeidt,
anderen rekenschap
Indien
geven.
laten
en
ingedacht en
zij
De
wereld bestaat naar hun
uit physische dingen en psychische subjecten,
niet
kleuren, tonen, drukkingen, temperaturen, ruimten,
enz.,
dat
is
de eenvoudigste bestanddeelen onzer
uit
gewaarwording. Wanneer wij desniettemin van lichamen spreken, dan geschiedt dat alleen, omdat wij elke gewaarwording niet telkens afzonderlijk
en
tisch
oeconomisch
kunnen opnoemen en dus,
belang,
die gewoonlijk iu verbinding
groep
samenvatten.
met elkaar voorkomen,
Voorstellingen,
intellectueele
noodhulp, tisch
1)
zijn abbre-
„Gedankensymbole" voor een groep van gewoonlijk
verband met elkaar voorkomende elementen.
in
tot eene
begrippen beantwoorden
dus niet aan eene objectieve werkelijkheid, maar viaturen,
uit prac-
een aantal gewaarwordingen,
om
maar
waarde
;
hebben geen zij
dienen als
ons voorloopig in de wereld te orienteeren en prac-
van dienst
Rittelmei/er,
alleen physiologische
Zij
t.
te zijn.
Het
a. p. blz. 15.
zijn niet
de lichamen, die de gewaar-
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 20 oktober 1904
Rectorale redes | 104 Pagina's