GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Modernisme en Orthodoxie - pagina 20

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Modernisme en Orthodoxie - pagina 20

Rede gehouden bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

18

en onder supranaturalisme, overeenkomstig de etymologie, de erkenning verstaan van eene orde van dingen, die objectief ligt buiten en boven de natuur en subjectief buiten het bereik van het menschelijk kenvermogen ^^). Dan echter is aan het woord zulk een ruime zin geschonken, dat het volstrekt niet meer geschikt is, om alleen die richting aan te duiden, welke hier te lande als orthodoxe tegen de moderne overstaat. De rationalisten der achttiende eeuw zouden er ongetwijfeld tegen opgekomen zijn, als men hen als loochenaars van al het supranatureele had willen voorstellen, en met de eigenlijke naturalisten, zooals Zeno, Epicurus, Lucretius uit den ouden, of Feuerbach, Czolbe, Dühring, Haeckel uit den nieuweren tijd ^*) in ééne klasse had willen samenvoegen. Want zij geloofden aan het bestaan van een persoonlijk God, die boven de natuur verheven was, hielden vast aan de zelfstandigheid en onsterfelijkheid der ziel, en waren van het recht en de noodzakelijkheid van den natuurlijken godsdienst ten stelligste overtuigd. Zelfs behoefde een bezonnen rationalist volgens Kant nog niet de werkelijkheid van alle bovennatuurlijke openbaring te loochenen, indien hij van hare erkenning maar niet den godsdienst zelven afhankelijk maakte "). Eerst wanneer het rationalisme tot loochening van alle bovennatuurlijke openbaring voortschrijdt en geene orde van dingen meer erkent, die van de natuur onderscheiden en boven haar verheven is, gaat het in eigenlijk naturalisme over. Tegen zulk een naturalisme hebben nu waarlijk niet alleen de zoogenaamde orthodoxen, maar zeker ook vele woordvoerders en volgelingen der moderne richting bezwaar. Toen de moderne theologie hier te lande omstreeks het midden der vorige eeuw opkwam, kenmerkte zij zich inderdaad door haar antisupranaturalisme, door de besliste loochening van alle openbaring en wonder. Zij zag zich door het innemen van dit negatieve standpunt verplicht, wijl de nieuwere natuur- en geschiedwetenschap naar hare meening onweerlegbaar had aangetoond, dat er van een orde der din-gen buiten en boven de natuur geene sprake meer is, dat alles ook op het gebied des geestes natuurlijk toegaat en dat de tijd van het wondergeloof onherroepelijk voorbij is. De theologie moest dit voet-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1911

Rectorale redes | 60 Pagina's

Modernisme en Orthodoxie - pagina 20

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1911

Rectorale redes | 60 Pagina's