Verdienste of genade? - pagina 54

Heilige Stoel, een beslissing, die echter sindsdien is uitgebleven "'^). Vanuit de R. K. sacramentsleer is dit uitblijven van een besHssing wel begrijpelijk. Baius, die nog de laatste fase van het concilie van Trente meemaakte, mocht dan de problematiek van de attritio in verband met het ontbreken der caritas aan de orde stellen, zijn visie werd afgewezen. En toen Quesnel en Jansen en de synode van Pistoja in 1700 de contritio accentueerden en daarmee althans een greep deden naar de correlatie tussen de boetvaardigheid en het heil, stond het Jezuïtisme op om de kerk opnieuw te stuwen in de richting van het attritionisme. Maar niet alleen in het attritionisme zien we het probleem, maar ook in het contritionisme, dat in de natuurlijke sfeer de caritas opneemt. Deze liefde speelt een grote rol in de noodzakelijke conditie voor het boete-sacrament, wanneer de vraag aan de orde komt naar de oorsprong van deze vereiste conditie, nl. het verachten van de zonde, die de liefde impliceert. Baius werd veroordeeld vanwege zijn scherpe scheiding tussen de caritas door de Heilige Geest èn de liefde voor de wereld als cupiditas vitiosa ^'^^), waartegenover geponeerd werd de mogelijkheid van een „natuurlijke" Kefde tot God ^''^) en van hieruit wordt ook in het contritionisme het spanningsmoment zichtbaar. Het is dan ook begrijpelijk, dat er stemmen zijn opgegaan, die zeggen, dat '^''^) De verwijzing in het decreet naar de „commune" opinie (hodie) onderstreept de mogelijkheid van het attritionisme binnen de kerk. Bellamy zegt op grond hiervan, dat de twee meningen niet op één lijn worden gesteld (Diet. Théol. Cath. I, pag. 2261). ^'^2) „Omnis amor creaturae rationalis aut vitiosa est cupiditas, qua mundus diligitur, quae a Johanne prohibitur aut laudabilis iUa caritas, qua per Spiritum Sanctum in corde diffusa (Rom. 5 : 5), Deus amatur" (Denz. 1038). Vgl. in de „Errores Jansenistarum" de onderscheiding tussen „dilectio Dei" en „düectio mundi" (Denz. 1297) en t. a. V. Quesnel in dezelfde geest, nl. contra: „Non sunt nisi duo amores.. . amor Dei" èn „amor, quo nos ipsos ac mundum diligimus" (Denz. 1394). Vgl. voor de huidige verhouding ten opzichte van Baius (ad hoc) het boeiende art. v. P. Schoonenberg: De genade en de zedehjk goede act (Jaarb. Kath. Theol. 1950, vooral pag. 224 v.). 173) Vgl. over Baius: J. P. van Dooren, Michael Baius. Zijn leer over de mens, 1958, pag. 55 v.; C. P. T. Rijper, Natura in het Vaticanum, G. Th. T., 1957, pag. 65 v.

52

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen