Bet Persoonlijke in de mystiek.

Men vertelt kwaad van de mystiek, wanneer toen beweert, dat zij! persao, nlijkheid-idooidenid is.

Wel laat het zich begrijpen, hoiei men tot zulk een beschuldiging komt.

Wie de historie kient, weet, hoe er velen, diei zich als leidslieden voor het mystieke leven aandienden, zich van pantheistische smetten niet vrij hielden.

Zijl voelden hun „Uc" uitvloeien in het „al" en vereenzelvigden dit „al" met „God".

Zij' beschreven helt ho'Ogste mys-üeke genot als geestehjke bedwelming', waarbij zij' het bewusltzijn van eigen bestaan verloren en omvademd werden doOT het ééne Goddehjfee Zijn.

Dit stelden zijj zich als doel van het eehzatoö verteer met God voor, dat zij! alle üjidelij'kheid! vergaten, om' te worden inigesmolten in die groote, onbegrensde, ongiedeeide eeuwigheid.

En ja, zóó ging ten slotte de persoonlijkheid in de mystiek onder.

Maar dat was ontaarding van de mystiek'.

Daarbij had de niystiek haar wortelen uit haar van God bestelden vo-edingsboidem, de Schrift, teruggetrokken om ze te laten heenkruipen naar het onwerkelijk idealisnie van het droomend', natuurlijk toenschenhart.

Ze keerde terug naar de arme, eeïste bte^ginsefen van het heidendoto'.

Echt-christelijktei mystiek is juist in hooge mate persoonlijk.

Zij onderstelt een band tusschen tweeërlei „ik": een menschelijk en ©en Goddelijk.

Zij erkent maar niet het bestaan van tweeërlei sfeer: de eindige en de oneindigie, de. tijdelijklel en de eeuwige.

Zij peinst niet over heit geheel opgenömien worden in een toiestand van onbeschrijflijke zaligheid met verlies van alle zelfbewustzijh.

Doch zij wil zien van aangezidit toit aangezicht.

De zid. weet zich. perisoanlijjlj' geplaatst tegeaoveï ©en Bensoon.

Zij spreekt, zij fluistert, zij zingt' van. „ik" eoi „Hem".

In haar ruisoht het Pauluswoowl: opdat ik H e m kenne.

Hem!

Den Bruidegom !

Den lieven Persoon, van wien de apostel in de vorige verzen verklaard heeft, dat hij' ook alle dingen schade acht te zijtn om id'e uitoemendheini der kennis valn Christus Jezus^ „mijnen" Heere.

Van Wien hij! herhaalt „om wietos wil ik al die dingen schalde .gereltenid. heb en adhl die drek te zijn, opdat ik Christus moge gewinnen."

In 'Wien hij! wenscht „gevonden" tei wordön.

Als gij' persoonsgemeenschap: met den levendien Christus onderhoudt, dan kunt gij' in ide algemeen religieuse mystiek onzer dajgen niet ademen.

Dan laat gij' u niet misleiden 'idoior mystiek getinte termen, waarvan tha; ns mienige geestelijke richting zich bedient.

Intuitief raadt gij' het ontz: aglijfcé verschil.

Ook uw mystieke omgang .wondt dan beheerschlt door de verzekering van uw Heilan'd: niemand komt tot den Vaider 'dian dQor Mij'.

En wanneer gijl dan anderen hooïti besahrijven hun zich één-oelen met Grod, hun ingaan in de Goddelijke liefde, dan kan uw hart soms schreeuwen van pijjn.

Want uw Jezus woidt opzijl gedron'gen, noni actief gemaald, overbodig verklaard.

Uw Jezus, in Wien gij', ail uw zaligheid vondt.

Uw Jezus, die u tot den Va'der bracht en straks als een reine bruid voor den Viaid'er stellen zal. Ware Imystiek heeft met Christus te doen.

En gij-, die .aardsch zjjt, kunt u van, den Drie-' eienige (geen ooncrete voorstelling vorm'en.

Hij is drie-persoonlijk, nlaar Zijn persoolnlijk-zijn is voor uw besef zulk een donker mysterie.

Werdt gij' rechtstreeks tegeno.ver God geplaatst, gij' zoudt, indien gij mystieke neigingen haidt, gewis ook panthedstische doolpaden inslaan.

Maar gij' komt i-echtstreeks tegenover den Middelaar te staan.

En Christus kimt gijl u als Persoon eenigermale voorstellen.

Om'dat Hij met u ook' mensch is.

Daarom vooral kan in oogenblikken vajn' züiveïe mystiek het persoo'nlijke zoo machtig trekken.

Er ligt hartstocht naar een Persoon in uw zielsverlangen: dat ik Hem kenne.

Het persoO'nlijke komt in de mystiek niet achteraan, maar gaat voorop.

„Opdat ik Hem kenne". Dit maakt deel uit van Paulus' mystiek program.

Maar het staat daarop bovenaan.

Dan volgen: , ; en de kracht Zijber opstanding en de gemeenschap Zijins lijdens, Zijn dood gelijkvormig worden."

Gij ziet, hoezeer de mystieke kennis van de onderwijzende kennis onderscheiden is.

Als gijl Christus nog moet leeren kennen, 'dain wordt gij' eerst onderricht van Zijn Ujlden en sterven, daarna van Zijn opstaniding om lemdelijk' daaruit het gevolig te trekken, dat Hij' voor u onmis-; baar is, zoo gijl zalig zult worden.

Door Zijn werk naldert gij den Persoon.

Maar , als gijl ©en discipel van Christus geworden en aan het mystiek beleven toe zijt, dan keert gijl die orde. om'.

Dan begeeft gij u eerst toit Iden Persoon, voorts pas tot Zijn werk.

Dan mint ge Hem niet om Zijln weldade'n, niet oha Zijin beloften, niet om Zij'n volk', maar om Hem'zelf. ;

Omidat Hij' het is.

Naar Zijn Persoon heft uw ziel zich op.

Naar Zijix persoon strekt gij als; het ware begeerende armen uit. '

Zijn Persoon te omhelzen blijft de onbedwingelijke inspiratie van alle gelooviig© mystiek.

Om Zijn. Pea'soon noemt gij Hem uw Eenige, den Schoonste aller menschenkindenen, het Leven van uw leven, uw Lust en uw Lied.

„Opdat ik' Hem, kenne".

Paulus had ook 'kannen schrijven: opdat ik Hem lieve. Of ook: opdat ik Hem; lervare in mijn hart.

Maar hij geeft de voorkeur aan het: opdat ik Hem kenaie.

Ook lal weer om het persoonlijke.

Bij' kémien moet ietsi ais een voorwerp liggen onder uw oog, inoet iemand als leven'de gestalte voor u oprij'zen.

Gij vormt u een beeld tegenover u.

Gij hebt behoefte aan omgrenzing, aan lijnen.

Zoo moet gij uw Jezus geestelijkerwij'si kunnen tasten.

Uw vinger kunlnen leggen in het teeken Zijner nagelen.

Het is u in mystieken toiestatnjd' niet genoeg, dat gij uw Jezus geniet.

Gij wilt Hem met bewusthei'd genieten. Want alleen bewust gen'0; t is zalig genoi.

De kermis mag; aan uw liefde 'en ervaring niet onttrokken, maar moet ermee versmelten.

Zoozeer moeten zij: één worden, dat gij liefhebt rdet uw hoofd en kent met uw hart.

Gij moet bijl jizelf gewaarwio^rden de mystieke verbinding vap: persoon aan Persoon.

De mystiek' draagt u ver wejg van het nuchtere of dwepende wereldkind.

Ook het wereldkind begeert: opdat ik kenné.

Opdat ik ke-nne het geheim van het succes.

Aldus hij!, die belust werd op eer of vermogen. En hij scherpt zijn doorzicht. En hij' slaagt. En hij wordt gevierd. En hij daalt ten grave. En hij wordt verheerlijikt door keikhoifred'enaars. En hij moet alles' achterlaten.

Opdat ik kenne het geheim van de wetenschap.

Aldus ide geleerde. En hij' zit dag '^n nacht over boeken gebogen. En hij' schrijft boeken, die vele drukken beleven. En hij is er xeker van, dat in die boeken zijb. naani zal voortleven. Zijn naam. Niet zijii perso-on. Want zij'n lam^i is uitgebluscht. Zij'n ziel huilt in het donker.

Opdat ik kenne het geheim van de schoonlieid'.

Aldus de ijldele. En zij weeitj te betooiveren eh te belezen. Zijl speelt mat harten. En zij' veroudert. Zij' ve'rwelkt. En zij treurt, omdat haar macht van haar is geweken. En ziji wordt vajn de mensohen verworpen als ietsi walgelijfcs.

Opdat ik fcerme het geheim; van ü'e liefde.

Aldus de teëdere. En ziji hecht zich aan den' vereerde. Zij voelt zich stil gelukkig' aan zijn zijde. En ziji voelt iets vlij'mjen. Het is scheidensi pijn. En zij' gaat alleen door 't leven' mte't een ge­ broken hart.

Opdat ik Hein kenne.

Aldus de christen, die zich tot de mystiek heeft gewend.

En hij voelt zich opg'eheven tot zijn Heere.

Nu in de werkelij'kheid van dien 'geest.

Straks in de werkelijkheid van de ziel.

Eens in de werkelijkheid van zijn volle persoonlijkheid.

Hij leeft, zöoals hij nog nooit heeft : geleefd. Omdat hij' kent, gelijk hij nog nooit heeft gekend. Want het is ©en woord van Hem:

„Dit is het eeuwig© leven, dat zijl U kennen, den eenigen, waarachtigen God en Jezus Christus, Dien Gij gezonden hebt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen