PERS-SCHOUW.

Prof. Bouwm'an introduceert het merkwaardige en vefheugende nieuwe blad „De Hongaarsche He^ raut" aldus in „De Bazuin"':

De Gereformeerde broeders ia Hongarije besloten een Hollaadsche uitgave van de „Kalvinista Szemle" uit te geven onder den naam van „De Hoogaarsche Heraut".

Deze uitgave is van bijzondere beteekenis. Tot hiertoe was er in Nederland weinig kennis van de toestanden in Hongarije. Er was wel . een band tusschen ons land en Hongarije, maar deze liep Mjna uitsluitend over Utrecht, waar geregeld Hongaarsche studenten kwamen studeeren.

Daardoor kwam het dat bijna 'al de Nederlandsche theologische richtingen ook in Hongarije hebben nagewerkt. Maar deze invloed is niet wederkeerig geweest. Nederland nam ma^r weinig of geen notitie van wat in Hongarije gebeurde.

Dit is in de laatste jaren eenigs.zins anders geworden. En de nauwere betrekking die is aangeknoopt werd mede aanleiding, dat onze Hongaarsche broeders het noodig oordeelden om onze Gereformeerde Kerken en onze Gereformeerden nader in to lichten over hun kerkelijk leven. Zij willen dat doen in de Nederlandsche taal. Vandaar de uitgave van een maandblad, dat niet alleen als een spiegel de gewichtigere gebeurtenissen van het heden zal weergeven, maar ook wil inlichten omtrent de geschiedenis en het leven van de Hongaarsoh-GerefO'rmeerde Kerken.

Wij juichen de uitgave van dit blad toe. Er is een levendige belangstelling in ons land voor wat in Honga7ije - voorvalt, vooral sedert het bezoek-der Nederlandsche professoren en de oprichting van het comité voor de uitbreiding van Gods Koninkrijk in Hongarije, en sedert er een groot aantal Hongaiarsche .kinderen hier gastvrijheid vonden. De nadere kennismaking met de Hongaarsche Kerken heeft ons kerkelijk leven verrijkt. Wij hebben onze roeping om ook de gemeenschap der heiligen te oefenen beter verstaan. Onze gezichtskring is verbreed. Wij' hebben met blijdschap opgemerkt hoe daar de oogen beginnen open te gaan voor de diepte en de schoonheid OTizev Gereformeerde belijdenis. En daarom begroeten wij' dit HoUandsche maandblad met bijzondere blijdschap.

Het eerste nununer is rijk aan inhoud. Prof. Dr J. Kovats, • de welsprekende Hoogleeraar te Boedapest, tevens lid van het parlement, geeft een eerste artikel over: .„De geschiedenis van de Hongaarsche Kerken". Dr Biberauer, de beminnelijke en trouwgereformeerde directeur van het ziekenhuis Bethesda, licht ons volk over deze Uitnemende stichting in. Daarna volgt de rubriek: Gemengde berichten.

In deze rubriek lezen wij, dat Ds Biberauer en Ds Van Galambos van 1—30 November in Nederland vertoeven om lezingen te houden in het belang van Bethesda en van „De Hongaarsche Heraut". Hun adres is: MeJ. M. Verhij', Nassaustraat 42, Utrecht. Wij hopen, dat deze Nederlandsche uitgave van „De Hongaarsche Heraut" aan het voorgenomen doel zal beantwoorden, en dat velen deze uitgave zullen steunen. De abonnementsprijs bedraagt één gulden per jaar. Indien in ons land een genoegzaam aantal abonné's genomen wordt zal dit blad tevens tot steun dienen voor de Gereformeerde Kerken in Hongarije.

Uit „de Hongaarsche Heraut" zelf Aemen wij het inleidend artikel van Ptof. Sebestyén over:

Ter in leiding.

Sinds mijn kerkelijk weekblad (de „Kalvinista Szemle" —„De Hongaarsche Heraut") tot ondersteuning van de Geref. beweging in Hongarije verschijnt, heeft men mij in Holland telkens gevraagd, om óf berichten in het Duitsch of HoUandsch" in de Hongaarsche uitgave van mijn weekblad te plaatsen, öf als het mogelijk was, eens in de maand een afzonderlijke uitgave te doen verschijnen, die dan-maandelijks een goed overzicht gaf van de gebeurtenissen in Hongarije op kerkelijk en vooral op Geref. kerkelijk gebied.

Wij hebben lang hierover nagedacht, en in aanmerking nemende de groo'te en nog. steeds grootei wordende belangstelling, die in de laatste jaren juist onder de Nederlandsche Gereformeerden vooi ons volk en in het bijzonder voor onze Gereformeerde Kerken is ontwaakt, scheen het ons een niet nutteloos werk te zijn om een maandelijksche kleine periodiek uit te geven, die dan ons kerkelijk leven met het Nederlandsche in een, tot nu toe nog niet bestaande, nauwe aanraking zal brengen. Wij hopen, dat wij hierdoor ook een arbeid van kerkhistorische beteekenis verrichten. 'Want wel is het waar, dat op kerkelijk gebied tusschen de Nederlandsche en-Hongaarsche Gereformeerden al vele eeuwen lang contact is geweest, maar deze aanraking in den loop der geschiedenis was, naar onze meening, van den eenen kant te eenzijdig en van den anderen kant te beperkt.

De situatie was n.l. deze, dat wiji, Hongaren, door onze in Utrecht stiideerende Gereformeerde stxidenten steeds op de hoogte bleven van de Nederlandsche kerkelijke toestanden en er hebben bijna al de Nederlandsche theol. richtingen ook in Hongarije nagewerkt; maar deze invloed is niet wederkeerig geweest en de Nederl. theologische wereld ^n het kerkelijk leven nam, en kon geen notitie nemen, van alles, wat bij ons in den loop der eeuwen gebeurde. Zoo kan men het dus verklaren dat bijna al de buitenlandsche theol. werken, en zelfs de handboeken van kerkgeschiedenis, enz. betrekkelijk weinig of soms heelemaal niets zeggen over Hongarije; en als zij iets geven, dan is dat te weinig, of soms minder juist uiteengezet.

In dezen ongezonden toestand moet eindelijk eens verandering komen en het wordt hoog tijd, dat de Nederlandsche theologische wereld in haar eigen taal omtrent ons kerkelijk leven op de hoogte wordt gebracht. Met dit ideaal voor oogen, hebben wij besloten, om, met de hulp van verschillende Hongaarsche professoren en predikanten, die in Holland gestudeerd hebben, maandelijks een HoUandsche Uitgave van ons weekblad te laten verschijnen, die niet alleen als een spiegel de gewichtigere gebeurtenissen van het heden zal weergeven, maar ook terug willen gaan in het verleden en hulp zal kunnen bieden aan iedereen, die iets meer wil weten van de geschiedenis en het leven van onze Hongaarsche Gereformeerde Kerken. Wij hopen, dat de Heere onzen arbeid rijkelijk zal zegenen, zoodat ook door dit nietig blaadje in de harten van de Nederlandsche Gereformeerden warme belangstelling en liefde voor onze Kerken moge gewekt worden.

Over het onderwerp, dat wij tot voorwerp: van onze actie gemaakt hebben, schWjft „De Hervorming" op een toon van tintelend optimisnie:

Reformatjie.

Den Sisten October zijn ons aller gedachten natuurlijk weer gericht geweest op het groote feit van Luther's optreden in Wittenberg. Wij hebben getoefd in lang voorbijen tijd en gedacht aan wat wij de „Reformatie" plegen te noemen.

Maar reformatie is er in de wereld altijd, weinig is zóó blijvend als hervorming. Want leven en wereld zijn altijd in groei, alleen, in sommige tijden is de hervorming wel zéér evident.

Als de tijd van Luther is de onze er een van hervoitning. Wij, midden in overgangstijd, weten de moeilijfcheden die verbonden zijn aan zulke omwentelingen, wij zien overal de onzekerheden, de ondergangen, de vertwijfelingen.... En menig hart gaat terug naai' den ouden tijd en vraagt om een Luther, een Lüther, die orde in het geestelijke leven schept, die form.uleert wat vaag en onomlijnd nog is in nieuwen groei. Wie , zoo doet ziet den Hervormingstijd wel , zeer eenvoudig: hij ziet donker-gekleurde Middeleeuwen, vol duisternis en Roomsohe domheid, hij ziet Luther komen om de duisternis door het nieuwe licht op .de vlucht te jagen. En triomfantelijk ziet hij dit licht in «teeds grooter klaarheid dagen.

Inderdaad is dit alles veel gecompliceerder dan deze simpele voorstelling ons zou kunnen doen gelooven. Het oude gaat nooit op eenmaal onder en het nieuwe komt nooit op eenmaal op. Er zijn baringsweeën en die baringsweeën vertoonen zich niet alleen op godsdienstig gebied, het heele leven wentelt , naar - nieuwen inhoud en vormen. Alles komt o-p losse schroeven te staan en de ernstige mensch van toen, met het verlangen te conserveeren, geloofde even sterk in den ondergang als de menschen van nu. Het aspect van de wereld had een even wanhopig aanzien als' het in onze tijd doet, en de klachten over ontaarding en ondergang, zij klonken even luide als wij ze nu booren. Wij denken aan uitingen als van Erasmus, die over de Evangelischen sprekend, zegt: „Wij hebben vier Evangeliën en jagen bovenal vier dingen na: een goede tafel, inschikkelijke vrouwen, eenig kapitaal en alles doen, wat ons gelieft." En treft ons niet in de klachten van Anna Bijns, dat zij over den ondergang van het „goede oude" jammert precies zoo als men het heden ten dage doet?

En had Luther op eenmaal zijn nieuwe wa'arheden in nieuwe formules klaar? Wij weten wel beter.

Dat de dingen — zij het in het algemeen dan — zich in, de historie herhalen, is een moed-gevend ding en een sterke gedachte. Zooi min als toen de wereld is ondergegaan, zal zij nu ondergaan. Maai wij die ZOO'gaarne vergelijken^lijden zoo schrikkelijk aan kortzichtigheid. Onze vergelijkingen met hef wei-aangename van vroeger-mee-beieefde dagen zijn zoo waardeloos; in dit alles zijn wij zeer subjectief,

Dat er ontaarding is in onze dagen, wij zullen het niet gaarne tegenspreken, maar zij bevestigt het feit en het geloof, dat wijl naar een nieuwen tijd gaan. Crisis gaat altijd aan nieuwe toestanden vooraf.

En als wij nu niet hooren tptMe conserveerenden, dan kunnen wij met vol geloof de komende dingen afwachten. Wij zien niet overal de klare en duidelijke lijnen waarlangs de dingen komen. Wij, weten, dat in kenteringstijden veel van het nieuwe onklaar mo«t zijn. Maar wij zijn overtuigd, dat het altijd zich bezinnen den mensch onvruchtbaar maakt.

En daarom, wenden wij ons weer tot Luther, den groote, en getuigen wij van hem: hij was een man met durf en geloof, hij wist niet alles met groote klaarheid en had het nieuwe niet uitgeteekend en uitgerekend voor zich, maar hij wist enkele dingen .zeker en stellig, en daarmee durfde hij den sprong wagen.

Mogen wijl enkele zekerheden hebben, maar die dan ook zeer vast, waarmee wij de toekomst geloovig tegemoet gaan!

In hetzelfde blad vinden we Wet relaas van een zeer Imoeizjaam] pogen om Wet probleem-: de Kerfe en de jongeren — prak'tisoh op' te lossen: '

Vrij zinnige jongeren - kerk.

De toenemende belangstelling van de .jongeren in het godsdienstig leven, zichtbaar O'.a. in 't welslagen der kampen van de V.C.S.B. in de oprichting en groei van de V.C.J.B., gaat zeer zeker samen met een afkeer van het kerkelijk leven, of althans van den vorm waarin de verschillende kerken godsdienst tot de menschen brengen. Over. 't algemeen wordt de godsdienstoefening dan ook niet door jonge menschen bezocht.

Deze toestand deed den wensch ontstaan op een nieuwe wijze in deze behoefte te voorzien. Te Haarlem kwamen enkele ouderen bijeen om, in vereeniging met jongeren, een gemeenschap te stichten onder boivengenoemden naam.

Een Raad van Advies werd samengesteld, wiens taak het is voorlichting en leiding te geven aan het Bestuur, dat bestaat uit jongens en meisjes uit verschillende kringen. Dit Bestuur treedt geheel zelfstandig op, het noodigt sprekers uit, regelt de godsdienstoefening. De inkomsten bestaan uit bijdragen van belangstellende geestverwanten, gemeenten en vereenigingeji, die de beteekenis van deze nieuwe beweging inzien en voor de ontivikkeling van het godsdienstig leven en de vrijzinnige beginselen dezen vorm den juisten achten.

Voorloopig wordt er om de vier weken op Zondagmorgen een godsdienstoefening gehouden, waartoe een kampleider of een bekend spreker wordt uitgenoodigd. Hem wordt overgelaten hoe hij zijn toespraak wil inkleeden, mits ze religieus en bevattelijk zij voor jongens en meisjes van 14 tot 19 jaar. Slechts voor dezen leeftijd staan de samenkomsten open; aan ouders of belangstellenden wordt alleen op verzoek toegang verleend.

„Vrijzinnig" wordt deze kerk genoemd! Daar de orthodoxen een jaai' geleden met een jeugdkerk zijn begonnen, moest deze vereeniging een duidelijk stempel dragen. Niet alleen „moest" zij dat, maar zij zal 't ook! Ruim van opvatting zal zij toch zeer juist haar weg weten te vinden tusschen de andere richtingen!

Vrucht van ernstige overwegingen, die-bedoelen in de bestaande behoefte naar nieuw leven te voorzien en het vrijzinnige b< ïginsel hoog te houden, zal zij alle sleur trachten te vermijden. Jong en levenslustig zullen deze kerkgangei-s samen eenige oogenblikken ernstig zijn, en Jong met jong zullen zij; zingen en bidden.

Moge deze vrijzinnige jongeren-kerk den jongeren iets goeds en blijvends zijn en zich krachtig ontwiltkelen!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen