GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Ontwerp-Stembusprogram.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Ontwerp-Stembusprogram.

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

I.

Verschenen is bet ontwerp-Stembusprogram der Antii'cvolutionaire Partij.

Wij kunnen er niet aan denlien bet in onze kolommen over te drukken.

Breede ruimte zou daarvoor noodig zijn.

En het animeert den lezers niet, wanneer bun eerst ill eenige nummers niets dan overgenomen lectuur wordt voorgezet en dat dan pas de bescbouwingen aan liet woord komen.

Liever geven wij' bun den raad, zoo zij bet ontwerp-Stembusprogram nog niet liebben gelezen en zoo zij het gaarne zouden herlezen, bet zicb aan te scbaffen, want het is ook afzonderlijk verkrijgbaar gesteld.

Overigens zullen wij ons best doen, de vraagstukken, welke zicb bierbij voordoen, zoo duidelijk mogelijk, 'aj het dan ook met de noodige beperking, te bespreken.

Het ontwerp-Stembusprogram voor de stembus van 1925 begint met een korte inleiding en besluit met een nog korter slotwoord, maar de groote tusscbenmoot bestaat uit bet Program van Actie, dat bij de verkiezingen van 1922 de richting beeft aangegeven.

Dat Program van Actie van 1922 staat er letterlijk in afgedrukt.

Eaardoor mist bet ontwerp-Stembusprogram voor 1926 noodzakelijk de bekoring en de gloed van bet fonkelnieuwe. .'

En nu zou er op zichzelf over te praten zijn of niet zulk een inkleeding bad kunnen gekozen worden, dat het Program van Actie van 1922 niet door toelichtende noten en toelichtend slot, maar in den tekst zelf ware omgewerkt tot een ontwerp-Stembusprogram, dat op de tegenwoordige omstandigheden is berekend.

Een nieuwe, frisscbe vorm beteekent gewoonlijk een psychologisch voordeel.

Maar dit is toch bijzaak.

Zelfs moet gekonstateerd worden, dat bet ontwerp-Stembusprogram juist den indruk wil keeren als zou het een nieuw program zijn.

„Overigens", zoo leest men, „wenscbt bet C. C. ^alielijk te volbarden bij bet Program van Actie, waarniede het de verkiezingen van 1922 tegemoet ging, voorzoover dat program nog niet is uitgevoerd en onder de sinds 1922 gewijzigde omstandigheden nog uitvoerbaar is." • i

En aan het eind vindt men nog de motiveering, 'dat moet aangestuurd worden op de verdere uitvoering van het Program van Actie van 1922, mutatis mutandis (naar de omstandigheden gewijzigd natuurlijk), „o p - dat niet de meening postvatte, dat zulk een Program meer een verzameling van wenschen is, dan de uitdrukking van een bepaald verlangen."

Het laatste liet ik spatiëeren.

Ee juistheid van die motiveering kan o.i. moeilijk worden betwist.

Dat aan het Program van Actie van 1922 zoo krachtig wordt vastgehouden, is een gelukkige greep.

Het kan niet anders dan vertrouwen wekken.

Partijen, die de verantwoordelijkheid niet zwaar op zicb voelen drukken, dat H. JVl. de Koningin een of meerdere mannen uit baar midden tot Dienaars der Kroon kan roepen, kunnen op haar Program van Actie van alles zetten, tot de meest utopistische dingen toe.

Maar een partij als die der antirevolutionairen heeft met meer ernst te werk te gaan..

In haar Program van Beginselen stippelt zij uit, in welke banen bet Staatsieven naar bet Woord Gods behoort te worden geleid.

In haar Program van Actie beperkt zij zicb echter tot het eerst noodige.

Natuurlijk beeft zij er voor te zorgen, dat zij dit Program van Actie niet overlade.

Dat zou immers ten gevolge hebben, dat vele punten voor onberekenbaar langen tijd zouden moeten worden Jiiiigesteld.

En dat zou allerminst van goede taktiek getuigen.

Want naar bet Schriftwoord krenkt de uitgestelde boop het hart.

Daartegenover mag een Program van Actie ook weer niet te mager zijn. Het mag niet over te veel jaren loopen — zeg 25 — maar ook niet over te weinig. Aan bet eind van een Kabinetsperiode moet er altijd nog wat over zijn.

Welnu, er is thans nog wat van 1922 over.

Genoeg zelfs om een nieuwe periode in te gaan.

Dan ligt bet voor de hand, nietwaar, dat men — bet onuitvoerbare er af gerekend — dit weer op bet Stembusprogram zet.

Wat men in 1922 bet eerst noodig verklaarde, kan nu, na 2 jaren, moeilijk voor niet meer noodig of niet meer eerst noodig worden gehouden.

Dat zou meer van politieke kortzichtigheid dan van politiek doorzicht blijk geven.

In het opnieuw aan de orde stellen van bet Program van 1.922 ligt de verklaring, dat onze Partij zich toen niet heeft vergist.

Maar bet doet meer.

Het geeft een gevoel van vastheid.

Het zegt, dat wij niet meedoen aan sohommelpolitiek.

Daarom kan het vasthouden aan bet Program van 1922 niet anders dan worden toegejuicht.

Niet minder toejuiching verdient de inleiding, waarin gesproken wordt van zuivere beginselpolitiek.

De doodstraf-kwestie.

In bel land teruggekeerd, las ik niet zonder ontsteltenis, dat de doodstraf in zekeren zin onder ons weer tot een kwestie geworden is.

Na de Lobman-zaak schenen we' in deze in heerlijke eenstemmigheid te leven.

De plicht van de overheid om in bepaalde gevallen met den dood te straffen behoorde tot die dingen, die cnder ons zekerheid badden verkregen.

Jammer, dat die rust werd gestoord.

Niet om de rust.

Want waarheid gaat boven rust.

Maar omdat we gelooven, dat we die rust niet ten koste van de waarheid genoten.

Op waardige wijze wordt dit pijnlijk geval door prof. H. H, Kuyper in „De Heraut" behandeld.

Volge hierop een verblijdend resultaat.

De komieke Raad.

Wie in de afgeloopen week de verslagen van den Amsterdamschen gemeenteraad inzag, vond ze doorspekt met inlasschingen als: vreugde, groote vroolijkheid, gelach en meer in dien trant.

Het schijnt er daar genoegelijk toe te gaan.

Maar inmiddels worden daarbuiten de belastingbetalers uitgeperst.

En de groote belastingbetalers gaan op de vlucht.

Dat scheelt de Amsterdamsche schatkist een slordige vijf miljoen per jaar aan belasting, naar men beeft uitgerekend.

In deze omstandigheden zou een ietwat meer ingetogen houding den Raad niet misstaan.

Gevaar, dat men er zal vervallen tot de stijfheid der oude regenten, bestaat er beusch niet meer.

Dor Calvinisme.

Dit woord is door den beer Wijnkoop geuit in den Amsterdamseben Raad.

En hij kan het weten.

Heeft hij niet al de werken van Calvijn gelezen? Heeft bij niet op zijn veelvuldige reizen naar Moskou de historie van bet Calvinisme grondig bestudeerd? Heeft bij niet menigen zomerseben achtermiddag in het lüjksmuseum doorgebracht om de Calvinistenkoppen op de doeken goed in zich op te nemen?

En na al dat geploeter kwam bij tot de conclusie: dor Calvinisme.

Het is te begrijpen, dat dit den man tegenstaat.

Hij houdt van natheid.

Riep bij niet eens, toen hem het hart in de schoenen zonk, dat men de ledige plaats met water zou aanvullen?

En is bij niet als rechtgeaard Communist evenals zijn Bolsjewistische broederen in Rusland verzot op de tranen der verdrukten?

Luchthelden.

Op 't oogenblik is ons volk vol van de vliegtocht naar Indië.

Het vlagt en telegrafeert.

Het voelt zicb gestreeld in zijn nationaliteitsgevoel.

Het is trotsch op zijn luchtbelden.

Het Calvinistisch volksdeel mag hierin niet achterblijven.

Men betitele dit stoute pogen toch niet als waaghalzerij.

Zeker, gevaar was niet buitengesloten.

Maar stonden onze koene zeevaarders van vroeger niet aan veel grooter gevaren bloot?

Zal men de Pelgrimvaders veroordeelen, omdat zij naar Amerika overstaken, waar zij bet eerste jaar de helft van hun lotgenooten moesten ten grave dragen?

Alle pioniersarbeid gaat met gevaren gepaard.

'Men heeft bier te vragen: waagt men zich aan iets uit pure roekeloosheid of wil men hoogere belangen dienen.

Met deze vlucht naar Indië is waarlijk een volksbelang gemoeid.

Engelsch-Egyptische Oorlog?

Het buitenlandscb nieuws van deze week concentreert zicb om bet konflikt tusschen Engeland en Egypte.

Eerst was de wederzijdscbe houding scherp.

Streng was Engeland in zijn eiscben.

Onverbiddelijk selieeii Egypte in de afwijzing enkele dier eiscben. van

Maar het oude Kabinet trad af, een nieuw dook op.

En de eerste regeeringsdaad van het nieuwe Kabinet was: de Kamer een maand vacantie te geven.

Dat beeft de situatie gered.

Waarvoor. vacantie al niet dienstig kan zijn!

De oorlog is afgelast.

Het kankerende Egypte verloor.

De' jüigoïstiscbe Conservatieven in Engeland wonnen.

De droom van een zelfstandig Faraonenland is voorbij.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 28 november 1924

De Reformatie | 8 Pagina's

Ontwerp-Stembusprogram.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 28 november 1924

De Reformatie | 8 Pagina's